"Tôi sẽ không nài nỉ hay cầu xin, mà chỉ nói với Trung Quốc rằng hãy rời khỏi đảo Pagasa bởi chúng tôi có binh lính tại đó. Nếu Trung Quốc xâm phạm hòn đảo, đó lại là chuyện khác. Tôi sẽ ra lệnh cho quân đội 'chuẩn bị thực hiện nhiệm vụ cảm tử' trong trường hợp đó", Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte hôm qua phát biểu, đề cập tới đảo Thị Tứ thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Duterte lưu ý rằng bình luận của ông không phải cảnh báo mà là lời khuyên dành cho một người bạn, sau khi Bộ Ngoại giao Philippines cáo buộc sự hiện diện của khoảng 200 tàu Trung Quốc gần đảo Thị Tứ là phi pháp và đặt ra câu hỏi về mục đích thực sự của Bắc Kinh.
Tổng thống Duterte, người thúc đẩy mối quan hệ gần gũi với Trung Quốc kể từ khi nhậm chức hồi năm 2016, từng nhiều lần nói rằng ông sẽ không gây chiến với Bắc Kinh bởi điều này chẳng khác gì "tự sát". Tuy nhiên, Salvador Panelo, phát ngôn viên của Tổng thống Philippines, cho biết Manila đã trao công hàm phản đối tới Bắc Kinh về sự hiện diện của các tàu gần đảo Thị Tứ.
Đại sứ Trung Quốc tại Philippines cho biết vấn đề đang được xử lý thông qua "các kênh ngoại giao thân thiện". Trong khi đó, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng khẳng định các cuộc đàm phán song phương về Biển Đông tổ chức tại Philippines hôm 3/4 diễn ra "thẳng thắn, thân thiện và mang tính xây dựng", nói thêm rằng hai bên đều nhấn mạnh vấn đề Biển Đông nên được các bên liên quan trực tiếp giải quyết trong hòa bình.
Đảo Thị Tứ thuộc chủ quyền Việt Nam và đang bị Philippines kiểm soát. Giới quan sát cho rằng việc Trung Quốc triển khai tàu là nhằm gây sức ép sau khi Philippines tiến hành các hoạt động xây dựng tại hòn đảo.
Việt Nam từng nhiều lần khẳng định mọi hoạt động tại quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa mà không có sự cho phép của Việt Nam là vi phạm chủ quyền và bất hợp pháp. Việt Nam có đầy đủ bằng chứng lịch sử và cơ sở pháp lý để khẳng định chủ quyền của mình ở hai quần đảo này, phù hợp với luật pháp quốc tế. Trong khi tìm kiếm giải pháp cho tranh chấp, Việt Nam đề nghị các bên cần kiềm chế, không có các hành động làm phức tạp thêm tình hình.
Ánh Ngọc (Theo Reuters)