![]() |
Đại tá Moammar Gadhafi. Ảnh: EPA. |
AP đưa tin, sau khi giành được thủ đô Tripoli, lực lượng đối lập tại Libya thu được nhiều tài liệu trong phòng làm việc của Moussa Koussa, người từng đứng đầu cơ quan tình báo dưới thời đại tá Gadhafi trước khi trở thành ngoại trưởng. Ông Koussa đã rời bỏ chế độ Gadhafi từ tháng 3.
Các tài liệu cho thấy, trong khoảng thời gian từ năm 2002 tới năm 2004, Cục Tình báo trung ương Mỹ (CIA) bắt nhiều nghi phạm khủng bố và đưa họ tới Tripoli.
“CIA không chỉ bắt những chiến binh Hồi giáo và giao họ cho cơ quan tình báo Libya, mà còn gửi những câu hỏi mà họ muốn để tình báo Libya thẩm vấn nghi phạm. Các tài liệu cũng ghi nhận sự hiện diện của nhân viên CIA trong một số cuộc thẩm vấn”, Peter Bouckaert, một người của Tổ chức Giám sát nhân quyền (HRW), phát biểu.
Abdel Hakim Belhaj là một trong những nghi phạm mà HMW xác định được danh tính từ đống tài liệu. Người này đang chỉ huy các lực lượng vũ trang của phe đối lập tại Tripoli. Trong hồ sơ tên của ông được ghi là Abdullah al-Sadiq.
Trước đây Belhaj từng lãnh đạo một nhóm Hồi giáo vũ trang chống đối Gadhafi. Nhân viên tình báo Mỹ bắt Belhaj tại Đông Nam Á trước khi đưa ông tới Tripoli vào năm 2004. Belhaj kể rằng người Mỹ tra tấn ông tại một nhà tù bí mật rồi giao ông cho chính quyền Libya.
Hai bức thư mà tình báo Mỹ đã gửi thư cho tình báo Libya về việc chuyển giao Belhaj vào tháng 3/2004 đã được tìm thấy. Trong thư người viết thông báo Belhaj sẽ được đưa tới Malaysia trước khi bay sang Libya. Người viết yêu cầu các nhân viên tình báo Libya áp giải Belhaj.
Ngoài ra, nhiều tài liệu cho thấy mối quan hệ giữa chính phủ Anh với chế độ Gadhafi. Chẳng hạn, cơ quan tình báo Anh từng giúp đại tá Gadhafi soạn thảo một bài phát biểu vào năm 2004. Khi đó Thủ tướng Anh Tony Blair đang vận động Libya từ bỏ chương trình vũ khí của họ.
Báo The Independent của Anh đưa tin có lẽ ông Blair từng bước vào căn lều đặc biệt của đại tá Gadhafi năm 2004. Một biên bản ghi nhớ khác cho thấy tình báo Anh cung cấp cho tình báo Libya thông tin về một tù nhân có tư tưởng chống chế độ Gadhafi sau khi người này được trả tự do tại Anh.
Theo Sunday Times, giới chức Anh từng bí mật mời hai con trai của Gadhafi tới Anh để gặp nhiều quan chức cấp cao thuộc Bộ Quốc phòng và tham dự một buổi trình diễn của lực lượng đặc nhiệm năm 2006. Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng Anh khẳng định chuyến thăm của hai người con Gadhafi đã không diễn ra.
Việt Linh