Thông tin được Chủ tịch UBND thành phố Phan Văn Mãi nói tại hội nghị Thành ủy sáng 10/10, khi đề cập đến kế hoạch sắp xếp lại các đơn vị hành chính giai đoạn 2023-2030 theo Nghị quyết 35 của Quốc hội.
Căn cứ tiêu chí diện tích, dân số, TP HCM có 6 đơn vị hành chính cấp huyện (gồm các quận: 3, 4, 5, 10, 11 và Phú Nhuận đều có diện tích dưới 7 km2) và 149 đơn vị cấp xã cần sắp xếp. Tuy nhiên, theo ông Mãi, nếu vận dụng các yếu tố đặc thù, thành phố chưa phải sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, và chỉ sắp xếp 71 đơn vị hành chính cấp xã trong giai đoạn này...
"Thành phố đã làm việc với Bộ Nội vụ để xin tiếp cận theo hướng này", ông Mãi nói, thêm rằng việc này đang trong quá trình chuẩn bị, chưa được các cơ quan có thẩm quyền thông qua. Tuy nhiên, Ban Cán sự Đảng UBND thành phố đã báo cáo Ban Thường vụ để trình Bộ Nội vụ, xin ý kiến Chính phủ trong thời gian tới.
Theo Nghị quyết 35, việc sắp xếp đơn vị hành chính ngoài tiêu chí quy mô dân số, diện tích tự nhiên, còn đề cập đến yếu tố đặc thù như: truyền thống lịch sử, văn hóa, dân tộc, vị trí địa lý, bảo đảm quốc phòng, phát triển kinh tế - xã hội..
Liên quan vấn đề này, tại buổi kiểm tra tình hình thực hiện sắp xếp khu phố trên địa bàn quận 10, 11, Tân Bình, Tân Phú chiều 4/10, Phó Chủ tịch UBND TP HCM Võ Văn Hoan cho biết thành phố phố đang làm đề án sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp huyện, xã. Hướng chung là chưa sắp xếp cấp quận, huyện cho đến năm 2030, mà chỉ sắp xếp lại 70 đơn vị hành chính cấp xã.
Theo ông Hoan, thành phố có 5 quận dù diện tích không đạt chuẩn nhưng dân số đã "vượt khung". Thời gian tới, các quận vẫn sắp xếp nhưng theo hướng đảm bảo mỗi quận phải ít nhất 10 phường để đúng tiêu chuẩn.
Trước đó, UBND TP HCM đã ban hành kế hoạch sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã trên địa bàn giai đoạn 2023-2025. Trong năm nay, thành phố sẽ xây dựng phương án tổng thể và đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã diện tích và dân số dưới 70% quy định; đơn vị cấp huyện diện tích dưới 20% và dân số dưới 200%; đơn vị cấp xã diện tích dưới 20% và dân số dưới 300%.
Năm 2024, địa phương hoàn thành sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã. Sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy, bố trí đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tại các cơ quan, tổ chức ở đơn vị hành chính cấp huyện, xã thực hiện sắp xếp giai đoạn 2023-2025.
Hiện, TP HCM có 16 quận, 5 huyện, một thành phố với 312 phường, xã, thị trấn. Trong đó, 21 đơn vị cấp huyện và 223 đơn vị cấp xã đạt trên 100% tiêu chuẩn về dân số. Như vậy, các địa phương thuộc diện sắp xếp là những quận có diện tích dưới 7 km2 và dân số dưới 300.000 người; các huyện có dân số dưới 240.000 người và diện tích dưới 90 km2.
Theo văn bản số 19/2023 của Văn phòng Quốc hội về tiêu chuẩn đơn vị hành chính, cấp quận phải đạt từ 150.000 người, diện tích tự nhiên từ 35 km2 trở lên và ít nhất 10 phường. Cấp huyện ở khu vực đồng bằng có từ 120.000 người, diện tích từ 450 km2 và 13 xã, thị trấn trở lên.
Còn theo Nghị quyết 117 năm 2023 của Chính phủ ban hành ngày 30/7, các đơn vị hành chính thuộc diện sắp xếp trong giai đoạn 2023-2025 gồm 3 trường hợp: cấp huyện, xã có diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 70% tiêu chuẩn; đơn vị hành chính cấp huyện diện tích dưới 20% và dân số dưới 200% tiêu chuẩn; cấp xã diện tích dưới 20% và dân số dưới 300% tiêu chuẩn.
Lê Tuyết