Từ khoảng hai năm qua, một cơn bão đang hình thành trên sân tennis của nước Mỹ. Một bên là những người chơi quần vợt - môn thể thao với lịch sử lâu đời, trang phục gồm quần short được là phẳng phiu và hàng nghìn USD để chi cho việc tập luyện. Bên kia là những người ủng hộ môn thể thao phát triển nhanh nhất của nước Mỹ - pickleball.
Số người chơi pickleball tại Mỹ tăng gần 40% giai đoạn 2020-2022, lên mức 5 triệu. Tỷ lệ này nhảy vọt lên hơn 52% trong giai đoạn 2022-2023, đạt 13,6 triệu. Với việc các thị trấn và thành phố trên khắp lãnh thổ đang xây dựng các sân pickleball chuyên dụng, môn thể thao này tiếp tục phát triển và thu hút hàng triệu người chơi thời gian qua.
Một sân tennis ở Tây Hartford, bang Connecticut, Mỹ phải chia bớt diện tích cho những người chơi pickleball, và ngăn cách giữa hai bên bằng hàng rào lưới thép. Ảnh: Guardian
Việc người chơi pickleball tăng vọt trong thời gian ngắn khiến những người chơi tennis không hài lòng, vì nhiều không gian sân của họ bị cắt giảm để xây sân pickleball. Điều này khiến hiềm khích giữa những người chơi hai môn thể thao này ngày càng trở nên tồi tệ hơn.
Pickleball sử dụng vợt hình chữ nhật để đánh một quả bóng nhựa có lỗ qua lưới cao 91,5 cm. Sân pickleball hơi giống sân tennis, nhưng kích thước chỉ bằng một phần tư (13,4 m x 6,1 m so với 23,77 m x 8,23 m). Hai môn thể thao này có chung một quy tắc, gồm việc người chơi giao bóng sang phần sân đối diện và bóng chỉ có thể nảy một lần.
Bóng của pickleball có lỗ - được gọi là quả bóng wiffle - nên không thể bay với tốc độ cao. Vợt pickleball nhỏ nên cũng không thể đánh bóng mạnh. Và người chơi pickleball cũng không chạy nhiều như tennis vì sân nhỏ. Theo đó, đòi hỏi thể chất thấp hơn, và pickleball bùng nổ, thu hút người lớn tuổi tại Mỹ.
Một sân tennis có thể chia thành ba đến bốn sân pickleball. Ở cấp độ nghiệp dư, pickleball chủ yếu được chơi theo kiểu đánh đôi, nghĩa là từ 12 đến 16 người chơi có thể chơi pickleball trên một khu vực có kích thước bằng sân tennis. Từ đó, sân pickleball xuất hiện nhiều hơn ở quốc gia này, thường bằng cách thay thế chính những sân tennis.
Thực trạng này làm những người chơi tennis phản ứng dữ dội, thậm chí đến mức tiêu cực. Theo Press Democrat, vào năm 2021, nhiều sân pickleball ở Santa Rosa, California phải đóng cửa nhiều ngày vì bị đổ ít nhất sáu lít dầu kèm bức thư có nội dung tục tĩu, trong đó người viết đe dọa sẽ phá hoại xe của bất kỳ người chơi pickleball nào đỗ ngoài cửa.
Ở New York, những người tennis tuyên bố đây là môn thể thao thực sự của những người lao động. CLB Leftist Tennis có trụ sở tại Brooklyn phát động chiến dịch vận động hành lang chống lại pickleball, với thông báo trên mạng xã hội hồi tháng 9/2022 rằng "Lời nhắc nhở: pickleball là môn thể thao giả tạo, là loại ký sinh trùng được đầu tư mạo hiểm hỗ trợ trên không gian công cộng".
Dink, một trang web tin tức về pickleball, đưa tin một người giấu tên đã tạo ra một số stickers có nội dung: "Những người chơi tennis chống lại pickleball, hãy mang những quả bóng wiffle ra khỏi sân của chúng tôi". Trong khi đó, trên một chủ đề về pickleball trên mạng xã hội Reddit, một người cho biết đã "chứng kiến vài trận ẩu đả giữa những người pickleball và tennis tại sân địa phương".
