Nhiều chuyên gia lo ngại việc xây nhà 70 tầng khu vực ga Hà Nội

Hà Nội vừa gửi văn bản xin ý kiến các bộ ngành liên quan về Đồ án quy hoạch phân khu đô thị khu vực ga Hà Nội và phụ cận, trong đó có việc xây dựng lại nhà ga này với chức năng là ga trung tâm tàu khách và liên vận quốc tế đi tất cả các hướng; xây dựng một số công trình từ 40 đến 70 tầng trong khu vực.

Bày tỏ đồng tình về chủ trương của đồ án, ông Lã Ngọc Khuê - nguyên Thứ trưởng Bộ Giao thông cho biết, quy hoạch xây dựng khá hợp lý vì đã bám sát quy hoạch phát triển giao thông đường sắt mà Thủ tướng phê duyệt trước đó. Ga Hà Nội được giữ đúng vai trò là ga trung tâm. Sau này người dân từ các tỉnh bên ngoài về Hà Nội có thể đi tàu, rồi đi đường sắt đô thị vào trung tâm mua sắm, như thế sẽ giảm tải cho giao thông đường bộ.

Ông Khuê không bày tỏ quan điểm về việc xây mới ga Hà Nội, song ông cho rằng nên điều chỉnh xây dựng các công trình cao tầng về phía Khâm Thiên để không ảnh hưởng đến các di tích quốc gia. 

Theo ông, việc cải tạo lại toàn bộ khu dân cư xung quanh ga Hà Nội sẽ giúp không gian của Thủ đô văn minh và hiện đại hơn, có điểm nhấn. Đồ án dự kiến dựng lên nhiều nhà cao tầng, nhưng tái định cư tại chỗ nên sẽ không lo dân từ ngoài vào gây ùn tắc. "Hiện khu vực xung quanh hồ Linh Quang rất lụp xụp, nếu được cải tạo xây dựng quy mô, thì sẽ là điểm nhấn, đời sống người dân được nâng lên", ông Khuê nói.

"Khó giảm tải dân số nội đô nếu cứ xây nhà cao tầng"

KTS Đào Ngọc Nghiêm - Phó chủ tịch Hội Quy hoạch đô thị Hà Nội, cho biết Hà Nội đã nhiều lần nghiên cứu cải tạo chỉnh trang ga Hà Nội, phố Trần Quý Cáp gắn với khu vực Văn Miếu - Quốc Tử Giám, lần gần đây nhất là năm 2011 song chưa thành công, do có nhiều ý kiến trái chiều, nhiều chuyên gia không đồng thuận việc phá dỡ công trình cũ có giá trị. .

"Công trình Ga Hà Nội là di sản, nằm trong danh sách bảo tồn nên phải giữ nguyên trạng, không được phá bỏ và xây mới", ông Đào Ngọc Nghiêm nhấn mạnh và thông tin thêm, trong quy hoạch giao thông được Chính phủ phê duyệt năm 2016, ga Hà Nội đóng vai trò là ga trung tâm, đầu mối giao thông cho đường sắt quốc gia và nội đô, nên các quy hoạch sau không được điều chỉnh công năng.

Vấn đề khác mà ông Nghiêm lo ngại là đồ án quy hoạch xây dựng thêm nhiều nhà cao tầng. Theo ông, hiện toàn thành phố đã có trên 300 nhà cao tầng, trong đó hơn 100 chung cư khiến dân số vượt quy hoạch. Trước đó, Hà Nội đã có quy định kiến trúc trên tuyến đường qua ga Hà Nội, từ phố Cửa Nam đến phố Khâm Thiên, do vậy muốn xây nhà cao tầng ở đây thì phải sửa đổi quy định này.

Cũng theo ông Nghiêm, khu vực đường Trần Quý Cáp (phía sau ga Hà Nội, gần Văn Miếu - Quốc Tử Giám) nếu xây dựng nhà cao tầng có thể ảnh hưởng cảnh quan khu vực Hồ Văn, Quốc Tử Giám. "Biện pháp thích hợp là cải tạo, chỉnh trang song chỉ nên xây các công trình dưới 9 tầng", ông nói.

