Ngày 5/8, đạo diễn Trần Anh Hùng có buổi trò chuyện ở TP HCM, quy tụ hơn 150 khách mời. Suốt hai giờ, đạo diễn chia sẻ về ngôn ngữ điện ảnh cùng quan điểm làm phim của anh.
Trần Anh Hùng cho biết anh có tính nữ trong bản năng. "Tôi nghĩ trong phim hay bất cứ loại hình nghệ thuật nào cũng cần có sự mềm dẻo, cho phép cảm xúc dẫn dắt nhiều hơn. Đều này sẽ làm nên những điểm sáng của bộ phim về tiểu tiết", anh nhấn mạnh. Đạo diễn ví dụ khi thực hiện một cảnh quay, tính nữ giúp anh cảm nhận được chi tiết nhỏ như gió bay vào phòng, rèm cửa bị đẩy lên. Ngay cả với diễn viên nam, anh cũng không chọn người chỉ có sự gai góc, mạnh mẽ mà cần thêm sự nữ tính. "Tôi cần đặc tính này ở diễn viên để có thể đồng điệu và thể hiện được nội dung muốn truyền tải”, đạo diễn bày tỏ.
* Trailer "Vĩnh cửu" - phim gần nhất của Trần Anh Hùng
Một vấn đề được nhiều người quan tâm là cách hiểu những bộ phim nghệ thuật mang màu sắc cá nhân. Khác với các phim thương mại thông thường, các tác phẩm thuộc dòng phim tác giả thử thách người xem phải suy ngẫm về chúng, có khi còn bất đồng ý kiến với nhau. Trần Anh Hùng chia sẻ muốn hiểu được nghệ thuật phải có quá trình nghiên cứu lâu dài chứ không chỉ dựa trên cảm nhận. Bản năng tốt có thể giúp một người có cảm nhận bước đầu nhưng phải phát triển bản năng đó trong thời gian dài.
Ngay cả anh có khi cũng mất một thời gian dài để cảm được tác phẩm. "Có phim tôi xem chỉ 15 phút đã khóc. Có phim sáu tháng sau khi xem tôi mới hiểu, nhận ra ý tưởng và khóc. Phải hiểu được nghệ thuật mới có thể xúc động. Phải đi được trong đầu tác giả, dù có khi chỉ là đi dạo", anh nói. Còn người làm phim cần cả một cuộc đời để thắc mắc, ngẫm nghĩ, tiếp xúc với nghệ thuật để tìm ra được ngôn ngữ điện ảnh.
Trần Anh Hùng và một khán giả ở sự kiện.
Trần Anh Hùng khẳng định lại quan điểm "phim điện ảnh không nên lặp lại đời sống". Ví dụ như, một số câu thoại trong phim anh không phải câu nói đời thực, không chỉ để kể câu chuyện. Chúng thường hơi dài hơn thực tế một chút, có cả thanh âm như tiếng nhạc và sự hồi hộp khi phát âm. Cách đây nhiều năm, anh từng nhận ý kiến trái chiều về cách thể hiện Hà Nội không giống hiện thực trong Mùa hè chiều thẳng đứng. Lúc đó, anh từng khẳng định không miêu tả Hà Nội mà miêu tả lại cảm giác về Hà Nội trong anh.
Trần Anh Hùng sinh năm 1962, theo học trường điện ảnh danh tiếng École Louis-Lumière ở Pháp. Tác phẩm Mùi đu đủ xanh (The Scent of Green Papaya) của anh nhận đề cử Oscar ở hạng mục “Phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc”. Đến nay, đây vẫn là phim điện ảnh nói tiếng Việt duy nhất góp mặt tại vòng tranh tài cuối cùng của giải thưởng điện ảnh danh giá nhất thế giới. Năm 1995, Trần Anh Hùng giành giải Sư Tử Vàng tại Liên hoan phim Venice với Xích lô (Cyclo). Những năm gần đây, anh thường về Đà Nẵng giảng dạy trong chương trình Gặp gỡ mùa thu.
Thanh Phương