Ngoại trưởng Rex W. Tillerson (phải) ngồi cạnh Tổng thống Donald Trump trong một cuộc họp tại Nhà Trắng hồi tháng 9. Ảnh: New York Times.
Nhà Trắng đã có kế hoạch sa thải Ngoại trưởng Rex Tillerson và người sẽ được đề cử thay thế là Mike Pompeo, Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA), New York Times dẫn lời các quan chức cấp cao giấu tên trong chính quyền cho biết.
Theo kế hoạch Nhà Trắng vạch ra, người sẽ thay thế ông Pompeo lãnh đạo CIA là Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Tom Cotton, một đồng minh thân cận hậu thuẫn Tổng thống Trump trong các vấn đề liên quan đến an ninh quốc gia. Nguồn tin trên cũng cho biết ông Cotton đã "đánh tiếng" sẽ đảm nhiệm chức vụ mới.
Hiện chưa rõ Tổng thống Donald Trump đã thông qua kế hoạch này hay chưa. Tuy nhiên, mối quan hệ giữa Tổng thống Trump và Ngoại trưởng Tillerson đã trở nên căng thẳng trong thời gian gần đây và nói chung, ông Trump đã sẵn sàng cho cuộc thay đổi nhân sự ở Bộ Ngoại giao.
Chánh văn phòng Nhà Trắng John F. Kelly, người soạn thảo bản kế hoạch, đã bàn bạc với các quan chức khác. Theo đó, sự thay đổi trong đội ngũ an ninh quốc gia sẽ diễn ra vào cuối năm nay hoặc ngay sau đó.
Nếu được xác nhận, việc sa thải sẽ chấm dứt thời kỳ lãnh đạo "sóng gió" của ông Tillerson tại Bộ Ngoại giao Mỹ. Ông Tillerson, sau hơn 40 năm làm giám đốc điều hành tập đoàn dầu khí Exxon, được Tổng thống Trump đề cử giữ chức Ngoại trưởng vào hồi tháng một. Trong gần một năm qua, Ngoại trưởng Tillerson đã nhiều lần bất đồng với ông chủ Nhà Trắng về nhiều vấn đề, bao gồm thỏa thuận hạt nhân với Iran, vấn đề Triều Tiên và mâu thuẫn với các đồng minh Arab.
Tin đồn về việc ông Tillerson sẽ phải ra đi đã xuất hiện trong vài tháng qua nhưng các cộng sự thân tín của ông khẳng định rằng Ngoại trưởng có ý định làm việc đến hết năm nay vì phẩm giá và danh dự của bản thân. Kể cả nếu trường hợp đó xảy ra, ông Tillerson vẫn sẽ là ngoại trưởng Mỹ có nhiệm kỳ làm việc ngắn nhất trong gần 120 năm qua.
Ban đầu, một vài quan chức trong chính quyền đoán rằng người lên thay ông Tillerson là đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Nikki Haley. Tuy nhiên, giám đốc CIA trở thành người được Nhà Trắng ưa chuộng.
Ông Pompeo gây được ấn tượng tốt với Tổng thống Trump qua các buổi họp báo cáo thông tin tình báo hàng ngày và dần trở thành một cố vấn chính sách đáng tin cậy kể cả với các vấn đề không thuộc trách nhiệm của CIA như y tế.
Tuy nhiên, ông Pompeo cũng hứng không ít chỉ trích từ chính các nhân viên tình báo, những người cho rằng lãnh đạo CIA có quá nhiều mục đích chính trị. Trong khi đó, ông Cotton được cho là người hậu thuẫn quan trọng nhất Tổng thống Trump ở Thượng viện trong các vấn đề nhập cư và an ninh quốc gia.
An Hồng