![]() |
Kỹ sư Phạm Viết Thắng. |
- Xin ông đánh giá sơ bộ về đợt triều cường diễn ra trong các ngày 5-9/10 vừa qua?
- Đây là đợt triều cường cao nhất từ đầu năm tới nay. Cuối tháng 10, trong tháng 11 và 12 dự báo còn 5 đợt triều cường nữa. Mức độ cao thấp như thế nào chưa xác định được nên chưa thể gọi đợt triều cường này là đợt cao nhất của năm 2006.
- Theo người dân tại các khu vực bị ngập, đây là đợt triều cường cao nhất trong nhiều năm qua?
- Đó là ý kiến từ cảm nhận trực quan của người dân. Ví dụ, hệ thống đê bao lâu ngày bị lún xuống nhưng không được đắp bồi, tu bổ nên bị nước tràn qua thì người dân cho rằng nước lên cao quá. Còn số liệu thực đo ngày 8/10 tại trạm Phú An trên sông Sài Gòn là 1,42 m. Đây là mức nước cao nhất của đợt triều cường này. Trong khi đó, số liệu đo từ năm 1999 đến nay, mức triều cao giao động từ 1,40 đến 1,46 m, năm 2002 đạt cao nhất là 1,46 m. Như vậy đợt triều này chưa phải là cao nhất từ nhiều năm qua.

Đường Nguyễn Hữu Cảnh ngập vì được làm không tuân theo cốt nền quy định. Ảnh: Lưu Đức.
- Nhưng vì sao nước triều cường ngày càng dâng cao lên?
- Đó là do ảnh hưởng của mực nước biển dâng lên. Theo nghiên cứu của cơ quan khí tượng thủy văn biển, trong vòng hơn 40 năm trở lại đây mực nước biển tại Hòn Dấu (cao độ quốc gia) đã cao lên 10-15 cm.
Thứ 2 là hệ thống bờ bao hiện rất yếu và chủ yếu được đầu tư xây dựng, gia cố thường xuyên từ dân. Hiện chưa có hệ thống đê bao lớn, vững vàng được đầu tư từ nguồn vốn Nhà nước, như đê bao quanh sông Sài Gòn.
Thứ 3, hệ thống sông Sài Gòn, Đồng Nai, Nhà Bè bị ảnh hưởng bởi các công trình hồ thủy điện, thủy lợi ở thượng nguồn như hồ Dầu Tiếng, Trị An, Thác Mơ... Khi các hồ này xả tràn hoặc xả để chạy máy phát điện cùng lúc với triều cường lên, mực nước sông càng lên cao.
Trong đợt triều cường từ ngày 5/10, hầu hết các bờ bao bị bể, nước tràn bờ, gây ngập diện rộng... Việc kiểm tra các hạng mục bờ bao sông, rạch xung yếu chưa được các địa phương thực hiện nghiêm túc, đầy đủ và thường xuyên nên khi có triều cường, các địa phương không lường được sự cố để chủ động phòng tránh.
Nguồn: Ban chỉ huy phòng tránh lụt bão TP HCM
- Vì sao diện tích bị ngập càng rộng hơn và thời gian ngập ngày càng kéo dài?
- Do tốc độ đô thị hóa, bê tông hóa quá nhanh so với tốc độ xây dựng hệ thống hạ tầng thoát nước. Nước không có chỗ thoát trên bề mặt thì phải tràn rộng ra, tìm đường thoát. Còn khi nước triều xuống cũng không có đường rút nên phải xuống chậm.
- Nhưng ở các khu vực như An Khánh, Thủ Thiêm của quận 2, Bình Quới - Thanh Đa của quận Bình Thạnh hoặc một số vùng ở quận 9, quận Thủ Đức đất mặt còn nhiều nhưng vẫn bị ngập rộng, sâu và kéo dài?
- Đúng là tại nhiều nơi ở các vùng trên đất trống còn nhiều và cũng có bờ bao nhưng vẫn ngập. Lý do, nhiều khu đất được quy hoạch làm khu dân cư, xây dựng hạ tầng hẳn hoi rồi nhưng chủ đầu tư chưa làm, bỏ hoang cả đất và bờ bao nên triều dâng là bể bờ bao, gây ngập.
Nhiều khu vực có bờ bao nhưng người dân trong vùng khi biết sẽ bị giải tỏa thì không gia cố nữa. Vậy nên khi bờ bao bị bể thì gây ngập rộng, sâu và kéo dài.
- Hiện có quá nhiều tuyền đường của thành phố bị ngập, trong đó có cả những tuyến mới xây dựng, sửa chữa. Theo ông nguyên nhân là do đâu?
- Như tôi đã nói trên, cao độ quốc gia theo mức triều cường cao nhất là 1,46 m. Cốt nền đường ở TP HCM cũng đã được quy định là phải trên 2 m. Nhưng khi làm đường người ta lại làm dưới cả mức triều thấp nhất. Như vậy thì khi có triều bình thường là ngập chứ chưa nói đến khi triều cường. Các tuyến đường Nguyễn Hữu Cảnh, Lương Định Của, Phạm Thế Hiển, Đinh Bộ Lĩnh... thường ngập 20-30 cm, khi có triều cường ngập sâu 40-50 cm, thậm chí 70-80 cm là chứng minh cho việc làm đường mà không tuân theo cốt nền quy định.
Hoàng Tuyên