 |
|
Nhạc sĩ Bảo Chấn. |
Trong thư gửi cho VnExpress mới đây, ông Kazu Matsui, chồng của nữ nhạc sĩ Keiko, người sáng tác ca khúc Frontier, cho rằng ca khúc Tình thôi xót xa của nhạc sĩ Bảo Chấn đã copy từ Frontier. "Nếu sự cố này xảy ra ở Mỹ, công ty quản lý của chúng tôi sẽ đưa ra toà" - ông Kazu khẳng định và bày tỏ mong muốn được biết trong trường hợp này xảy ra ở VN thì họ nên xử lý như thế nào.
Ông Đào Anh Tuấn, trưởng phòng bản quyền tác giả, văn phòng luật sư Phạm và Liên Danh, cho biết, giữa VN và Nhật Bản chưa có một hiệp định song phương nào về bản quyền. Thông thường, các tác phẩm nghệ thuật nước ngoài có thể được bảo hộ theo Công ước Berne (Berne Convention), tuy nhiên, VN chưa phải là thành viên, vì vậy tác giả người Nhật không thể cấm việc sao chép hoặc sử dụng nhạc phẩm của mình tại VN.
Chỉ có một khe hẹp cho vợ chồng nghệ sĩ Nhật Bản bảo vệ mình trước toà án nếu họ đáp ứng được một trong các điều kiện: (1) Bản nhạc được sáng tác ở VN, (2) Bản nhạc được phát hành ở VN trong vòng 30 ngày kể từ ngày ra mắt công chúng.
Theo một luật sư thuộc hiệp hội luật gia TP HCM thì ông Kazu Matsui còn có một lựa chọn khác là đưa ra toà án thông qua hiệp ước bản quyền VN - Mỹ (VUCT). Hiệp ước này bảo hộ không chỉ cho người Mỹ, mà còn cho những công dân nước có hiệp định về bản quyền với Mỹ. Trong khi đó, ông Đào Anh Tuấn cũng cho rằng, tác phẩm của Keiko sẽ được bảo hộ tại VN nếu thoả mãn một trong các điều kiện: (1) tác giả Matsui thường trú ở Mỹ; (2) ban nhạc được công bố ở Mỹ trong vòng 30 ngày kể từ ngày công bố lần đầu tiên; (3) bản nhạc được chuyển nhượng cho thể nhân hoặc pháp nhân của Mỹ trong vòng một năm, kể từ ngày công bố đầu tiên tại một nước là thành viên của công ước quốc tế mà Mỹ tham gia. Tuy nhiên, những hành vi mang tính chất xâm phạm theo tinh thần của hiệp định Việt Mỹ về bản quyền (có hiệu lực từ 23/12/98) được thực hiện trước ngày hiệp định có hiệu lực thì không bị coi là hành vi xâm phạm quyền tác giả.
Ngay cả khi ông Kazu được bảo hộ bản quyền ở VN, thì cũng còn mất khá nhiều thời gian để sự việc được rõ ràng. Trước hết, nhà sản xuất Nhật Bản phải trình bày được mức độ giống nhau của hai tác phẩm, sau đó phải xác định rõ, tác phẩm nào ra mắt trước và liệu tác giả của bản nhạc ra sau có điều kiện tiếp xúc với bản nhạc ra trước hay không.
Ông Đào Anh Tuấn cho rằng, điều nhạc sĩ Bảo Chấn nên làm hiện nay là thu thập chứng cứ để chứng minh cho mình. Tuy nhiên, trò chuyện với VnExpress, nhạc sĩ Bảo Chấn cho biết, ông không hề chuẩn bị gì vì quá buồn và bất ngờ về sự cố này. Ông nói: “Dường như số phận bắt tôi phải vất vả vì tác phẩm Tình thôi xót xa. Tôi rất tiếc đã không lưu lại được ngày ra đời của bài hát. Mà có phải cứ sáng tác một ca khúc là có cơ hội ghi âm ngay đâu. Tôi chỉ cảm thấy may mắn là những người thân của tôi như hai em trai là nhạc sĩ Bảo Phúc và Bảo Kình rất tin tưởng tôi”.
Thu Trang