Trước thông tin đồ án quy hoạch trên diện tích 98 ha với tổng dân số dự kiến 44.000 người (trong đó có tái định cư tại chỗ 100% dân số hiện trạng khoảng 40.300 người), ông Đào Ngọc Nghiêm phân tích, mục tiêu của Hà Nội là phải giảm dân số nội đô. Theo quy hoạch thì cần giảm từ 1,2 triệu dân xuống còn 0,8 triệu dân trong 4 quận nội đô lịch sử, do vậy Hà Nội cần nghiêm túc giảm dân số thì mới thực hiện được mục tiêu này, đặc biệt không được tăng thêm hoặc giữ nguyên dân số so với trước.

"Đồ án quy hoạch lý tưởng nhất là giãn người dân sống trong khu vực quy hoạch ra ngoài, để dành đất cho không gian xanh, công trình công cộng vì dân số đang là thách thức của nội đô Hà Nội", Phó chủ tịch Hội quy hoạch đô thị nói.

Đồng quan điểm, ông Phạm Sỹ Liêm - nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng bày tỏ không đồng tình khi xây mới ga Hà Nội vì đây là công trình được người Pháp để lại, có nhiều giá trị lịch sử.

Ngoài ra, khu vực Ga Hà Nội là đầu mối giao thông quan trọng kết nối với nhiều tuyến đường huyết mạch trong nội thành như Lê Duẩn, Trần Hưng Đạo, Lý Thường Kiệt, Hai Bà Trưng. Khu vực này thường xuyên bị ùn tắc, nếu xây dựng công trình cao từ 40-70 tầng thì càng làm tắc nghẽn hơn.

Về các khu vực phụ cận, ông Liêm cho biết, việc cải tạo, xây mới khu dân cư gần  một km2 là rất phức tạp, hiện những khu vực này dân cư đã sống ổn định nên di dời người dân và xây dựng lại không đơn giản, cũng như nhiều dự án cải tạo chung cư cũ thời gian qua đã bị "dậm chân tại chỗ".

"Nếu xây nhiều chung cư khu vực này thì phải mở rộng tuyến đường xung quanh như Khâm Thiên, Tôn Đức Thắng...", ông nói. 

Theo ông Liêm, "các đơn vị thích nhắm vào các mảnh đất trung tâm do đó là đất vàng, TP Hà Nội phải tỉnh táo trong việc này".

“Quy hoạch cũng cần phải làm rõ khu vực ga Hà Nội còn thiếu cái gì. Theo tôi, công viên, trường học, công trình văn hóa phục vụ đời sống nhân dân trong khu vực cần thiết hơn khu nhà cao như vậy”, ông Phạm Sỹ Liêm nói.

Nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng cũng kiến nghị thành phố nên tập trung nguồn lực hoàn thiện hạ tầng đang bị “đắp chiếu” ở các khu vực như Mỹ Đình, Hà Đông, Hoàng Mai, hơn là cứ tập trung đầu tư xây dựng các khu "đất vàng” nội thành.

Về phía ngành đường sắt, ông Vũ Anh Minh - Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng giám đốc Tổng công ty đường sắt Việt Nam cho biết, đơn vị chưa nhận được văn bản xin ý kiến của Hà Nội nên chưa thể đánh giá về bản quy hoạch. Tuy nhiên, theo ông Minh, khu vực ga Hà Nội khá rộng lớn (khoảng 19 ha) nên phải xem xét kỹ đồ án quy hoạch là xây dựng các nhà cao tầng tại đâu, ga Hà Nội sẽ giữ lại công trình nào để đảm bảo đường sắt hoạt động tốt theo đúng công năng là ga trung tâm. 

Đồ án được Hà Nội gửi đi xin ý kiến quy hoạch 9 phân vùng chức năng gồm khu văn hoá thấp tầng; các khu tài chính cao 40-70 tầng; khu thương mại quốc tế, khu lối sống mới cao 40-60 tầng; khu nghỉ dưỡng đô thị 40-60 tầng; khu ga đường sắt 40-70 tầng. 

Chiều cao công trình từ 100-200 m xây dựng quanh khu vực hồ Linh Quang, trong đó có một công trình điểm nhấn cao 200 m tại phía tây bắc hồ.

• Ý kiến trái chiều về đề xuất dời ga Hà Nội khỏi nội đô

Đoàn Loan