Tàu khu trục USS Dewey của Mỹ. Ảnh: US Navy.
Wall Street Journal ngày 1/9 dẫn lời các quan chức Mỹ cho biết Bộ Chỉ huy Thái Bình Dương của Mỹ có kế hoạch thực hiện các cuộc tuần tra tự do hàng hải (FONOP) tại Biển Đông hai đến ba lần trong vài tháng tới, song không tiết lộ thời gian cũng như địa điểm cụ thể mà chúng diễn ra.
Kế hoạch tuần tra mới được cho là nhằm thể hiện một thái độ nhất quán hơn trước việc Trung Quốc tuyên bố chủ quyền phi pháp ở Biển Đông. Một số cuộc tuần tra sẽ không chỉ sử dụng tàu chiến từ hải quân Mỹ mà còn có thể điều động cả máy bay quân sự.
Theo Bộ Quốc phòng Mỹ, FONOP nhằm thể hiện sự "thách thức với tuyên bố chủ quyền hàng hải quá mức". Các chiến dịch phải diễn ra trong phạm vi 12 hải lý quanh một đảo hoặc thực thể để cấu thành một cuộc tuần tra tự do hàng hải về mặt pháp lý.
Hoạt động FONOP đầu tiên hải quân Mỹ tiến hành dưới thời Tổng thống Donald Trump diễn ra vào ngày 24/5. Khu trục hạm USS Dewey lúc bấy giờ đi vào khu vực 12 hải lý quanh đá Vành Khăn thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam nhưng bị Trung Quốc chiếm đóng trái phép và bồi đắp thành đảo nhân tạo.
Lần gần đây nhất, hôm 10/8, tàu khu trục USS John McCain Mỹ cũng áp sát đá Vành Khăn. Giới chức Mỹ cho hay trong lúc tàu Mỹ tuần tra, hai phi cơ trinh sát P-8 Poseidon đã bay trên chiến hạm này.
So sánh 7 đường băng trên quần đảo Trường Sa. Đồ họa: Tiến Thành.
Vũ Hoàng