Nghị sĩ đảng Dân chủ Wu Chi-wa, người triệu tập khối ủng hộ dân chủ gồm 15 thành viên còn lại trong cơ quan lập pháp Hong Kong, hôm nay gọi nghị quyết của quốc hội Trung Quốc là "lố lăng" và báo hiệu việc Bắc Kinh từ bỏ hoàn toàn Luật Cơ bản.
"Kể từ hôm nay, Hong Kong không còn có thể nói với thế giới rằng tồn tại mô hình 'một quốc gia, hai chế độ', Wu nói. "Chúng tôi, từ phe ủng hộ dân chủ, sẽ sát cánh cùng những người bị bãi nhiệm. Chúng tôi sẽ từ chức hàng loạt".
Trước đó cùng ngày, Ủy ban Thường vụ Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc Trung Quốc (NPCSC), tức quốc hội Trung Quốc, thông qua nghị quyết cho phép chính quyền Hong Kong truất ghế lập tức các nghị sĩ của cơ quan lập pháp trong một số trường hợp nhất định. Nghị quyết nêu rõ bất kỳ thông báo nào về việc truất quyền các nghị sĩ sẽ do chính quyền Hong Kong trực tiếp đưa ra, không cần thông qua tòa án thành phố.
Nghị sĩ bị bãi nhiệm là những người được cho là thúc đẩy hoặc ủng hộ khái niệm độc lập Hong Kong, từ chối tán thành đất nước tiếp quản chủ quyền đối với Hong Kong, lôi kéo thế lực nước ngoài can thiệp vào công việc của thành phố hoặc tham gia hành vi gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia.
Vài phút sau khi nghị quyết được thông qua, 4 nghị sĩ đối lập lập tức bị bãi nhiệm gồm Alvin Yeung Ngok-kiu, Kwok Ka-ki và Dennis Kwok của đảng Dân sự, cùng Kenneth Leung của Hội Nhà nghề, khiến một cuộc họp của Hội đồng Lập pháp bị đình chỉ. Những nghị sĩ này trước đó bị cấm tham gia bầu cử Hội đồng Lập pháp, trước khi các cuộc bỏ phiếu bị hoãn lại đến tháng 9/2021.
Sau khi nghe quyết định bãi nhiệm, 4 nghị sĩ từ từ rời khỏi phòng họp của Hội đồng Lập pháp, lên án quyết định này là "vi phạm rõ ràng" Luật Cơ bản và quyền của họ về tham gia các vấn đề công.
"Nếu việc tuân thủ quy trình hợp lý và đấu tranh cho dân chủ có thể dẫn đến việc bị bãi nhiệm, thì đó sẽ là vinh dự của tôi", Dennis Kwok nói, thêm rằng họ sẽ tham vấn đại diện pháp lý của mình trước khi quyết định có phản đối quyết định tại tòa án hay không.
Trưởng đặc khu Hong Kong Carrie Lam loại bỏ khả năng tiến hành bầu cử phụ để lấp đầy ghế trống của 4 nghị sĩ nói trên, khẳng định các cuộc tổng tuyển cử tiếp theo sẽ được tổ chức trong 9 tháng. Theo bà Lam, ngay cả các đồng minh của bà trong cơ quan lập pháp cũng nhiều lần bác bỏ đề xuất của bà. "Chúng tôi hoan nghênh những ý kiến khác nhau", bà Lam cho hay.
Chủ tịch quốc hội Trung Quốc Lật Chiến Thư cho biết nghị quyết mở đường cho việc chính quyền Hong Kong bãi nhiệm các nghị sĩ là "cần thiết" và "phù hợp", đồng thời có lợi cho an ninh, chủ quyền và lợi ích phát triển của đất nước. Hai văn phòng giám sát các vấn đề Hong Kong của Bắc Kinh cũng tuyên bố kiên quyết ủng hộ nghị quyết mới.
Huyền Lê (Theo AFP)