![]() |
Cắt giảm 15% chương trình bậc tiểu học. Ảnh: Tuối Trẻ |
Theo Bộ trưởng Nguyễn Minh Hiển, ngành giáo dục đang "nợ" xã hội quá nhiều. Hướng nghiệp yếu kém, chất lượng giáo dục đại học tụt hậu, học sinh quá tải, dạy thêm, học thêm tràn lan, tiến độ chương trình kiên cố hoá ì ạch và hàng loạt những bức xúc chậm được giải quyết.
"Dân kêu ca triền miên về chuyện thi cử căng thẳng, tốn kém, nhiều sai sót. Nếu chúng ta nói đã làm hết sức là chưa thoả đáng. Ví dụ việc chọn đội tuyển Toán quốc gia vừa qua, đề thi bê nguyên xi đề học sinh giỏi của địa phương. Tôi không chấp nhận những sai sót như vậy, không thể giải quyết đơn giản ở vài lời xin lỗi", Bộ trưởng Hiển gay gắt.
Theo người đứng đầu ngành giáo dục, Báo cáo tổng kết năm học 2004-2005 rất hay, đến mức không thể viết hay hơn được nữa. Lãnh đạo các Sở GD&ĐT cũng rất đồng tình với báo cáo. "Nhưng vấn đề là xã hội có đồng tình với chúng ta không?", ông Hiển nói.
Cắt ngay 15% chương trình giáo khoa tiểu học
Nhiều đại biểu tiếp tục đặt ra vấn đề giảm tải chương trình và sách giáo khoa, đặc biệt là khối tiểu học và phân ban THPT. Bộ trưởng thẳng thắn thừa nhận: “Từ trước đến nay chúng ta vẫn nghe tiếng nói những người làm chuyên môn, những người biên soạn sách giáo khoa. Ý kiến này tốt, nhưng cần phải nghe dân, nghe dư luận. Tôi cho rằng, tiểu học hiện nay chắc chắn là quá tải, tình trạng quá tải này có lỗi của chương trình, sách giáo khoa".
Ngay trong năm tới, Bộ GD&ĐT sẽ cắt giảm chương trình, trước hết ở bậc tiểu học, sau đó là THCS. Với quyết tâm trả lại tuổi thơ cho các cháu, ông Hiển chỉ đạo, phải nghiên cứu phương án cắt bớt 15% chương trình bậc tiểu học. Với khối THPT phân ban, cũng phải cắt bớt những nội dung đang khiến thày, trò quá tải.
Xếp hạng chất lượng các bậc học của VN hiện nay, ông Hiển cho rằng mầm non và phổ thông khá tốt. Nhưng đại học thì khá "bê bết" nếu so với các trường trong khu vực thì không có "mặt nào dám đem ra so sánh". Trung học chuyên nghiệp thì đang đứng giữa "ngã ba đường", ngành đã đầu tư nhưng phát triển rất khó khăn.
Giám đốc Sở GD&ĐT Hải Phòng Trần Xuân Đình cho rằng, chất lượng giáo dục phụ thuộc vào 4 chữ T (thày, trò, trường, tiền). Ông Đình cho rằng, khâu đào tạo cán bộ quản lý, giáo viên và đầu tư cho giáo dục hiện nay còn chưa đáp ứng yêu cầu. Nhà nước cần có cơ chế chính sách đầu tư ngang tầm với mục tiêu đặt ra "Giáo dục là quốc sách hàng đầu".
"Chúng ta cần quan tâm đến xa lộ giáo dục đào tạo như xa lộ giao thông hay xa lộ công nghệ thông tin. Nhà nước bỏ kinh phí đầu tư xây cầu Bính (Hải Phòng) tốn 1.000 tỷ đồng. Nếu giáo dục Hải Phòng được đầu tư như vậy thì chắc chắn sẽ đổi đời", ông Đình ao ước.
Loay hoay giải bài toán phân ban THPT
Sau 2 năm thí điểm thất bại, Bộ GD&ĐT đã phải trình Thủ tướng phương án phân ban mới, Tuy nhiên, ngày 20/5, Hội đồng Quốc gia giáo dục đã thảo luận và Thủ tướng Phan Văn Khải chỉ đạo, cần lấy ý kiến đóng góp của các nhà khoa học, quản lý giáo dục và dư luận xã hội trước khi đi đến quyết định cuối cùng.
