Giới chức Ecuador hôm 30/9 tìm cách giám định thi thể 116 tù nhân tử vong trong cuộc bạo loạn hai ngày trước đó tại Penitenciaria del Litoral, một trong những nhà tù lớn nhất đất nước, nơi giam giữ khoảng 9.000 phạm nhân.
Sau trận hỗn chiến đẫm máu trong tù, thi thể chất đống trong sân trại giam, một số bị đốt hoặc hủy hoại đến mức không thể nhận dạng. Hình ảnh trên mạng xã hội cho thấy sau khi kiểm soát được buộc bạo động, cảnh sát đi kiểm tra trong những buồng giam đầy máu.
Bên ngoài nhà tù ở Guayaquil, thành phố lớn nhất Ecuador, thân nhân phạm nhân tụ tập cạnh hàng rào, tìm kiếm thông tin người nhà.
Cảnh sát yêu cầu người nhà tù nhân cung cấp ảnh chụp hoặc đặc điểm nhận dạng của họ, như sẹo hay hình xăm. Tannya Varela, chỉ huy cảnh sát, cho hay con số thương vong có thể nhiều hơn vì cảnh sát vẫn đang kiểm tra trại giam.
Trước đó, lực lượng chức năng đã điều 400 cảnh sát cùng nhiều binh sĩ quân đội tiến vào nhà tù để trấn áp bạo động và vãn hồi trật tự.
"Chúng tôi chưa kiểm tra xong toàn bộ trại giam, có thể vẫn còn người chết bên trong, một số người có thể tử vong do bị thương quá nặng", Varela nói.
Các cuộc bạo động nổ ra trong nhà tù này hồi tháng 2 và tháng 7 từng khiến 79 và 22 người chết. Giới chức cho hay đây là hậu quả của tình trạng tranh giành quyền lực giữa các băng nhóm tội phạm nhằm kiểm soát hoạt động buôn bán ma túy ở Ecuador.
Đại tá Mario Pazmino, cựu giám đốc tình báo quân đội Ecuador, cho hay các cuộc đụng độ trong tù gần đây gia tăng và đẫm máu hơn khi các băng đảng ma túy khét tiếng ở Mexico như Sianaloa và Jalisco Nueva Generacion liên minh với băng nhóm địa phương ở Ecuador.
Dù không phải nơi sản xuất ma túy lớn, Ecuador lại là trạm trung chuyển cocaine từ các nước láng giềng Colombia và Peru đi Mỹ và châu Âu. Phần lớn ma túy được giấu trong các container chở hàng khởi hành từ cảng Guayaquil, theo báo cáo hồi tháng 3 của Bộ Ngoại giao Mỹ.
"Hoạt động buôn bán ma túy này được thể hiện qua cuộc chiến bạo lực tranh giành địa bàn và tuyến đường vận chuyển ma túy. Nó cũng lan đến các trại giam và thành phố, nơi thường xuyên xảy ra những vụ giết người lấy số má hay ám sát", Pazmino nói.
Fausto Cobo, giám đốc Trung tâm Tình báo Chiến lược Ecuador, hôm 29/9 nhận định vụ bạo động lần này liên quan tới "nhiều vấn đề nghiêm trọng khác".
"Đây là vấn đề vượt ra ngoài hệ thống tố tụng hình sự", Cobo nói. "Đây là mối đe dọa chống lại nhà nước Ecuador".
Bên ngoài nhà xác ở Guayaquil, Paola Moreira đợi tin về em trai Bryan 24 tuổi, người chỉ còn một tháng nữa là mãn hạn tù.
"Anh ấy gọi cho tôi vào trưa 29/9, nói tôi nhờ giúp đỡ, cho hay tất cả tù nhân trong phân khu 5 đã bị giết, chỉ hai người còn sống, nhưng chúng tôi bó tay và không thể làm được gì cho em", Moreira, 26 tuổi, nói. "Vì vậy tôi chỉ biết đến đây chờ".
Trong một tuyên bố đăng trên Twitter, văn phòng tổng công tố Ecuador cho hay đang nỗ lực xác định danh tính các nạn nhân bị giết hại, trong đó ít nhất 6 người bị chặt đầu.
Tình trạng quá tải nhà tù và thiếu ngân sách là vấn đề lớn khắp Nam Mỹ, góp phần gây bạo loạn trong những năm gần đây ở Argentina, Brazil và Venezuela, cũng như Ecuador. Tổng thống Guillermo Lasso hôm 29/9 cho hay sẽ bổ sung ngân sách và điều thêm lực lượng an ninh tới nhà tù.
"Họ đã giết rất nhiều thanh niên, không thể để điều này tiếp tục xảy ra", Moreira nói.
Hồng Hạnh (Theo Reuters)