'Tổng thống Nga phải thuộc giới thượng lưu'

Tỷ phú Mikhail Prokhorov ký tặng những người ủng hộ tại một cuộc mít tinh ở Moscow. Ảnh: Mfk-bank

Trong khi những người ủng hộ Prokhorov miệt mài đi hết các tỉnh của Nga thu thập đủ hai triệu chữ ký giúp ông đủ điều kiện ứng cử theo quy định, nhà tỷ phú ngành luyện kim, đồng thời cũng là ông chủ của câu lạc bộ bóng rổ New Jersey Nets tại Mỹ, đáp máy máy bay trực thăng xuống vùng nghỉ dưỡng Courchevel. Tại đây ông vui vẻ tiệc tùng cùng các bạn hữu tại trang trại trị giá 33 triệu USD với các loại đồ ăn tuyệt hảo được phục vụ bởi đầu bếp Bỉ nổi tiếng Wout Bru.

Sau khi đón giao thừa tại Moscow, các trợ lý của Prokhorov nói rằng ông cần sắp xếp các ý tưởng để lên kế hoạch cho một chiến dịch bầu cử cam go sẽ diễn ra vào ngày 4/3 tới. Prokhorov lý giải rằng chuyến đi nghỉ năm mới thường niên của ông tới Courchevel càng chứng tỏ rằng ông là một ứng cử viên đã được sàng lọc một cách kỹ càng.

“Tổng thống tiếp theo của Nga phải có xuất thân thế nào? Từ một ngôi làng ư? Hay miền núi hẻo lánh?”, Prokhorov đặt câu hỏi trong một cuộc phỏng vấn với WSJ tại một nhà hàng sang trọng ở Moscow.

“Tổng thống của Nga phải có xuất thân từ tầng lớp thượng lưu", tỷ phú kết luận.

Prokhorov nói rằng ông hoàn toàn nghiêm túc trong việc ứng cử. Nhưng trong chính trường Nga, dự định chạy đua của Prokhorov không mấy thuyết phục.

Trong cuộc bầu cử sẽ diễn ra vào chủ nhật tuần này, Prokhorov sẽ là gương mặt mới duy nhất trong số các ứng viên, những người từng chạy đua và thất bại liên tục từ trước tới giờ. Những người chỉ trích chính phủ hiện tại cho rằng Prokhorov được chỉ định để giúp Putin chiến thắng, trong khi vẫn duy trì được vẻ cạnh tranh trong chính trường Nga. Theo các nhà phân tích cũng như kết quả từ các cuộc thăm dò, Prokhorov sẽ chỉ đủ may mắn để đạt được số phiếu dưới 10%.

Kể từ khi bắt đầu chiến dịch tranh cử vào tháng một, Prokhorov đã tới các khu vực sâu trong đất liền của Nga. Ông cũng cho thấy sự vụng về và không giành được lòng tin của nhiều người.

Trong một cuộc tranh luận với lãnh đạo đảng Cộng sản Gennady Zyuganov trên truyền hình tháng trước, Prokhorov đã mỉa mai đề nghị một nhà lập pháp thuộc đảng này muốn ngồi gần hơn chút nữa vì tầm nhìn bị hạn chế. Nghị sĩ đó đúng là bị khiếm thị, và Prokhorov đã phải xin lỗi.

Đáp trả lại việc các đối thủ của ông nhắm vào việc ông còn độc thân, Prokhorov khẳng định rằng ông yêu phụ nữ, mặc dù ông chưa lập gia đình.

“Làm sao tôi có thể trở thành tổng thống mà không có đệ nhất phu nhân?” là nội dung của một đoạn tweet gửi ra tháng trước được cho là của Prokhorov. “Tôi sẽ bật mí nhé: tôi đã có đệ nhất phu nhân của mình khi mới 17 tuổi.”

