Tổng thống Philippines Benigno Aquino (trái) và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong hội nghị APEC ở Bắc Kinh năm 2014. Ảnh: AFP
Trong cuộc gặp thượng đỉnh 10 phút giữa Trung Quốc và Philippines bên lề diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) tháng 11/2014, Chủ tịch Tập Cận Bình thừa nhận "chúng ta đã có những phát triển đáng tiếc" vì vấn đề Biển Đông, và bày tỏ mong muốn mở một trang mới trong quan hệ song phương, SCMP dẫn bản ghi chép cuộc hội đàm do Tổng thống Philippines Aquino cung cấp.
Đây là lần đầu tiên chi tiết trong cuộc đối thoại này được công bố. Cuộc hội đàm của lãnh đạo hai nước diễn ra trong bối cảnh căng thẳng về tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông.
Khi được yêu cầu mô tả nhà lãnh đạo Trung Quốc, ông Aquino ngừng lại một lúc và trả lời một cách thận trọng: "Ông ấy có vẻ rất chân thành". "Hãy để tôi nhận xét về vai trò lãnh đạo của ông ấy. Ông Tập có vẻ giống tôi. Khi tôi lên nắm quyền, tôi nhắc nhở bản thân rằng tôi có 6 năm để biến những thay đổi tôi muốn tiến hành thành hiện thực", tổng thống Philippines nói.
"Tôi nghĩ là ông Tập đang tiến rất nhanh trong việc xác định các lo ngại về đảng Cộng sản Trung Quốc, về mối quan hệ của đảng với dân chúng, nỗ lực chống tham nhũng. Ông ấy phải kiểm soát các bè cánh trong xã hội, tất nhiên ông ấy phải xoay trở theo hệ thống của họ", ông Aquino nói. "Tuy nhiên, khi trò chuyện với tôi, ông ấy không nói như thể một người anh lớn hơn".
Khi được hỏi về quan hệ với Trung Quốc, ông Aquino trả lời: "chúng tôi muốn có quan hệ tốt với tất cả mọi người". "Nhiệm vụ của chúng tôi không phải là chiến đấu với bất kỳ ai, mà là cải thiện cuộc sống của người dân".
Quan hệ Trung Quốc - Philippines năm 2012 bắt đầu xấu đi do tranh chấp bãi cạn Scarborough/ Hoàng Nham. Chính quyền Aquino năm 2013 đệ đơn kiện yêu sách đường 9 đoạn của Trung Quốc ở Biển Đông. Bắc Kinh nhiều lần từ chối tham gia vụ kiện trước tòa án trọng tài quốc tế.
Trong một động thái nhằm ngăn cản Trung Quốc, Philippines năm ngoái ký kết thỏa thuận quân sự nhằm gia tăng hiện diện của Mỹ tại nước mình. Mỹ cho biết không đứng về bên nào trong tranh chấp nhưng phản đối mạnh mẽ việc Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông.
Phương Vũ