Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol, người đang bị tạm giam để điều tra cáo buộc về vụ thiết quân luật năm ngoái, ngày 11/2 đã yêu cầu được phát biểu tại phiên điều trần ở Tòa án Hiến pháp, trước khi cựu bộ trưởng nội vụ Lee Sang-min cung cấp lời khai.
Ông Yoon lý giải ra quyết định thiết quân luật vào ngày 3/12/2024 vì nhận thấy các nghị sĩ đảng Dân chủ (DP), phe đối lập và chiếm đa số tại quốc hội, có "ác ý" nhằm vào chính phủ của mình. Chính trị gia 64 tuổi nhắc lại tình trạng thiếu hợp tác từ phe đối lập trong quá trình soạn thảo ngân sách, cũng như thái độ thiếu tôn trọng từ các nghị sĩ DP đối với mình.
"Dù cho họ có ghét tôi đến mấy, nếu đúng nguyên tắc cơ bản trong đối thoại và thỏa hiệp, họ phải lắng nghe tôi và ít nhất phải vỗ tay khi tôi phát biểu trước quốc hội về ngân sách", ông Yoon nói, đề cập đến các nghị sĩ DP tẩy chay cuộc họp về ngân sách của ông hồi tháng 10/2022. "Họ thậm chí không vào hội trường. Tôi phải diễn thuyết trước quốc hội vắng một nửa".
Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol tại Tòa án Hiến pháp ngày 11/2. Ảnh: Reuters
Ông Yoon khẳng định ban bố thiết quân luật là để bảo vệ trật tự hiến pháp, gọi phe đối lập là "thành phần phản quốc" có âm mưu làm loạn.
Tổng thống Hàn Quốc nói rằng một số nghị sĩ DP nhiều lần "ngoảnh mặt không thèm nhìn tôi" và "từ chối bắt tay tôi" khi ông phát biểu trước quốc hội. Ông cho rằng thái độ này từ phe đối lập thể hiện "ác ý thâm sâu" và "ý định phá hoại chính phủ của tôi".
Ngày 3/12/2024, ông Yoon bất ngờ đình chỉ chính quyền dân sự, triển khai quân đội đến quốc hội và ban bố thiết quân luật, song sắc lệnh này chỉ kéo dài sáu giờ trước khi quốc hội do DP kiểm soát thông qua đạo luật vô hiệu hóa lệnh thiết quân luật. Sau đó, ông Yoon bị quốc hội đề nghị luận tội, rồi trở thành tổng thống đương nhiệm đầu tiên của Hàn Quốc bị bắt vào giữa tháng trước với cáo buộc nổi loạn.
Giới chức Hàn Quốc chưa công bố ông Yoon sẽ bị tạm giam đến khi nào, dù tòa án đã bác đề nghị gia hạn từ cơ quan công tố. Ông thời gian qua thường xuyên được đưa từ trại giam đến các phiên xét xử tại Tòa án Hiến pháp.
Quá trình xét xử tại Tòa án Hiến pháp được cho là đã bước đến giai đoạn cuối cùng và các thẩm phán có thể ra phán quyết vào giữa tháng 3. Tổng thống Yoon đã đề nghị Tòa án Hiến pháp xem xét lại lời khai từ một số quan chức và cựu quan chức, cho rằng có nhiều tình tiết không nhất quán do cơ quan công tố thu thập lời khai qua nhiều lần khác nhau.
Nếu đề nghị luận tội của quốc hội được Tòa án Hiến pháp chấp thuận, ông Yoon sẽ bị phế truất và đối mặt các cáo buộc hình sự về tội nổi loạn, có thể bị kết án chung thân hoặc tử hình. Nếu Tòa án Hiến pháp bác bỏ đề nghị luận tội, ông Yoon sẽ được phục chức.
Thanh Danh (Theo AFP, Yonhap, Korea Herald)