Ông Prokhorov thăm một nông trại ngoại ô Moscow. Ảnh: AFP

Trong chiến dịch chạy đua, Prokhorov kêu gọi mở cửa hơn nữa chính trường nước Nga, chống tham nhũng và giảm sự phụ thuộc vào dầu mỏ. Nếu được bầu, Prokhorov hứa sẽ tổ chức các cuộc bầu cử quốc hội mới và trả tự do cho nhà tài phiệt dầu khí Mikhail Khodorkovsky, một đại gia trẻ tuổi người Nga bị tù vì các cáo buộc gian lận tài chính.

Cho đến tận năm ngoái Prokhorov mới bày tỏ mối quan tâm về chính trị của mình khi ông đảm nhận vai trò “cầm lái” một đảng ủng hộ giới kinh doanh. Tuy nhiên sau đó ông mất vai trò dẫn dắt đảng này. Hiện tranh cử với vai trò một ứng viên độc lập, Prokhorov nói rằng ông muốn tự mình thành lập một đảng mới sau bầu cử để có cơ sở chính trị vững chắc hơn.

Prokorov giải thích rằng ông có thể thu thập đủ hàng triệu chữ ký cần thiết đồng thời vẫn có thể dành thời gian cho việc đi nghỉ, là vì ông có các cộng sự có kinh nghiệm ở các khu vực khác nhau. ”Mọi việc sẽ không thể thực hiện được nếu như tôi không nắm trong tay 100.000 nhân viên và các quản lý làm việc dưới quyền”, Prokhorov nói với một tờ báo Nga.

Ở một đất nước nơi có mức lương bình quân vào khoảng 700 USD một tháng, Prokhorov là hiện thân của những kẻ làm hàng triệu người Nga căm tức - một nhà tài phiệt trẻ may mắn nổi lên nhờ các cuộc tư nhân hóa một cách mờ ám trong khi hàng triệu người khác phải vật lộn trong nghèo đói thời kỳ hậu Xô Viết.

Prokhorov nổi tiếng vì bạo tay chi cho các buổi tiệc tùng xa hoa, mua một đội bóng rổ ở rất xa nước Nga, hay vụ ông này bị bắt vì các cáo buộc liên quan đến mại dâm tại Pháp năm 2007, nhưng sau đó cáo buộc này đã bị bác bỏ. Với vụ bắt giữ này, Prokhorov được biết đến như một tay chơi khi khai với cảnh sát Pháp rằng “tiệc tùng và gái đẹp là triết lý sống của tôi,” theo lời kể của công tố viên Xavier Richaud.

Trong một cuộc phỏng vấn, Prokhorov nói rằng tất cả các tai tiếng trước công chúng chính là cái giá mà ông phải trả cho việc thể hiện sự nhạy bén của mình trong thời kỳ lộn xộn của xã hội Nga sau khi hệ thống Liên Xô cũ sụp đổ. Lúc đó việc chiếm lấy các doanh nghiệp lớn của nhà nước là hoàn toàn có thể xảy ra.

“Tôi tự coi mình là một nhân vật gây tranh cãi và phức tạp,” Prokhorov nói. Ông cũng khẳng định rằng trong vòng 20 năm qua, tất cả những người thuộc tầng lớp thượng lưu ở Nga đều ít nhiều có những tì vết. Ai không có, “hoàn toàn không phải là những người thuộc tầng lớp thượng lưu trong vòng 20 năm qua”.

Prokhorov không chỉ trích Putin nhiều trong chiến dịch tranh cử của mình. Ông thậm chí còn thể hiện sự đồng tình của mình với Putin trong một bài viết trên blog của mình trước khi chính thức công bố việc tham gia tranh cử vào tháng 12 năm ngoái. Prokhorov giải thích rằng bài viết đó đã bị hiểu sai, và rằng ông chỉ muốn nói là Putin cần bước ra khỏi bóng tối để nắm việc điều hành nhiều hơn nữa.

Cao Thu (theo WSJ)