"Sự hiện diện của quân đội Mỹ ở Biển Đông lớn hơn Trung Quốc và các nước khác ở vùng biển này", Reuters dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói trong buổi họp báo thường kỳ hôm nay.
Bà Hoa cũng đặt câu hỏi rằng liệu hoạt động "tự do hàng hải" của Hải quân Mỹ có thực sự bảo vệ quyền đi lại cho tàu thuyền qua lại khu vực hay là nỗ lực "duy trì quyền bá chủ".
"Họ giống như vừa ăn cắp vừa la làng để bao che cho những việc làm xấu xa của mình", bà Hoa nói thêm.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis hôm 29/5 nói rằng Mỹ sẽ tiếp tục phản đối việc Trung Quốc quân sự hóa các đảo ở Biển Đông và sẽ tiếp tục đối đầu với Bắc Kinh ở những vùng biển tranh chấp. Mattis dự kiến cũng sẽ có những phát biểu mạnh mẽ đối với Trung Quốc khi ông đi đến Singapore tham dự Đối thoại Shangri-la, diễn đàn an ninh khu vực châu Á - Thái Bình Dương, vào cuối tuần này.
Global Times, ấn phẩm phụ của People's Daily - cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Quốc, trong một bài xã luận hôm nay nói rằng Trung Quốc phải chuẩn bị phản ứng mạnh mẽ với bất kỳ sự can thiệp "cực đoan" nào của Mỹ ở Biển Đông.
"Ngoài việc triển khai vũ khí phòng thủ trên quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền của Việt Nam), Trung Quốc sẽ xây dựng hệ thống ngăn chặn mạnh mẽ, bao gồm một căn cứ trên không, lực lượng hải quân và căn cứ lưu động", bài báo nói.
Hôm 27/5, hai tàu chiến của Hải quân Mỹ đi qua vùng biển trong phạm vi 12 hải lý quanh các đảo Cây, Linh Côn, Tri Tôn và Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam, khiến Bắc Kinh phản ứng giận dữ. Hoạt động tuần tra diễn ra chỉ vài ngày sau khi Lầu Năm Góc rút lại lời mời Trung Quốc tham gia tập trận hải quân RIMPAC. Quan chức Lầu Năm Góc luôn cho rằng Trung Quốc không minh bạc về việc xây dựng quân đội nhanh chóng và sử dụng các đảo nhân tạo phi pháp ở Biển Đông để thu thập thông tin tình báo.
Những bức ảnh vệ tinh gần đây cho thấy Trung Quốc dường như đã triển khai hệ thống tên lửa phòng không tại đảo Phú Lâm, thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam. Đầu tháng này, Không quân Trung Quốc cho các máy bay ném bom diễn tập cất hạ cánh chớp nhoáng tại đường băng trên đảo Phú Lâm.
Phản ứng trước động thái của Trung Quốc, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng cho biết Việt Nam có đầy đủ căn cứ pháp lý và bằng chứng lịch sử khẳng định chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa phù hợp với luật pháp quốc tế.
Huyền Lê