Hoạt động xây dựng phi pháp của Trung Quốc trên đá Chữ Thập, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam trong ảnh vệ tinh chụp ngày 16/6. Ảnh: CSIS.
Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (CSIS) hôm 14/12 dẫn hình ảnh vệ tinh, thông báo Trung Quốc đang làm việc trái phép trên các cơ sở với diện tích bao trùm 29 ha ở quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa, vốn thuộc chủ quyền Việt Nam.
Báo cáo cho rằng trong vài tháng gần đây, Trung Quốc dường như đã thiết lập phi pháp radar tần số cao tại phía bắc đá Chữ Thập ở quần đảo Trường Sa, theo Time. Trong khi đó, đá Subi có những đường hầm đã xây xong, nhiều khả năng để chứa đạn, và một ăng-ten radar, các vòm radar. Việc xây dựng trên đá Vành Khăn bao gồm kho dưới lòng đất chứa đạn, nhà chứa máy bay, hầm tránh tên lửa và radar.
Tại quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam, hoạt động xây dựng quy mô nhỏ hơn của Trung Quốc cũng ngang nhiên diễn ra, như bãi đỗ trực thăng, tuốc-bin gió trên đảo Cây và hai tháp radar lớn trên đảo Tri Tôn.
Tại đảo Phú Lâm, nơi Trung Quốc thành lập cái gọi là "thành phố Tam Sa" từ tháng 7/2012 nhằm thâu tóm các quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa của Việt Nam, Trung Quốc cũng bị phát hiện lần đầu triển khai chiến đấu cơ J-11B và máy bay vận tải Y-8.
Trung Quốc dùng vũ lực chiếm đóng quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam từ năm 1974. Nước này cũng bồi đắp trái phép 7 đá tại quần đảo Trường Sa của Việt Nam thành các đảo nhân tạo và tiến hành quân sự hóa. Việt Nam có chủ quyền không thể tranh cãi với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Hoạt động của Trung Quốc tại hai quần đảo này là sự xâm phạm nghiêm trọng đến chủ quyền Việt Nam.
Mỹ đã thực hiện một số cuộc tuần tra tự do hàng hải, áp sát các đảo nhân tạo Trung Quốc xây trái phép ở Trường Sa trong năm nay, kể cả khi nước này đề nghị Trung Quốc hỗ trợ gây sức ép với Triều Tiên, buộc Bình Nhưỡng từ bỏ chương trình vũ khí hạt nhân. Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson tuần này nhắc lại lời kêu gọi Trung Quốc dừng xây dựng đảo và cho rằng việc tiếp tục quân sự hóa là không thể chấp nhận được.
Trọng Giáp