Tôm gõ mõ Alpheus heterochaelis non có thể kẹp càng dưới nước nhanh như đạn bắn, Independent hôm 1/3 đưa tin. Nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí Experimental Biology.
Tôm gõ mõ trưởng thành sử dụng kỹ thuật này để làm choáng cá hoặc kẻ thù đi ngang qua. Cú kẹp làm bắn ra một dòng tia tốc độ cao xé toạc nước và tạo ra một bong bóng chứa đầy hơi (bong bóng xâm thực) không thể thấy bằng mắt thường. Bong bóng sau đó nổ tung. Hành động của tôm gõ mõ tạo ra sóng xung kích mạnh, kèm theo tiếng nổ chói và chớp sáng nhỏ, để vô hiệu hóa đối thủ.
"Chúng ta không thể nhìn thấy bong bóng bằng mắt thường, nó diễn ra quá nhanh. Nhưng chúng ta có thể nghe được khi bong bóng nổ", Jacob Harrison, tác giả chính của nghiên cứu, chuyên gia tại Viện Công nghệ Georgia, Mỹ, cho biết.
Tôm gõ mõ Alpheus heterochaelis sinh sống ở phía tây Đại Tây Dương và vịnh Mexico. Tôm trưởng thành có thể kẹp càng với tốc độ lên tới 30 mét mỗi giây và toàn bộ quá trình kết thúc trong chưa đầy một phần nghìn giây.
Nghiên cứu mới tìm hiểu xem kỹ thuật này phát triển ở giai đoạn nào trong vòng đời của chúng. Khi còn là nghiên cứu sinh tại Đại học Duke, Harrison đã thu thập 4 con tôm cái mang trứng từ Beaufort, Bắc Carolina. Sau đó, anh nuôi dưỡng những con non mới nở và theo dõi sự phát triển của chúng. Chúng bắt đầu kẹp càng lúc khoảng một tháng tuổi.
Harrison dùng tăm để kích thích tôm, khiến chúng thực hiện động tác kẹp. Anh khi ghi hình hơn 280 cú kẹp và tái dựng 125 trong số đó. Anh tính toán gia tốc của càng khi kẹp lại, mức năng lượng tiêu thụ và năng lượng cần thiết để tạo ra tia nước.
Nghiên cứu cho thấy, kể cả những con tôm nhỏ nhất - với càng dài 1 milimet và chỉ nặng 0,03 miligam - đôi khi cũng có thể phun tia nước và tạo bong bóng nổ. Harrison tính toán gia tốc của phần càng trên khi kẹp xuống phần dưới và kinh ngạc phát hiện, nó đạt gia tốc 580.000 m/s2 - nhanh như đạn bắn và nhanh gấp 20 lần tôm trưởng thành. Tuy nhiên, anh cho rằng tôm non sẽ trải qua vài lần kẹp thường trước khi có thể tạo ra bong bóng.
Thu Thảo (Theo Independent)