- Trong tương lai, vai trò của cầu Long Biên sẽ như thế nào trong hệ thống giao thông thủ đô?
- Việc khôi phục cầu Long Biên đã được tư vấn Pháp và Việt Nam nghiên cứu nhiều năm nay. Trước đây, dự kiến 2 phương án: có đường sắt đi qua và không có đường sắt.
Tuy nhiên, trong quá trình lập dự án đường sắt nội đô tuyến số 1, việc nghiên cứu, bảo tồn cầu Long Biên gặp nhiều khó khăn. Thủ tướng quyết định xây dựng một cầu đường sắt mới qua sông Hồng. Trên cơ sở đó, Bộ Giao thông vận tải đã phê duyệt đầu tư dự án đường sắt đô thị số 1. Đường sắt sẽ đi trên cầu mới chứ không đi trên cầu cũ.
![]() |
Cầu Long Biên sẽ được khôi phục theo hướng phát triển giao thông đô thị. Ảnh: Hoàng Hà |
- Ông vừa đề cập có nhiều phương án để khôi phục cầu Long Biên nhưng tại sao lại chọn phương án không cho tàu hỏa tiếp tục hoạt động?
- Theo dự án đường sắt đô thị số 1, khi xây dựng cầu đường sắt trên cao tải trọng sẽ rất lớn. Với cầu Long Biên, hiện tại nhiều mấu, trụ... không thể đáp ứng được tiêu chí của đường sắt quốc gia, đường sắt đô thị và không bảo đảm an toàn. Vì thế, Bộ Giao thông vận tải đã báo cáo Chính phủ và được phép tách thành 2 dự án riêng.
Hiện đơn vị tư vấn là Tổng công ty tư vấn Bộ Giao thông Vận tải đã được giao lựa chọn phương án khôi phục cầu trên cơ sở đảm bảo yếu tố bảo tồn và cảnh quan. Các bộ, ngành và UBND thành phố Hà Nội cũng thống nhất với phương án khôi phục cầu phục vụ cho giao thông đô thị. Quan điểm của tư vấn Pháp là phục vụ cho đi bộ, ngắm cảnh và phương tiện giao thông nhẹ.
![]() |
Cầu Long Biên trong quá khứ. Ảnh tư liệu. |
- Từ lâu cầu Long Biên với hệ thống đường ray nằm chính giữa được coi là biểu tượng của Hà Nội. Sau khi tàu hỏa không còn hoạt động, hệ thống đường ray sẽ được giải quyết như thế nào?
- Khôi phục cầu Long Biên liên quan đến vấn đề quốc gia và Hà Nội. Thủ tướng yêu cầu Bộ Giao thông vận tải, Tổng công ty Đường sắt nghiên cứu phương án khôi phục cầu Long Biên phục vụ giao thông đô thị nhưng trên cơ sở phải bảo tồn cầu cũ. Cũng có ý tưởng là phục chế nhưng như vậy sẽ không bảo đảm về mặt hiệu quả kinh tế, xã hội. Vấn đề khó nhất của cầu Long Biên là bảo tồn thế nào, bảo tồn tôn tạo hay bảo tồn phục chế?.
Quan điểm của thành phố Hà Nội là bảo tồn tôn tạo, tức là sẽ xây dựng cầu Long Biên theo đúng hình dáng cũ kể cả về mấu trụ nhưng sẽ phục vụ cho giao thông đô thị. Khi đó, ngoài xe đạp, xe máy, ôtô cũng sẽ được lưu thông trên cầu, người đi bộ tham quan. Với quan điểm này có thể hệ thống đường ray sẽ phải dỡ bỏ vì không phù hợp.
- Xin ông cho biết cụ thể về dự án đường sắt đô thị số 1 sắp được triển khai?
- Đây là dự án lớn được Nhật Bản tài trợ. Dự án có điểm đầu là Yên Viên và cuối là Ngọc Hồi. Giai đoạn 1 sẽ tiến hành xây dựng từ Gia Lâm đến Giáp Bát. Giai đoạn 2 sẽ làm tiếp từ Giáp Bát tới Ngọc Hồi và Yên Viên tới Gia Lâm.
Hiện dự án đã ký hợp đồng tư vấn, khảo sát kỹ thuật. Công tác giải phóng mặt bằng đang được đẩy mạnh. Theo kế hoạch, giai đoạn 1 sẽ được thực hiện vào năm 2012 kết thúc vào 2017. Cùng thời gian đó sẽ tiến hành khôi phục cầu Long Biên, dự kiến khởi công vào 2013.
Cầu Long Biên được người Pháp xây dựng từ năm 1898. Trong những năm 1898 - 1903 chỉ có xe lửa chạy giữa và 2 bên là đường bộ hành. Sau đó 3 năm tiếp theo mới mở dần ra hai bên và đến năm 1930 xe ôtô mới được phép qua cầu. Hiện nhiều mấu trụ cầu bị hư hỏng, xuống cấp. Từ nhiều năm nay, Chính phủ đã giao Bộ Giao thông vận tải và Tổng công ty đường sắt Việt Nam nghiên cứu phương án khôi phục cây cầu là biểu tượng văn hóa của người Hà Nội này. |
Xuân Tùng thực hiện