Là người đầu tiên đăng đàn trả lời chất vấn tại kỳ họp HĐND lần thứ 19, ông Trần Quang Phượng - Giám đốc Sở GTVT khẳng định, trong thời gian vừa qua 57 vụ "hố tử thần" thì có 36 vụ không do thi công tác động vào (chiếm 63,2%), 21 vụ xảy ra trong quá trình thi công (chiếm 36,8%). "Việc tái lập mặt đường trong thời gian vừa qua không gây nên một hố tử thần nào cả mà chỉ gây nên lún cục bộ", vị giám đốc kết luận.
Theo đó, ông Phượng đưa ra nguyên nhân xuất hiện "hố tử thần" là do: Các công trình hạ tầng kỹ thuật đã xuống cấp (trên 1.000 km đường ống mục chưa có thay thế mới), địa chất ở TP HCM yếu. Tuy nhiên, nguyên nhân chủ yếu là do việc khai thác nước ngầm đã làm cho nhiều công trình hạ tầng kỹ thuật lún không đều đã ảnh hưởng đến những công trình ngầm hiện hữu dẫn đến xì, bể...
Một nguyên nhân khác ông Phượng đưa ra là kinh phí cấp để sửa chữa, bảo trì chưa đáp ứng yêu cầu. "Một con đường có tới 8 ông chủ trực tiếp quản lý nên không thể đổ hết lỗi cho Sở GTVT", ông Phượng nói.
 |
|
Tối 29/11, container chở thùng hàng 20 feet của một đơn vị quân đội bị sụp "hố tử thần" tại ngã tư Phan Văn Trị - Nguyễn Thái Sơn (quận Gò Vấp). Ảnh: An Nhơn |
Tuy nhiên, ngay sau đó, đại biểu Võ Văn Sen đứng dậy phản bác nhận định của vị giám đốc Sở: "Tôi bất ngờ trước câu trả lời của ông. Chắc ông đã chuẩn bị lời giải trình này kỹ lắm. Cái giải trình này không giải thích được 63,2% vấn đề. Tức là tôi lấy tỷ lệ của 36 vụ không liên quan đến thi công mà ông Phượng nói. Vậy 36 vụ không liên quan đó là cái gì?". Quá bức xúc, lời nói của ông Sen trở nên gay gắt: "Cuối cùng ông Phượng đá vào việc để xảy ra "hố tử thần" là do khai thác nước ngầm làm lún sụp. Không thể đưa ra nguyên nhân chung chung như vậy được, phải có một kết luận khoa học và chứng minh đàng hoàng mới có thể nói".
"Sở không xác định được nguyên nhân, đánh giá không đúng mức độ, làm chưa hết mình, hay là đang 'bí'", ông Sen yêu cầu cần phải có một cơ quan nghiên cứu độc lập đánh giá vấn đề này.
Liên quan đến câu giải trình của ông Phượng về nguyên nhân gây ra sụp lún đường gây ra các "hố tử thần" là do khai thác nước ngầm, ông Đào Anh Kiệt - Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường phản biện: "Chúng tôi biết nguyên nhân gây ra lún sụp là do khai thác nước ngầm, nhưng chỉ gây ra lún đồng đều chứ không có chuyện lún cục bộ như thế".
Cũng phản bác ý kiến của Sở Giao thông, đại biểu Nguyễn Đăng Nghĩa cho rằng, nguyên nhân chính để xảy ra "hố tử thần" là do đơn vị thi công chưa tuân thủ kỹ thuật, công tác tái lập mặt đường kém. "Hố vừa xuất hiện xong lấp đi ngay thì làm sao kiểm tra nguyên nhân được?", ông Nghĩa đặt vấn đề.
Trả lời chất vấn, ông Phượng cho biết: "Sau khi hố tử thần xuất hiện, chúng tôi đã có ghi chép trong hồ sơ, có mời chuyên gia đến nghiên cứu. Những trường hợp làm sai đều lập biên bản rõ ràng, chứ không làm qua loa". Ngừng nói, ông cúi xuống lấy những bức ảnh "hố tử thần" giơ cao trước nghị trường minh chứng Sở đã đến tận nơi "nghiên cứu".
Tương tự, đại biểu Trương Trọng Nghĩa nhận định: "Hố tử thần chưa gây chết người, nhưng không loại trừ sẽ chết người. Không biết thời gian tới sẽ còn bao nhiêu hố xuất hiện nữa? Khi nào thì bảo đảm không sụp 'hố tử thần'?". Ông Nghĩa yêu cầu Sở cho biết đã xử lý những cơ quan để xảy ra việc này như thế nào và chi phí để tái lập mặt đường ra sao?