Trong Hội nghị tổng kết năm học, Bộ trưởng Nguyễn Minh Hiển bày tỏ sự lo lắng trước nguy cơ đổ vỡ của chương trình phân ban, ảnh hưởng đến kết quả đổi mới giáo dục phổ thông. Năm học tới, phân ban THPT sẽ được điều chỉnh trên cả 3 phương diện: phương án phân ban; giảm tải chương trình và phương án tuyển sinh ĐH, CĐ cho học sinh theo học phân ban.
Xung quanh đề án kiên cố hoá trường học "khá ì ạch", ông Hiển nêu quyết tâm phải hoàn thành trong năm 2005, những tỉnh khó khăn hạn chậm nhất là 3/2006. "Các địa phương phải huy động toàn lực để hoàn thành sớm. Nếu đầu năm 2006 chưa xong, họp Quốc hội các đại biểu chất vấn thì tôi không biết ăn nói thế nào".
Bỏ thi THCS, lo ngại bùng phát tuyển sinh lớp 10
Theo Luật Giáo dục (sửa đổi), từ năm 2005 sẽ bãi bỏ kỳ thi tốt nghiệp THCS. Học sinh học hết chương trình, đạt yêu cầu sẽ được cấp giấy chứng nhận tốt nghiệp. Vấn đề còn lại là các em tốt nghiệp THCS sẽ vào học THPT như thế nào, có thi hay xét tuyển? Lãnh đạo nhiều địa phương đồng bằng sông Cửu Long cho rằng, không nên tổ chức thi. Nếu tổ chức thi tuyển vào lớp 10 sẽ dẫn đến dạy thêm, học thêm tràn lan.
Vụ trưởng Vụ Giáo dục phổ thông Lê Quán Tần khẳng định, bỏ thi tốt nghiệp THCS không có nghĩa là bỏ đánh giá trình độ học sinh mà là thay đổi biện pháp đánh giá (từ một kỳ thi sang cả quá trình học). Hiện nay, một số địa phương đã lên phương án lựa chọn 3 môn thi cho kỳ thi tuyển sinh lớp 10 là Văn, Toán và Ngoại ngữ. Bộ sẽ có phương án giải quyết trên cơ sở xin ý kiến của 64 tỉnh, TP và bảo đảm không gây khó khăn cho học sinh.
Chốt lại vấn đề này, Bộ trưởng Hiển khẳng định, phương án tuyển sinh vào lớp 10 sẽ do các địa phương quyết định. Những địa phương có chỉ tiêu THPT công lập tương đương với số học sinh tốt nghiệp THCS thì không nên tổ chức thi tuyển. Nhưng nếu "cung cầu" quá chênh lệnh thì địa phương đành phải tổ chức một kỳ thi. "Tôi rất lo ngại các kỳ tuyển sinh sẽ lại khiến các lò luyện thi mọc lên tràn lan. Như vậy, ý nghĩa của việc bỏ thi tốt nghiệp sẽ không còn", ông Hiển nói.
Hiện nay, một sô tỉnh, thành như Hà Nội, đã lấy kết quả thi tốt nghiệp THCS để xét tuyển vào lớp 10. Khi kỳ thi này bị bãi bỏ, chắc chắn thành phố sẽ phải tổ chức một kỳ thi tuyển khác. Các trường THPT công lập của Hà Nội chỉ đáp ứng một số lượng nhỏ học sinh tốt nghiệp THCS.
Những sự kiện quan trọng của ngành giáo dục năm học 2004-2005 11/2004: Chính phủ báo cáo Quốc hội về tình hình giáo dục. Đây là bản báo cáo quy mô nhất từ trước đến nay về chất lượng giáo dục và những giải pháp phát triển giáo dục đến năm 2010. 4/2005: Ban bí thư Trung ương Đảng nghe báo cáo chuyên đề về giáo dục. Nhiều quyết sách giáo dục đã được đưa ra bàn thảo. 5/2005: Quốc hội thông qua Luật Giáo dục (sửa đổi) với nhiều điểm mới như xoá bỏ thi THCS, mở rộng xã hội hoá giáo dục... 8/2005: Chính phủ mở Hội nghị chuyên đề về phát triển giáo dục đồng bằng sông Cửu Long, một khu vực quan trong về chính trị, kinh tế nhưng mặt bằng giáo dục còn thấp so với các mặt bằng chung của cả nước. |
Việt Anh