 |
| Tổng thống Venezuela Hugo Chavez qua đời ở tuổi 58 vì bệnh ung thư. Ảnh: AP |
"Chúng tôi nhận được thông tin đau buồn và bi kịch rằng Tổng thống, Tư lệnh, Hugo Chavez đã qua đời lúc 16h25 ngày 5/3" (4h55 sáng 6/3 giờ Hà Nội), AFP dẫn lời Phó tổng thống Nicolas Maduro phát biểu trên truyền hình từ bệnh viện quân đội ở Caracas.
"Chavez vẫn sống mãi", những quan chức đứng xung quanh ông hô vang.
Ông Chavez, 58 tuổi, phải nằm viện từ ngày 18/2 để tiếp tục hóa trị sau hai tháng chữa bệnh tại Cuba hồi tháng 12 và từng trải qua 4 lần phẫu thuật vì ung thư từ tháng 6/2011.
Sau 14 năm dưới sự cầm quyền ông Chavez, đến nay Venezuela có khả năng phải tiến hành bầu cử sớm, với sự cạnh tranh giữa Phó tổng thống Maduro, người được ông Chavez ủng hộ và lãnh đạo phe đối lập Henrique Capriles.
Vị tống thống nổi tiếng của Mỹ Latin về "chống chủ nghĩa đế quốc" đã không còn xuất hiện nhiều trước công chúng từ tháng 12 năm ngoái, làm dấy lên những tin đồn về sức khỏe của ông. Ông chỉ thỉnh thoảng xuất hiện trong một vài bức ảnh hồi tháng trước, trong đó có ảnh ông nằm trên giường bệnh ở Havana và mỉm cười cùng hai cô con gái.
Trước đó, chính phủ Venezuela đưa ra những thông tin khác nhau về tình hình sức khỏe của ông trong nhiều tuần, nói rằng ông vẫn đang phải vật lộn với căn bệnh ung thư nhưng nhấn mạnh ông vẫn điều hành hành công việc hồi cuối tuần trước.
Venezuela đã huy động quân đội, cảnh sát để "đồng hành và bảo vệ người dân và để đảm bảo hòa bình". Bộ trưởng Quốc phòng DiegoMolero cho biết quân đội sẽ bảo vệ hiến pháp và những mong muốn của ông Chavez lúc sinh thời. Các binh sĩ đã treo cờ rủ tại bệnh viện quân sự Caracas sau khi ông qua đời.
Ông Chavez đã chọn Maduro làm người kế nhiệm nhưng phe đối lập ở Venezuela chắc chắn sẽ yêu cầu cuộc bầu cử mới. Theo hiến pháp Venezuela, cuộc bầu cử sẽ được tổ chức trong vòng 30 ngày và Chủ tịch Quốc hội Diosdado Cabello sẽ nắm quyền tạm thời, nhưng ông Chavez đã kêu gọi người dân bỏ phiếu cho phó tổng thống Maduro trong trường hợp ông không thể lãnh đạo.
 |
|
Người dân Venezuela khóc thương khi nghe tin tổng thống Hugo Chavez qua đời tại bệnh viện quân sự Caracas. Ảnh: AFP |
Tổng thống Venezuela qua đời 5 tháng sau khi giành chiến thắng tại cuộc bầu cử hồi tháng 10/2012. Ông không thể tham dự lễ nhậm chức cho nhiệm kỳ 6 năm vào ngày 10/1 vừa rồi nhưng Tòa án Tối cao đã phê chuẩn hoãn buổi lễ. Cuộc bầu cử sắp tới có thể sẽ cho ông Henrique Capriles, lãnh đạo phe đối lập, người vừa thua cuộc trước ông Chavez, một cơ hội mới.
Ông Chavez sinh ngày 28/7/1954 tại Sabaneta, một thành phố nhỏ ở miền nam Venezuela. Ông là con thứ 6 trong một gia đình có bố mẹ làm giáo viên. Ông Chavez được nhiều người dân trong nước tôn kính và yêu quý vì đường lối tự chủ và các chính sách nhà ở, sức khỏe và giáo dục hợp ý dân. Chavez nổi tiếng với những bài phát biểu hăng say mang tính tôn giáo, và với những bài hát và lời nói của người anh hùng Nam Mỹ Simnon Bolivar.
Năm 1992, ông Chavez lãnh đạo cuộc đảo chính chống lại tổng thống Carlos Andres Perez nhưng không thành và phải ngồi tù 2 năm. Sau khi ra tù, ông quyết định lên nắm quyền thông qua bầu cử dân chủ và giành chiến thắng vào năm 1998. Ông trở thành tổng thống trẻ tuổi nhất Venezuela khi nhậm chức ở tuổi 44.
Sau đó, ông sửa đổi hiến pháp, tăng thời hạn của một nhiệm kỳ tổng thống lên 6 năm và giảm quyền lực của Quốc hội và giành chiến thắng dễ dàng trong cuộc bầu cử năm 2000.
Ông cũng vượt qua cuộc đảo chính ngắn, kéo dài 47 tiếng đồng hồ, vào năm 2002, đòi lật đổ ông. Nỗ lực của phe đối lập đòi phế truất ông trong cuộc trưng cầu dân ý năm 2004 cũng không thành.
Năm 2006, ông Chavez tranh cử nhiệm kỳ 6 năm lần thứ hai. Năm 2009, ông vượt qua cuộc trưng cầu dân ý và hủy bỏ giới hạn thời gian cầm quyền của tổng thống không quá hai nhiệm kỳ, cho phép ông tiếp tục nắm quyền.
Tuy nhiên, sau 14 năm, năm nay Venezuela sẽ có một tổng thống mới.
Vũ Hà