Nhà thờ Mộ Thánh, Jerusalem, Israel
Theo Cơ Đốc giáo, thi thể Chúa Jesus được đặt nằm trên một phiến đá khoét từ hang động đá vôi sau khi Ngài bị quân La Mã hành hình trên cây Thánh giá cách đây hơn 2.000 năm. Bao phủ kín bên trên phiến đá này là công trình mang tên Edicule có nghĩa "ngôi nhà nhỏ" trong tiếng Latinh.
Công trình Edicule bên trong nhà thờ Mộ Thánh ở Jerusalem. Ảnh: AP.
Là công trình trang trí bằng những ngọn đèn dầu, cột trụ và giá nến cỡ lớn, Edicule được xây dựng ở bên trên nơi thi thể Chúa được xức dầu, bọc vải liệm và chôn cất trước khi Ngài phục sinh. Edicule nằm bên trong nhà thờ Mộ Thánh, cách nơi Chúa Jesus bị hành hình vài trăm mét. Hiện nay, các nhà khoa học từ Đại học Công nghệ Quốc gia Athens đang tôn tạo Edicule và ngôi mộ bên trong.
Trong suốt 60 giờ tiến hành tôn tạo ngôi mộ, các nhà nghiên cứu nhận thấy ngôi mộ không xê dịch trong suốt lịch sử, đồng thời xác nhận sự tồn tại của hang động đá vôi phía sau những bức tường mộ.
Ngôi mộ cổ được nữ hoàng Helena, mẹ hoàng đế Constantine của Đế quốc La Mã tìm thấy. Theo Socrates Scholasticus, sử gia thế kỷ 4, Helena phát hiện cây Thánh giá Chúa bị đóng đinh ở cửa mộ.
"Chúng tôi không thể chắc chắn hoàn toàn nhà thờ Mộ Thánh là nơi chôn cất Chúa Jesus nhưng chúng tôi cũng dám chắc không có địa điểm nào đáng tin cậy hơn thế", Dan Bahat, nhà khảo cổ học ở Jerusalem, chia sẻ.
Mộ Vườn, Jerusalem, Israel
Một khu mộ khác mang tên Mộ Vườn được phát hiện ở Jerusalem năm 1867 cũng được xem là nơi chôn cất Chúa Jesus. Trong sách phúc âm thánh John có đoạn nói "… ở nơi Chúa Jesus bị hành hình, có một khu vườn…".
Mộ Vườn được phát hiện ở Jerusalem năm 1867. Ảnh: Wikimedia Common.
Vào thập niên 1980, nhà khảo cổ người Israel Gabriel Barkay kết luận ngôi mộ có thiết kế phổ biến ở thế kỷ 7-8. Đường rãnh để lăn phiên đá ở cửa mộ trên thực tế là máng ăn cho lừa, được xây hơn một thiên niên kỷ sau khi Chúa Jesus qua đời.
Dù trong vài thập kỷ qua, nhiều sử gia bày tỏ nghi ngờ về tính xác thực của ngôi mộ, khu vực vẫn thu hút nhiều tín đồ đến từ khắp nơi trên thế giới.
Mộ Talpiot, Jerusalem, Israel
Giả thuyết khác gây tranh cãi về mộ Chúa Jesus đề cập tới ngôi mộ tại khu phố Talpiot cách Jerusalem 5 km về phía nam. Ngôi mộ này từng được thám hiểm trong bộ phim tài liệu "The Lost Tomb of Jesus" năm 2007 của đạo diễn James Cameron. Theo bộ phim, trong quá trình san ủi vùng ngoại ô Jerusalem năm 1980, người ta tìm thấy 10 bình đựng xương cốt có thể chứa hài cốt Chúa Jesus và vợ con Ngài.
Mộ Talpiot ngày nay bị niêm phong kín bằng bê tông. Ảnh: Handout.
Tuy nhiên, các nhà khảo cổ và học giả về Kinh Thánh không tán thành giả thuyết nêu trên và địa điểm nhanh chóng bị lãng quên. Ngày nay, ngôi mộ bị niêm phong kín dưới phiến đá bê tông giữa khu phố vô danh trong khi các bình hài cốt được Cơ quan Cổ vật Israel lưu giữ.