"Những người chơi tennis không thích chúng tôi ở trên sân của họ", Brent Ingram, thư ký CLB pickleball Atlanta, thừa nhận. "Tôi hiểu điều đó. Nhưng chẳng còn nơi nào khác để chúng tôi chơi môn thể thao này".
Một sân tennis ở ngoại ô thành phố Denver, bang Colorado được cải tạo một phần, làm sân pickleball đáp ứng nhu cầu của người tập môn thể thao này.
Tính đến cuối năm 2022, Atlanta có 636 sân tennis đã được đăng ký - nhiều thứ ba trong số các thành phố tại Mỹ, nhưng Ingram cho biết không có sân pickleball công cộng nào. Điều này có nghĩa là người chơi pickleball buộc phải sử dụng sân tennis, vẽ các sân nhỏ hơn bằng những đường phấn, qua đó khiến nhiều người chơi tennis khó chịu.
Ingram thường lái xe khoảng 40 km đến Marietta, thuộc Georgia - nơi có sân pickleball công cộng. Nhưng tại đây, lưới của sân bị phá hoại chỉ trong ít ngày. "Tôi nghĩ những kẻ phá hoại, hoặc là những người chơi tennis khó chịu với chúng tôi, hoặc những ngôi nhà gần đó không thích tiếng ồn", Ingram nói.
Mâu thuẫn về không gian và thể thao buộc nhà chức trách San Diego phải nhờ Jodie Adams - giảng viên tại Đại học Tiểu bang Missouri chuyên về quản lý công viên - làm trung gian hòa giải những người chơi pickleball và tennis. Trong khi đó, Liên đoàn Tennis Mỹ (USTA) có ban hành hướng dẫn, nhưng bị cho là hời hợt, về cách thức cả tennis và pickleball có thể được tổ chức tại các thành phố. USTA cũng yêu cầu xây dựng các cơ sở dành riêng cho pickleball, nhưng không đưa ra gợi ý nào về việc chi phí sẽ đến từ đâu.
Nhiều người chơi pickleball cũng hành động thiếu kiểm soát và làm gia tăng căng thẳng. Theo tờ OB Rag, tại San Diego, California hồi tháng 7/2022, một nhóm người chơi pickleball tự chiếm một sân tennis, chơi khoảng 40 phút và chỉ rời đi khi cảnh sát được huy động tới hiện trường.
Hồi đầu năm 2022, Arslan Guney, đến từ Denver, Colorado, bị bắt vì sử dụng bút đánh dấu vĩnh viễn kẻ vạch sân chơi pickleball trên sân bóng rổ. Guney chỉ không bị truy tố về tội danh phá hoại - vốn có thể phải chịu án tù lên tới ba năm - sau khi đồng ý bồi thường thiệt hại khoảng 5.000 USD và viết thư xin lỗi.
Theo Liên đoàn Pickleball Mỹ (USAP), phần lớn người chơi pickleball thường xuyên đều trên 55 tuổi. Và ngay lúc này, trong quá trình phát triển của pickleball, về cơ bản, đây là môn thể thao dành cho người già.
Zorano Tubo, một HLV thuộc Hiệp hội Huấn luyện Pickleball quốc tế, muốn môn thể thao này phát triển và tiếp cận nhiều lứa tuổi hơn nữa. Tubo thi đấu pickleball khoảng 10 năm và cho rằng môn thể thao này đã sẵn sàng để thu hẹp khoảng cách tuổi tác.
HLV Tubo (phải) đang hướng dẫn cho một số người trung niên, lớn tuổi chơi pickleball. Ảnh: Guardian
"Một số bạn trẻ đang bắt đầu tham gia, nhưng học sinh trung học vẫn chưa thấy thú vị. Nhưng khi điều đó xảy ra, đó sẽ là vụ nổ nhỏ thứ hai", Tubo nói. "Khi học sinh trung học nghĩ pickleball thú vị, rồi đến các trường trung học cơ sở và chúng ta đưa nó vào các trường tiểu học, thì mọi chuyện sẽ ngã ngũ".
