Thẩm phán bang New York Arthur Engoron hôm 17/2 bác kháng cáo của cựu tổng thống Donald Trump đối với lệnh triệu tập của tổng chưởng lý New York Letitia James, sau phiên điều trần hai giờ với những tranh luận từ các luật sư của James cũng như luật sư của Trump.
"Tổng chưởng lý bang bắt đầu điều tra thực thể kinh doanh, phát hiện ra nhiều bằng chứng về gian lận tài chính có thể xảy ra và muốn chất vấn một số người đứng đầu thực thể. Bà ấy rõ ràng có quyền làm như vậy", thẩm phán Engoron nêu trong phán quyết.
Engoron cũng bác bỏ tuyên bố của Trump rằng cuộc điều tra của James, một thành viên đảng Dân chủ, mang động cơ chính trị.
Theo đó, Trump cùng con trai cả là Donald Trump Jr. và con gái Ivanka sẽ phải tới văn phòng của tổng chưởng lý James để điều trần trong vòng 21 ngày. Trump có thể sẽ kháng cáo, nếu không, ông phải đối mặt với quyết định trả lời các câu hỏi trong phiên toà hoặc viện dẫn Tu chính án thứ năm và giữ im lặng để không bị buộc tội.
Trump (giữa) cùng con gái và con trai tại thành phố New York hồi tháng 1/2017. Ảnh: Washington Post.
Hồ sơ tòa án được công bố ngày 3/1 cho thấy tổng chưởng lý bang New York hồi tháng 12/2021 gửi trát triệu tập cho Trump cùng hai con, yêu cầu họ tham gia điều trần trong cuộc điều tra về hoạt động kinh doanh của gia đình sau khi phát hiện "bằng chứng quan trọng" về các hoạt động gian lận hoặc gây hiểu lầm tại Trump Organization.
Tổng chưởng lý James yêu cầu Trump tới điều trần trực tiếp tại văn phòng của bà ngày 7/1. Đây cũng là lần đầu các điều tra viên thông báo muốn lấy lời khai từ hai người con của Trump sau khi yêu cầu họ cam kết trung thực trước tòa.
Trump sau đó kiện James, cho rằng tổng chưởng lý bang New York vi phạm các quyền hiến pháp của ông thông qua cuộc điều tra mang động cơ chính trị.
James tháng 3/2019 mở cuộc điều tra vì nghi ngờ tập đoàn Trump Organization khai khống và tăng quá mức giá trị một số tài sản khi vay tiền ngân hàng, sau đó báo cáo giá trị nhỏ hơn khi kê khai tài sản để trả thuế ít hơn. Eric Trump, con trai thứ hai của Trump và là phó chủ tịch điều hành của Trump Organization, bị văn phòng tổng chưởng lý bang New York thẩm vấn về vấn đề này tháng 10/2020.
Trump, 75 tuổi, đang đối mặt áp lực từ một số cuộc điều tra pháp lý. Trump Organization bị luật sư quận Manhattan điều tra về cáo buộc phạm tội tài chính và gian lận bảo hiểm. Trump Organization và giám đốc tài chính Allen Weisselberg tháng 7/2021 tuyên bố vô tội trước tòa án New York về 15 tội danh gian lận và trốn thuế. Phiên tòa tiếp theo của Weisselberg sẽ bắt đầu giữa năm nay.
Trump hồi tháng 10/2021 bị thẩm vấn hơn 4 tiếng trong vụ kiện của một nhóm người biểu tình cáo buộc các nhân viên an ninh của ông tấn công họ 6 năm trước. Trump cũng cố gắng ngăn ủy ban điều tra vụ bạo động ngày 6/1/2021 của quốc hội Mỹ tiếp cận hồ sơ Nhà Trắng liên quan đến sự kiện này, cũng như ngăn tiết lộ các bản kê khai thuế cho công tố viên.
Huyền Lê (Theo AFP, Guardian)