Những ngày qua, nhiều hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất của người dân TP HCM nộp từ ngày 1/8 (Luật Đất đai 2024 có hiệu lực) đang bị "treo". Các cơ quan thuế quận, huyện và Thành phố Thủ Đức vẫn tiếp nhận hồ sơ nhưng chưa thể tính tiền sử dụng đất phải nộp vì đang chờ hướng dẫn cách tính thuế mới.
Theo UBND TP HCM, trước đây các hồ sơ tính nghĩa vụ tài chính liên quan đến đất đai trên địa bàn được tính dựa trên bảng giá đất hiện tại (được xây dựng trên khung giá đất nhân với hệ số điều chỉnh giá đất - hệ số K). Tuy nhiên, do Luật Đất đai 2024 không còn quy định hệ số K, nếu thành phố áp dụng tính thuế theo bảng giá cũ mà không nhân với hệ số K, sẽ không phù hợp điều kiện giá đất thực tế tại địa phương. Ngược lại, nếu tính theo phương án sử dụng bảng giá đất chưa điều chỉnh nhân với hệ số K thì hiện nay chưa có quy định hướng dẫn.
Nhằm tránh ách tắc trong quá trình giải quyết hồ sơ liên quan, UBND TP HCM kiến nghị Thủ tướng giao Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tài chính hướng dẫn giải quyết nội dung vướng mắc trên để thành phố có cơ sở thực hiện.
Từ đó TP HCM cũng thống nhất cách tính nghĩa vụ tài chính về đất đai phát sinh trong giai đoạn từ ngày 1/8 đến khi bảng giá đất điều chỉnh được ban hành.
Bất động sản khu Nam TP HCM, đoạn qua huyện Nhà Bè, tháng 10/2023. Ảnh: Quỳnh Trần
Trước đó, trong sự kiện Dân hỏi - Chính quyền trả lời chủ đề "Luật Đất đai năm 2024", nhiều đại biểu phản ánh tình trạng từ khi có thông tin TP HCM sắp ban hành bảng giá đất mới, lượng người dân làm thủ tục liên quan đến chuyển mục đích sử dụng đất và cấp giấy chứng nhận tăng mạnh. Tuy nhiên, hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất của người dân nộp từ ngày 1/8 đang bị "treo" do cơ quan thuế quận, huyện và TP Thủ Đức chưa thể tính tiền sử dụng đất phải nộp vì lúng túng trong các quy định mới. Điều này gây ảnh hưởng tiến độ thực hiện các thủ tục đất đai và lo ngại trong dân thời gian qua.
Dự thảo Bảng giá đất điều chỉnh đang được Sở Tài nguyên và Môi trường lấy ý kiến các đơn vị có liên quan, trình Hội đồng thẩm định Bảng giá đất thành phố thẩm định sau đó UBND TP HCM xem xét phê duyệt. Theo dự thảo, giá đất tại nhiều quận có thể tăng trung bình 5-10 lần. Thậm chí, một số địa phương thuộc khu vực ngoại thành và vùng ven dự kiến điều chỉnh 15-50 lần (chưa nhân hệ số K) so với hiện tại. Tuy nhiên, Sở cho biết giá tại dự thảo này chỉ bằng 70% giá thị trường.
Dự kiến bảng giá đất điều chỉnh của TP HCM nếu được thông qua sẽ sử dụng đến 31/12/2025, nhưng cuối năm nay, thành phố sẽ đánh giá lại để đảm bảo phù hợp với tình hình kinh tế. Từ đầu 2026, TP HCM sẽ áp dụng bảng giá đất mới hằng năm chung theo Luật Đất đai 2024.
Phương Uyên