Việc Tubo bắt đầu đam mê với Tubo cũng tình cờ. Anh ở trong phòng tập thể dục rồi nghe thấy tiếng bop-bop-bop đặc trưng của pickleball, và ghé qua để theo dõi. Tubo nghĩ rằng môn thể thao này thú vị và tự tin rằng mình có thể xử lý được tốc độ chậm của pickleball. "Khi theo dõi hôm đó, tôi nghĩ mình nhắm mắt cũng có thể chơi môn thể thao này", anh nhớ lại.
Mức độ vận động thể chất thấp hơn là một lý do khiến người theo tập, chơi pickleball tăng vọt, đặc biệt là trong nhóm người lớn tuổi. Kích thước nhỏ của sân pickleball cũng giúp môn thể thao này dễ tiếp cận hơn, vì "hầu hết mọi đường bóng đều nằm trong tầm với của người chơi".
Theo Tubo, môn thể thao này đã "cứu" nhiều người già khỏi cuộc sống buồn chán và không hoạt động. "Những người đã nghỉ hưu, họ thường ngồi trên ghế dài và nói: 'Tôi có thể làm gì? Tôi có thể may vá, xem show của Oprah Winfrey hay ăn kẹo? Nhưng giờ họ có thể dạy cháu, con trai, con gái, cách chơi pickleball, và đang nâng cao chất lượng cuộc sống".
Trong một bài viết vào tháng 7/2022 trên Gate's Note, tỷ phú Bill Gates cho biết đã chơi pickleball suốt 50 năm qua. Diễn viên hài Larry David, nam tài tử Leonardo DiCaprio hay một số người nhà Kardashian nằm trong số những người chơi pickleball nổi tiếng ngày càng tăng. Ngoài ra, nhiều ngôi sao bóng rổ như LeBron James, Draymond Green và Kevin Love được cho muốn đang đầu tư vào Major League Pickleball, giải đấu chuyên nghiệp của môn thể thao này.
Những người chơi tennis, và nhiều người khác, có thể xem pickleball là môn thể thao kỳ lạ, không nghiêm túc với một cái tên ngớ ngẩn. Nhưng thực tế, đây là môn thể thao này có lịch sử lâu đời.
Pickleball được sáng tạo bởi Joel Pritchard - cố Hạ nghị sĩ Mỹ, cùng với hai người bạn là Bill Bell và Barney McCallum, từ năm 1965, Ban đầu, ý tưởng của họ chỉ đơn giản là tạo ra một trò chơi vui nhộn để giải trí cho gia đình và bạn bè ở sân sau nhà, nơi họ sống - đảo Bainbridge, thuộc bang Washington, Mỹ.
Pickleball có thể được tạo ra theo ý thích của một số người đàn ông giàu có muốn giết thời gian. Nhưng một trong những lợi ích của môn thể thao này, ban đầu, là nó không tốn kém. Bạn chỉ cần cây vợt và quả bóng có lỗ để bắt đầu.
Một tay vợt nữ chơi pickleball trên sân ngay cạnh sân tennis ở Mỹ. Ảnh: Reddit
Nhưng cũng giống chạy bộ hay tennis, bóng bàn... hay các môn thể thao đại chúng khác, bạn có thể tiêu bao nhiêu tiền tùy thích cho pickleball tùy nhu cầu. Ví dụ, vợt pickleball Paddletek Tempest Wave Pro có giá bán lẻ là 175 USD, trong khi bạn cũng có thể mua giày pickleball gần giống với giày tennis.
Tại Việt Nam, pickleball được du nhập từ 2018, phát triển chủ yếu ở TP HCM trước khi ra Hà Nội và trở thành môn thể thao thịnh hành từ khoảng hai năm trở lại đây, với khoảng trên 10.000 người theo tập, chơi trên toàn quốc.
Hồng Duy