Đề xuất được KTS Ngô Viết Nam Sơn nêu tại hội nghị lấy ý kiến chuyên gia về điều chỉnh quy hoạch chung TP HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060, ngày 25/11.
"Tôi hơi lo khi dự thảo quy hoạch đang chọn hướng phát triển theo phía đông và nam", ông Sơn nói. Chuyên gia này đồng tình hướng chủ đạo phát triển về phía đông vì có TP Thủ Đức, song phía nam "chúng ta chưa có gì, mỗi khu Nam Sài Gòn".
Theo ông Sơn, định hướng phát triển kinh tế biển cần có sự chuẩn bị dài hạn, trong khi ngay lúc này nhà ở của người dân, đặc biệt nhà giá rẻ cho lao động thành phố rất thiếu. Theo quy hoạch, dân số TP HCM sẽ tăng lên gấp đôi hơn 20 triệu người khiến nhu cầu nhà ở càng lớn.
Ông Sơn cho rằng nhà giá rẻ buộc phải xây cao tầng cần quy hoạch ở vùng đất cao, có nền chắc. Trong bối cảnh nước biển dâng, biến đổi khí hậu thì phía Tây Bắc thành phố gồm Hóc Môn, Củ Chi là phù hợp. Do đó thành phố cần ưu tiên đầu tư. Khi phát triển theo hướng này, trong tương lai, TP HCM sẽ không tốn kém chi phí để giải quyết các vấn đề như ngập úng.
Trong khi đó với vùng đô thị Cần Giờ, ông Sơn cho rằng phải định hướng khá dài, có thể lên đến 30-40 năm. Trước mắt cần nhập chung Cần Giờ vào vùng đô thị phía nam thành phố, đến khi xứng tầm sẽ tách ra. Như vậy, định hướng quy hoạch không gian vùng của thành phố sẽ còn các khu vực trung tâm, các thành phố phía đông, tây, nam, bắc.
Theo chuyên gia, hiện Cần Giờ vẫn phải ưu tiên là khu dự trữ sinh quyển, mọi sự phát triển ở đây phải đặt vấn đề bảo vệ môi trường lên hàng đầu. Thành phố có thể xem đây là khoản để dành cho tương lai. "Vài chục năm nữa, khi công nghệ phát triển chúng ta hoàn toàn có thể xử lý các vấn đề kinh tế mà không làm ảnh hưởng đến tự nhiên", ông Sơn nói.
Tại hội nghị, Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi cũng đặt vấn đề quy hoạch phát triển khu vực Cần Giờ khi hiện tại nơi đây được xác định là khu dự trữ sinh quyển của thế giới. Tuy nhiên, tầm nhìn của thành phố là hướng biển, Cần Giờ sẽ là cửa ngõ của thành phố ra thế giới qua hướng này.
"Làm sao để hài hòa trong bối cảnh ở Cần Giờ có các dự án lớn như cảng trung chuyển, có hay không đây là khu thương mại tự do thế hệ mới", ông Mãi nói.
Trước đó trong dự thảo quy hoạch chung TP HCM do đơn vị tư vấn trình bày, thành phố được tổ chức 5 vùng đô thị.
Thứ nhất là vùng đô thị trung tâm hiện hữu với 5-6 triệu dân. Đây là khu hành chính, đối ngoại, thương mại, dịch vụ, kinh tế tri thức, đô thị sáng tạo...
Vùng này gồm vùng Sài Gòn, vùng Chợ Lớn, khu vực Bình Thạnh, khu sân bay, Bình Quới - Thanh Đa, đông nam quận 12, phía đông quận Gò Vấp, phía tây quận Gò Vấp, phía tây nam quận 12, vùng phía tây khu đô thị trung tâm.
Thứ hai là TP Thủ Đức với 3 triệu người, trọng tâm là đô thị sáng tạo, giáo dục, đào tạo, công nghiệp công nghệ cao, trung tâm tài chính, y tế, du lịch sinh thái...
Thứ ba là thành phố phía bắc với 4-5 triệu người. Đây là đô thị dịch vụ giải trí, văn hóa, nghỉ dưỡng, chăm sóc sức khỏe, dịch vụ sinh thái môi trường và nông nghiệp, sản xuất công nghiệp dẫn dắt, hỗ trợ và đào tạo công nghệ phục vụ nông nghiệp...
Khu vực này gồm phía tây nam huyện Hóc Môn, quốc lộ 1A, 22, đường Lê Văn Khương thuộc quận 12, huyện Hóc Môn, trung tâm Hóc Môn, phía tây Hóc Môn, trung tâm phát triển mới quận 12 - huyện Hóc Môn, phía tây đường vành đai 3 (huyện Hóc Môn), khu đô thị hiện hữu Củ Chi, tây nam - đông nam Củ Chi, khu sinh thái Củ Chi, công viên sinh thái lâm nghiệp, công nghiệp Củ Chi, khu đô thị tây bắc Củ Chi, đông bắc Củ Chi.
Thứ 4 là thành phố phía tây với 2-3 triệu người. Đây là đô thị công nghiệp, dịch vụ thương mại, công nghệ và dịch vụ chăm sóc sức khỏe, trung tâm y sinh hóa dược, giáo dục đào tạo...
Vùng này gồm khu vực Tân Nhựt - Lê Minh Xuân, khu vực nằm giữa quốc lộ 1 và đường Tân Tạo Chợ Đệm, khu Lê Minh Xuân, Vĩnh Lộc, Bình Lợi - Lê Minh Xuân, Phạm Văn Hai, Tân Túc, phía nam đường vành đai 3.
Thứ 5 là thành phố phía nam với 3-4 triệu người. Đây là đô thị công nghệ cao, sinh thái nước, kinh tế tri thức, văn hóa nghệ thuật, triển lãm, hội chợ, giải trí, du lịch sinh thái, công nghiệp, logistics, trung tâm kinh tế biển...
Vùng này gồm khu vực phía nam kênh Đôi, phía đông sông Cần Giuộc đến rạch Ông Lớn, quận 7, phía tây đường Nguyễn Hữu Thọ, phía đông đường Nguyễn Hữu Thọ, khu Long Thới, Hiệp Phước, Bình Khánh, khu đô thị gắn với cảng Bình Khánh, khu sinh thái nông nghiệp - du lịch, khu đô thị Cần Thạnh, khu đô thị lấn biển Cần Giờ.
Lê Tuyết