Sau gần 2 năm từ ngày Công ty bột ngọt Vedan bị phát hiện xả thẳng chất độc hại ra sông Thị Vải (tháng 9/2008), rất nhiều cuộc họp thương lượng bồi thường diễn ra nhưng bất thành vì công ty này không tỏ rõ thiện chí, cò kè mức hỗ trợ người bị thiệt hại. Đến nay, nông dân 3 tỉnh Đồng Nai, TP HCM, Bà Rịa - Vũng Tàu đã tiến hành những bước cuối cùng cũng như lần lượt đưa đơn lên tòa án.
"Ngay từ sáng sớm nay, nhiều bà con nông dân cùng luật sư đại diện đã nộp đơn kiện lên tòa án huyện Tân Thành, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Trong buổi sáng tòa tiếp nhận 200 hồ sơ", ông Trần Văn Cường, Trưởng Ban chỉ huy thống kê thiệt hại của nông dân tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho biết.
Theo ông Cường, trong vòng một tuần tới, sẽ cố gắng nộp hết 1.255 đơn kiện của nông dân. Tổng số tiền nông dân tỉnh này yêu cầu Vedan bồi thường là 53 tỷ đồng. Dự kiến sau khi tiếp nhận hồ sơ, tòa sẽ thông báo mức tạm ứng án phí cho nông dân.
 |
|
Nộp đơn kiện Vedan tại tòa án huyện Tân Thành sáng 27/7. Ảnh: C.T. |
Tương tự như Bà Rịa - Vũng Tàu, sau khi không thống nhất được với Vedan trong cuộc họp cuối cùng ngày 22/7 khi công ty này đưa ra mức hỗ trợ quá thấp - 16 tỷ đồng, nông dân TP HCM khẳng định sẽ đưa đơn ra tòa trong 2 ngày nữa.
"Chúng tôi đang hoàn tất những hồ sơ cuối cùng để đưa 839 đơn kiện lên tòa án huyện Cần Giờ. Dự kiến ngày 29/7, những lá đơn đầu tiên sẽ được nộp", ông Nguyễn Văn Phụng, Chủ tịch Hội nông dân TP HCM trao đổi với VnExpress.net
Người đứng đầu Hội nông dân TP HCM khẳng định, số tiền mà nông dân đòi Vedan "trả" là con số thiệt hại thực tế 107 tỷ đồng, chứ không phải mức 45,7 tỷ đồng của Viện Môi trường tính toán và UBND TP HCM yêu cầu.
"Vẫn còn những hồ sơ chưa hoàn chỉnh và chúng tôi đang cố gắng chạy đua với thời gian vì sắp hết hiệu lực khởi kiện (2 năm sau khi sự việc xảy ra)", ông Phụng lưu ý.
Trái ngược với động thái của nông dân Bà Rịa - Vũng Tàu và TP HCM, các cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai cho đến nay vẫn còn do dự và chưa thống nhất sẽ kiện Vedan. Chính vì vậy, một số nông dân Đồng Nai khẳng định sẽ tự thân vác đơn đi kiện.
Trong một diễn biến khác, hôm qua, Công ty Vedan đã thông báo tăng gấp đôi số tiền hỗ trợ riêng cho nông dân tỉnh Đồng Nai, từ 15 tỷ đồng lên 30 tỷ đồng. Hội nông dân tỉnh đã xin ý kiến chỉ đạo của UBND.
Trong khi đó, nông dân Nguyễn Lam Sơn ở xã Phước An, Nhơn Trạch - Đồng Nai khẳng định: "Tôi quyết tâm tự mình kiện Vedan và tin là công lý sẽ thắng. Dự kiến ngày mai tôi đi gặp luật sư, kèm theo những giấy tờ để chuẩn bị đơn nộp tòa án".
Ông Sơn cũng cho biết, thời gian qua ông đã tự mình thu thập chứng cứ thực tế, là những thiệt hại của gia đình bị ảnh hưởng bởi vụ xả thải của Vedan. Theo ông Sơn, rất ít người kiện Vedan một mình như ông vì trình độ hạn chế, không thể viết đơn, trong khi không có người hướng dẫn.
Đứng về góc độ quản lý nhà nước, trao đổi với báo chí trước đây, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Phạm Khôi Nguyên khẳng định quan điểm của Bộ là Vedan phải đền bù cho người dân. Khi giải quyết theo hướng đàm phán thỏa thuận không được, Bộ ủng hộ việc khởi kiện doanh nghiệp này ra tòa. Do tính chất phức tạp của vụ việc, cũng là trường hợp đầu tiên ở Việt Nam nên dù khởi kiện Vedan là vụ kiện dân sự Bộ cũng sẽ "có trách nhiệm đến cùng".
"Đền bù cho dân chưa xong thì trách nhiệm của Bộ chưa hết. Nếu Vedan chưa chấp thuận phương án đền bù thì Bộ sẽ tiếp tục có giải pháp", ông Nguyên nói.
Ngày 28/7, dự kiến các bộ ngành có liên quan đến vụ Vedan sẽ họp tại Hà Nội bàn về các vấn đề liên quan đến việc nông dân khởi kiện công ty này ra tòa.
Kiên Cường - Nguyễn Hưng