"Bất kể nạn nhân đã vào vùng biển của Triều Tiên như thế nào, tôi xin gửi lời chia buồn sâu sắc và an ủi đến tang quyến về nỗi đau này", Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in phát biểu trong cuộc họp hàng tuần với các trợ lý cấp cao tại Nhà Xanh hôm 28/9, thêm rằng thảm kịch này đáng lẽ không nên xảy ra dù bán đảo đang bị chia cắt.
Tổng thống Moon đồng thời xin lỗi người dân Hàn Quốc về "cú sốc và nỗi giận dữ" của họ, khẳng định chính phủ cần phải có trách nhiệm bảo vệ sự an toàn của người dân "bất kể lý do nào".
Đây là những bình luận công khai đầu tiên của Tổng thống Hàn Quốc kể từ khi quan chức ngành thủy sản của nước này bị quân đội Triều Tiên bắn chết hôm 22/9 sau khi vượt qua hải giới với một vật nổi.
Lời xin lỗi được ông Moon đưa ra sau khi các nhà phê bình chỉ trích chính phủ của ông đã không có những hành động thích hợp ngay cả khi quân đội Hàn Quốc phát hiện quan chức ngư nghiệp này trên vùng biển của Triều Tiên khoảng 6 giờ trước khi ông bị bắn chết.
Bộ Quốc phòng Hàn Quốc giải thích rằng việc thiết lập liên lạc với Triều Tiên là rất khó khăn do các kênh liên lạc đã bị cắt đứt và giới chức cần thêm thời gian để phân tích thông tin tình báo và nhận định phía Triều Tiên sẽ làm gì với quan chức ngư nghiệp đó.
Ông Moon cũng gửi lời xin lỗi người dân Hàn Quốc về "cú sốc và sự giận dữ" của họ, đồng thời lưu ý rằng chính phủ nên bảo vệ sự an toàn và an ninh của người dân trong mọi tình huống.
Ông cũng đề cập lời xin lỗi của lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un về sự việc. "Việc xin lỗi ngay lập tức và trực tiếp với tư cách lãnh đạo tối cao Triều Tiên là điều chưa từng có và rất bất thường", ông Moon nói.
Triều Tiên thừa nhận lực lượng biên phòng của họ đã bắn hơn 10 phát súng vào quan chức Hàn Quốc bị xem là "kẻ xâm nhập", nhưng bác bỏ thông tin đốt xác người này. Trong thư gửi ông Moon, Kim Jong-un nói rằng ông "rất lấy làm tiếc" về sự cố "ngoài ý muốn, không đáng có".
Ông Moon cho rằng động thái này cho thấy Kim Jong-un đang xem xét sự việc một cách nghiêm túc, đồng thời nhấn mạnh mong muốn quan hệ liên Triều sẽ không đổ vỡ. Theo ông, cần tìm ra sự thật và những biện pháp thực chất để ngăn sự việc tái diễn và để đạt mục tiêu đó, hai miền nên khôi phục đối thoại và hợp tác.
Ông cũng bày tỏ hy vọng sự việc sẽ là cơ hội để Seoul và Bình Nhưỡng nối lại đối thoại, hợp tác và cải thiện mối quan hệ. "Tôi hy vọng chúng ta có thể nhóm lại than hồng đối thoại và mở ra con đường hợp tác bắt đầu từ việc cùng nhau giải quyết sự việc này", ông Moon nói.
Đảng Quyền lực Nhân dân (PPP) đối lập tại Hàn Quốc và nhiều người khác chỉ trích quân đội "bất tài" và chính quyền của ông Moon chỉ biết "cầu xin" đàm phán với Triều Tiên bất chấp việc quan chức bị bắn chết. Lãnh đạo PPP Kim Chong-in nói rằng ông Moon đã im lặng "suốt 47 giờ" sau khi nhận được báo cáo bằng văn bản đầu tiên về sự việc chiều 22/9.
Nhà Xanh bác bỏ chỉ trích rằng ông Moon xử lý cẩu thả sự việc, cho rằng Tổng thống cần thời gian để ra "quyết định cứng rắn", phân tích, xác nhận các thông tin tình báo liên quan và cân nhắc liệu hai miền có trở lại trạng thái đối đầu.
Huyền Lê (Theo Yonhap)