Trên diễn đàn Quốc hội, đại biểu Nguyễn Văn Cảnh vừa đề xuất giờ làm việc nên bắt đầu từ 8h30 thay vì 7h30 như hiện nay, kết thúc lúc 17h và rút ngắn thời gian nghỉ trưa với khối hành chính dịch vụ công và giáo dục công lập ở các đô thị.
VnExpress trao đổi với ông Nguyễn Anh Thơ - Cục phó An toàn Lao động, xung quanh đề xuất trên.
Luật không quy định giờ bắt đầu làm việc
- Ông đánh giá thế nào về đề xuất đổi thời gian làm việc 8h30 và nghỉ trưa một tiếng của đại biểu Nguyễn Văn Cảnh?
- Bộ Luật lao động đã quy định một ngày làm việc bình thường không quá 8 giờ; không quy định thời điểm bắt đầu và kết thúc nên quyền quyết định thuộc về người sử dụng lao động. Tuy vậy, phần lớn doanh nghiệp, đơn vị sử dụng lao động thường làm theo các cơ quan hành chính, sáng từ 7h30 đến 11h30, buổi chiều từ 13h đến 17h.
Ngoài ra, một bộ phận tổ chức làm theo ca, kíp thì thời gian bắt đầu ca làm thường lệch so với thông thường, có thể từ 6h sáng hoặc thời điểm khác trong ngày.
Từ năm 2012, UBND TP Hà Nội đã điều chỉnh thời gian làm việc tại các cơ quan và trường học.
Theo đó, khối giáo dục chia làm hai khung giờ: khung một bắt đầu trước 7h, kết thúc sau 19h, khung hai từ 8h và kết thúc vào 17h. Các cơ quan, tổ chức của trung ương, thành phố, quận huyện, xã phường, thị trấn bắt đầu làm việc vào 8h và kết thúc vào 17h. Điều chỉnh trên nhằm giảm ách tắc giao thông giờ cao điểm và thuận tiện cho người lao động trong việc đưa đón con em đi học.
Thời gian nghỉ trưa theo cách tổ chức lao động trên là một tiếng, các địa phương khác là 1,5 tiếng, phù hợp nhịp sinh học con người; giúp hồi phục, duy trì sự tỉnh táo và năng suất lao động.

Cục phó An toàn Lao động Nguyễn Anh Thơ. Ảnh: DV
Không nên rút ngắn giờ làm việc của công chức
- Đại biểu Quốc hội cho rằng từ 7h30 đến 8h30 làm việc không hiệu quả, làm việc muộn hơn sẽ giúp giảm tắc đường, bố mẹ chăm lo bữa sáng cho con... Ý kiến ông thế nào?
- Việt Nam đang chuyển dần sang nền hành chính phục vụ thì các cơ quan hành chính phải bố trí thời gian làm việc để đáp ứng nhu cầu của người dân, để người dân dễ tiếp cận dịch vụ với khung giờ ngày càng dài, chứ không nên rút ngắn lại.
Còn về những lợi ích mà đại biểu Quốc hội nói, theo tôi, với giờ làm hiện nay (7h30), người lao động đã có thể đủ bố trí các nhu cầu sinh hoạt. Nếu chúng ta làm việc lúc 8h30 thì sẽ phải kết thúc giờ làm việc buổi sáng lúc 12h30, thời điểm này vào mùa hè sẽ rất khắc nghiệt, trời nắng nóng. Đây là thời điểm nên bắt đầu nghỉ ngơi hơn là đi ăn trưa hoặc tham gia giao thông.
Phương án bố trí làm việc bắt đầu từ 8h30 sáng như ý kiến của đại biểu Cảnh có thể phù hợp cho một số đô thị khi thời tiết lạnh giá.
- Thời gian nghỉ trưa 20-30 phút sẽ giúp lao động tỉnh táo hơn là nghỉ trưa 1,5-2 tiếng. Ông nghĩ sao về ý kiến này?
- Ý kiến của đại biểu là phù hợp với các kết quả nghiên cứu, khuyến cáo của tổ chức y tế có uy tín. Với 1 đến 1,5 tiếng nghỉ trưa gồm cả ăn trưa, thì người lao động có 20 đến 30 phút nghỉ để hồi phục sức khỏe.
- Bộ lao động đã từng nghiên cứu gì về thời gian làm việc của người lao động?
- Trong thời gian qua, do cần phải có ý kiến về các phương án tổ chức lao động ở một số địa phương, doanh nghiệp, vấn đề giờ làm việc, nghỉ ngơi đã được nghiên cứu, tìm hiểu.
Với điều kiện khí hậu và đặc điểm con người, bao gồm cả văn hóa, truyền thống, thì thời gian bắt đầu làm việc sáng từ 7h30 đến 11h30, chiều từ 13h đến 17h là phù hợp.

Kết quả thăm dò độc giả trên VnExpress sau một ngày đại biểu Cảnh đưa ra đề xuất đổi giờ làm.
- Ở các nước phát triển, thời gian làm việc được quy định như thế nào?
- Các nước phát triển có xu hướng giảm giờ làm trong tuần, trong ngày. Tuy nhiên, đó mới là dựa trên thống kê chung của ILO không phân biệt khu vực hành chính, sự nghiệp với khu vực lao động bên ngoài nhà nước.
Giờ làm việc của họ rất đa dạng theo thời tiết và giao thông cũng như văn hóa. Vào mùa đông các nước Bắc bán cầu tuyết rơi nhiều và thời giờ làm việc rút ngắn, thường 9 giờ buổi sáng mới bắt đầu.
Còn lại, các nước đang phát triển thường khởi đầu ngày làm việc từ 7h30 đến 8h, nghỉ trưa một tiếng.
Vào mùa hè năm nay, Chính phủ Nhật Bản đã giới thiệu chiến dịch làm việc sớm hơn và khuyến khích người lao động tại cơ quan trung ương ở Kasumigaseki, Capitol Hill Tokyo, bắt đầu từ 7h30 đến 8h30 và ra về lúc 5h chiều để dành thời gian cho gia đình và các hoạt động riêng tư.
Trả lời báo chí bên hành lang Quốc hội, Bộ trưởng Lao động Thương binh Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết, vấn đề đổi giờ làm phải đánh giá tác động cụ thể. Ví dụ, tác động về mặt xã hội, giao thông, hiệu quả công việc thế nào? Giờ làm việc và giờ nghỉ trưa cũng phải xem xét vì đối tượng lao động khối hành chính khác, người lao động trực tiếp lại khác. "Phải nghiên cứu bài bản, khoa học và đánh giá tác động cả về kinh tế - xã hội và năng suất lao động", ông nói. |