Thatcher là người phụ nữ đầu tiên và duy nhất làm thủ tướng Anh. Ảnh: Rex Features |
"Với niềm tiếc thương vô hạn, Mark và Carol Thatcher thông báo rằng mẹ của họ, nữ Nam tước Thatcher, đã ra đi thanh thản sau một cú đột quỵ sáng nay", AFP dẫn lời Huân tước Tim Bell cho hay.
Từ điện Buckingham, Nữ hoàng Elizabeth II bày tỏ nỗi buồn trước sự ra đi của cựu thủ tướng Anh. "Nữ hoàng buồn khi nghe tin về cái chết của nữ Nam tước Thatcher. Bà sẽ gửi lời chia buồn riêng tới gia đình", điện Buckingham cho hay.
Bà Thatcher, người lãnh đạo nước Anh từ năm 1979 tới năm 1990, mắc chứng giảm trí nhớ và hiếm khi xuất hiện trước công chúng trong những năm gần đây. Tháng 12 năm ngoái, bà nhập viện để trải qua một ca tiểu phẫu nhằm cắt bỏ khối u ở bàng quang. Con gái của Thatcher từng tiết lộ bà luôn phải được nhắc về việc người chồng Denis đã qua đời vào năm 2003, một biểu hiện của chứng giảm trí nhớ.
Cựu lãnh đạo đảng Bảo thủ là nữ thủ tướng duy nhất trong lịch sử nước Anh và là người nắm giữ vị trí này lâu nhất trong thế kỷ 20. Thatcher được các bác sĩ khuyên không phát biểu trước đám đông từ một thập kỷ trước, sau khi bị những cú đột quỵ nhẹ.
Quốc kỳ Anh được kéo rủ tại số 10 Phố Downing, nơi làm việc của các đời thủ tướng Anh, hôm nay, sau khi thông tin bà Thatcher qua đời được xác nhận. Ảnh: AFP |
Thatcher chào đời ngày 13/10/1925, với tên khai sinh là Margaret Hilda Roberts, tại thành phố Grantham, miền đông nước Anh. Bà là con gái của một người bán tạp phẩm. Sau khi tốt nghiệp trung học, bà giành được tấm bằng hóa học tại đại học danh tiếng Oxford. Năm 1951, bà kết hôn với ông Denis. Hai năm sau, Thatcher sinh được cặp song đôi Carol và Mark.
Thatcher lần đầu được bầu vào Hạ viện Anh hồi năm 1959. 16 năm sau, bà thay thế cựu thủ tướng Edward Heath trong vai trò là người đứng đầu đảng Bảo thủ, để rồi trở thành thủ tướng Anh vào năm 1979.
Những người cánh hữu ca ngợi Thacher ra khỏi những khó khăn kinh tế, nhưng những người theo cánh tả lại cáo buộc bà đi ngược lại truyền thống, cho rằng những cải cách của bà khiến kết cấu xã hội bị thay đổi. Trên trường quốc tế, Thatcher xây dựng được một mối quan hệ đặc biệt thân thiết với cựu tổng thống Mỹ Ronald Reagan, và là người phản đối mạnh mẽ việc Anh xích lại gần Liên minh châu Âu.
Thời gian nắm quyền của bà tại Anh có thể tổng kết bằng "chủ nghĩa Thatcher", cụm từ được dùng để chỉ những chính sách mà những người ủng hộ cho là thúc đẩy tự do cá nhân và phá bỏ những phân biệt giai cấp vốn chia rẽ nước Anh suốt nhiều thế kỷ.
Bó hoa kèm mảnh giấy ghi lời tiễn biệt được đặt trước nhà của bà Thatcher tại trung tâm London hôm nay. Ảnh: AFP |
Nhật Nam