Từ buổi chiều đến đêm 2/3/2017, một chiếc ôtô màu đen lẳng lặng đỗ bên dưới một tòa chung cư tại huyện Nguyên Dương, tỉnh Hà Nam (Trung Quốc). 20h30, một cảnh sát mặc thường phục trên xe gọi điện thông báo cho đồng đội với nội dung rất ngắn gọn: Đèn sáng rồi!
Ngay lập tức, nhóm cảnh sát mặc thường phục gõ cửa một căn hộ trên tầng 12, yêu cầu người trong nhà xuất trình chứng minh thư. Sau khi xác nhận đây là người cần tìm, cảnh sát bắt giữ hắn áp giải về đồn. Người này là ai, bị bắt vì tội gì? Mọi chuyện bắt nguồn từ vụ án mạng xảy ra tại Quảng Đông từ 16 năm trước.
Theo hồ sơ vụ án, 8h40 ngày 17/2/2001, một nông dân ở thành phố Trung Sơn phát hiện một thi thể trong ruộng quýt nhà mình. Nạn nhân là nam giới, khoảng 25 tuổi, áo sơ mi bị lật lên che kín đầu, mặc quần màu xanh bộ đội, đeo thắt lưng đen, đi giầy đen, tất xám. Trong túi quần nạn nhân có chiếc bật lửa màu xanh và một chùm chìa khóa. Trên chùm chìa khóa có một vỏ đạn làm đồ trang trí, bụng nhiều vết thương. Cảnh sát xác định, nạn nhân tử vong chưa quá 12 tiếng.
Dưới mương nước cách thi thể không xa, cảnh sát tìm thấy một con dao gấp, hoàn toàn phù hợp với vết thương trên người nạn nhân. Bên cạnh mương nước có chiếc áo sơ mi trắng dính máu, vết máu tập trung ở phần bụng, có thể do hung thủ vứt lại hiện trường.
Từ vị trí tìm thấy thi thể, cảnh sát phát hiện vết máu nhỏ giọt kéo dài đến đường nhựa cách đó 50m. Dọc theo vết máu là một vết kéo lê, hai bên có hai loại dấu giầy lạ, củng cố nhận định của cảnh sát rằng hung thủ không chỉ có một người. Trên mặt ruộng gần đường nhựa có vết bánh xe đạp, đây là loại xe địa hình rất được ưa chuộng thời này, có giá lên tới hơn một nghìn nhân dân tệ.
Cảnh sát cho rằng diễn biến vụ án như sau: Hai nghi phạm chặn đường cướp xe, nạn nhân chống cự và bị tấn công bằng dao. Kéo xác vào ruộng quýt phi tang, ném dao xuống mương nước, một tên cởi áo vứt lại hiện trường, sau đó chạy trốn bằng xe đạp của nạn nhân.
Nạn nhân được xác định là Đàm Dũng, quân nhân xuất ngũ, làm nghề bán trái cây ở chợ. Đàm Dũng là người hiền lành, không có mâu thuẫn tiền bạc với ai, cũng chưa có quan hệ tình cảm. Động cơ gây án được xác định là giết người cướp của, do hôm đó Dũng đạp xe từ chợ về nhà, trên người có mang theo tiền bán hàng trong ngày.
Do vụ án mạng xảy ra tại cánh đồng hẻo lánh, quá trình điều tra gặp rất nhiều khó khăn. Việc tìm kiếm chiếc xe đạp tại các cửa hàng mua bán xe đạp cũ không có kết quả. Người dân xung quanh không ai nhìn thấy hung thủ hay kẻ khả nghi nào. Trên hung khí không có dấu vân tay, dấu giầy chỉ có thể cho thấy hung thủ gồm hai người, đều đi giầy cỡ 40. Manh mối duy nhất của vụ án là chiếc áo dính máu. Kỹ thuật ADN tại Quảng Đông năm 2001 còn lạc hậu nên chỉ tìm thấy ADN của nạn nhân trên chiếc áo này. Sau một thời gian dài điều tra không có kết quả, hồ sơ vụ án tạm thời được đóng lại.
Năm 2014, cùng với sự phát triển của công nghệ ADN, hồ sơ vụ án được phục hồi. Ngoài ADN của nạn nhân trên chiếc áo, từ một vết máu to bằng móng tay trên cổ tay áo bên phải, cơ quan xét nghiệm tìm được ADN của một người thứ hai. So sánh với các mẫu ADN trong kho dữ liệu không tìm được kết quả tương ứng, nhưng cảnh sát Trung Sơn không nản chí.
Với một kẻ từng có tiền án giết người, việc giữ cho mình tránh khỏi các hành vi phạm pháp sẽ tương đối khó khăn. Chỉ cần hắn có dính dáng đến một vụ khác, thông tin ADN sẽ được đưa vào kho dữ liệu. Quả nhiên đến tháng 2/2017, việc đối chiếu ADN đã có kết quả.
Người có mẫu ADN tương ứng là Triệu Chính Kiện, sinh năm 1983, người tỉnh Quảng Đông, bị lấy mẫu ADN khi tham gia ẩu đả. Không tìm thấy Kiện tại nơi ở của hắn, nhưng cảnh sát được biết hắn có anh trai làm quản lý một xưởng sản xuất nội thất lớn ở huyện Nguyên Dương.
Nhận định rất có thể hắn cũng đến đây làm việc, ngày 2/3, cảnh sát Trung Sơn phối hợp với cảnh sát Nguyên Dương đến xưởng nội thất kiểm tra thông tin lao động ngoại tỉnh tại đây và thấy Kiện. Hôm đó Kiện không đi làm, cảnh sát quyết định mai phục bắt giữ khi hắn về nhà.
Khi biết người mặc thường phục bắt giữ mình là cảnh sát Trung Sơn, Kiện không chống cự, thái độ rất bình thản, dường như đã biết ngày này rồi sẽ đến. Tại cơ quan điều tra, hắn thành khẩn khai báo.
Theo đó, năm 2001, hắn còn chưa đủ 18 tuổi, suốt ngày lang thang lêu lổng ở Trung Sơn. Một hôm hắn gặp người hơn vài tuổi rồi kết thân, gọi là đại ca. Tối 16/2, Kiện và đại ca ăn chơi hết tiền nên rủ nhau đi cướp. Hai tên ra cánh đồng vắng, thấy một người đạp xe đi qua liền xông tới khống chế.
Khi nạn nhân tìm cách chống cự, đại ca của hắn liền rút dao gấp ra đâm vào bụng. Lúc này, Kiện cực kì hoảng sợ vì hắn chỉ muốn cướp của chứ không định giết người. Sau khi thực hiện tiếp vài vụ cướp, hắn và đại ca chia chác số tiền cướp được. Sau đó, mỗi tên chạy trốn một ngả, từ đó đến nay không gặp lại nhau.
Do chưa bắt được hung thủ thứ hai, tòa án chỉ có thể dựa vào lời khai của Kiện và kết án hắn 15 năm tù. Cảnh sát Trung Sơn vẫn tiếp tục truy tìm kẻ chủ mưu đang lẩn trốn ngoài vòng pháp luật.