"Tôi nghĩ đó là chuyện hiển nhiên phải không? Nếu họ không trả tiền, tôi sẽ không bảo vệ họ. Tôi đã vấp rất nhiều chỉ trích khi nói không bảo vệ họ. Mọi người đã nói rằng ông ấy đang vi phạm nguyên tắc của NATO", Tổng thống Mỹ Donald Trump nói với các phóng viên tại Nhà Trắng ngày 6/3.
Phát biểu được Tổng thống Mỹ đưa ra khi được hỏi liệu ông có định thực hiện chính sách không bảo vệ các thành viên NATO chưa đóng góp đủ ngân sách quốc phòng hay không.
Nguyên tắc cốt lõi của NATO là Điều 5, trong đó quy định bất kỳ cuộc tấn công nào nhằm vào một thành viên cũng bị coi là đòn tấn công nhằm vào cả liên minh và NATO sẽ phối hợp đáp trả. Tuy nhiên, ông Trump đặt câu hỏi liệu các đồng minh châu Âu có tuân thủ nguyên tắc đó hay không, điều mà Tổng thống Mỹ xem là "vấn đề lớn nhất ở NATO".
"Tôi biết rõ những người đó. Họ là bạn của chúng ta. Tuy nhiên, nếu Mỹ gặp rắc rối và gọi cho họ, ví dụ như Pháp, bạn có nghĩ họ sẽ đến và bảo vệ chúng ta hay không? Họ được cho là sẽ đến. Tôi không chắc lắm", ông Trump nói.
Tổng thống Trump tại Phòng Bầu dục ở Nhà Trắng ngày 6/3. Ảnh: AFP
Ông chủ Nhà Trắng cũng tiếp tục chỉ trích rằng một số thành viên NATO chưa chi đủ cho ngân sách quốc phòng và quá phụ thuộc vào Mỹ. "Họ nên đóng góp nhiều hơn", ông nói.
Tổng thống Emmanuel Macron cùng ngày khẳng định Pháp là "đồng minh trung thành và kiên định trong NATO" khi bình luận về phát biểu của ông Trump. "Chúng tôi luôn ở đó vì mọi người. Pháp đã thể hiện tình bạn và sự tôn trọng với Mỹ. Chúng tôi có quyền yêu cầu điều tương tự", lãnh đạo Pháp nói.
NBC News ngày 6/3 đăng tin chính quyền Mỹ đang cân nhắc kế hoạch điều chỉnh hỗ trợ quân sự theo hướng có lợi hơn cho các nước thành viên NATO đóng góp nhiều ngân sách cho quốc phòng. Kế hoạch cũng chỉ ra các nước đóng góp ít có thể không được bảo vệ khi bị tấn công.
Đây không phải lần đầu Tổng thống Mỹ đưa ra lời đe dọa này. Tại cuộc vận động tranh cử ở bang Nam Carolina hồi tháng 2/2024, ông Trump tiết lộ nội dung trao đổi tại một hội nghị của NATO khi còn nắm quyền ở nhiệm kỳ trước, trong đó ông cảnh báo sẽ không bảo vệ những đồng minh không đóng góp đủ ngân sách.
Trong nhiệm kỳ một, Tổng thống Trump nhiều lần chỉ trích các nước thành viên NATO không đáp ứng mục tiêu chi tối thiểu 2% GDP cho quốc phòng. Ông Trump hồi tháng 1 nói rằng các nước NATO nên tăng ngân sách quốc phòng lên mức 5% GDP.
Thùy Lâm (Theo ABC News, AFP)