Đáp lại, ông Phượng quả quyết, rất khó trả lời thời gian chấm dứt 'hố tử thần'. Ông cho rằng, 'hố tử thần' xuất hiện liên quan đến đường ống ngầm, nhiều đường ống cấp nước đã cũ kỹ. Hệ thống cấp, thoát nước đã tách khỏi Sở GTVT nên Sở không trực tiếp quản lý. "Trước đây, khi xây dựng công trình thường dùng đất đỏ, hiện nay thay vào đất cát để san lấp mặt bằng nên rất dễ sụp lún", ông nhấn mạnh.
Không đồng tình, nét mặt đại biểu Nghĩa nhăn lại, tranh luận thêm: "Quản lý là phải bảo đảm không để ra sự cố, hoặc để xảy ra với xác suất thấp nhất. Trong vòng 6 tháng tới Sở có bảo đảm sẽ chấm dứt tình trạng này không?".
Là một đơn vị có liên quan đến "hố tử thần, ông Nguyễn Văn Hiệp, Giám đốc Sở Xây dựng đứng lên cam kết: "Riêng chúng tôi cũng sẽ phối hợp các bên liên quan trong thời gian dưới 6 tháng sẽ trả lời dứt điểm câu chuyện này". Ông Hiệp cho biết, đang lập hội đồng hình thành một đoàn công tác kiểm tra liên ngành, sẽ hoạt động trong tuần tới.
Tiếp tục "quay" Sở GTVT, đại biểu Dương Văn Nhân tỏ ra hoài ghi: "Sở nói nhiều ông chủ trực tiếp quản lý một con đường, vậy với tư cách là Ủy viên UBND TP, Giám đốc chịu trách nhiệm vấn đề này như thế nào và chỉ đạo công việc này được hay không?".
Tương tự, đại biểu Đặng Văn Khoa bức xúc cho rằng, trong việc này bộc lộ cơ chế quản lý chồng chéo giống như "anh chàng to lớn ăn rất nhiều nhưng làm chẳng được bao nhiêu". "Trách nhiệm trực tiếp phải là ở Thường trực UBND TP. Cuối phiên chất vấn đề nghị Thường trực trả lời vấn đề này", ông Khoa quy kết. Nhưng ý kiến của 2 vị đại biểu này không được ông Phượng hồi đáp.
Đường Xô Viết Nghệ Tĩnh quận Bình Thạnh thành ao sau cơn mưa. Ảnh: Vĩnh Phú
Ông Nguyễn Phước Thảo - Giám đốc Trung tâm điều hành chương trình chống ngập (TP HCM) là người đăng đàn tiếp theo. Dù đây là đơn vị nằm ngoài dự kiến trả lời chất vấn trong ngày hôm nay nhưng các đại biểu đã dồn dập nêu ra những bức xúc của cử tri liên quan đến vấn đề ngập nước ngày càng nghiêm trọng, càng chống càng ngập trên diện rộng.
Theo ông Thảo, vấn đề chống ngập nước ở TP HCM là hoàn toàn không dễ. Hiện công tác cải tạo lấn chiếm, nạo vét kênh rạch của trung tâm thật sự yếu nhưng trong năm qua đã phối hợp được một số đơn vị nạo vét được 17 km kênh rạch, góp phần đáng kể cải thiện việc thoát nước của TP. Ông Thảo cũng thừa nhận có việc vừa xóa điểm ngập này lại phát sinh điểm mới nhưng đã giảm so với cùng kỳ số lượng đáng kể.
Tuy nhiên, đại biểu Đặng Văn Khoa đã bày tỏ sự không đồng tình về cái "tích cực" mà trung tâm điều hành chương trình chống ngập báo cáo trước hội nghị. Theo đại biểu này, trung tâm cho rằng đã nạo vét được 17 km nhưng đã không ngăn chặn được tình hình san lấp, bức tử kênh rạch.
Còn đại biểu Trương Trọng Nghĩa lại quan tâm đến hệ thống điều tiết thủy lợi chống ngập trị giá 11.000 tỷ của trung tâm đã được Thủ tướng thông qua. Dù luôn được Đoàn chủ tịch HĐND nhắc nhở về thời lượng chất vần nhưng ông Nghĩa vẫn hỏi dồn dập: "Mặt kỹ thuật của hệ thống đã xong và được thông qua chưa? Dự kiến dự toán 11.000 tỷ thì liệu có tăng nữa hay không? Tiền này chi từ nguồn nào? Khi hoàn thành thì ai làm chủ? Bao giờ xong? Có khả thi không? Có hết ngập ko?"
Trả lời vấn đề này, ông Thảo cho rằng hệ thống điều tiết này đang từng bước đi vào xây dựng. Kinh phí xây dựng cũng được lấy từ nhiều nguồn, trong đó đang tìm nguồn kinh phí từ đối tác nước ngoài. Về hiệu quả của hệ thống này đối với "bài toán" chống ngập của thành phố, ông Thảo không dám chắc bởi còn phụ thuộc vào các giải pháp công trình và phi công trình.
Tá Lâm - Vũ Mai