"Chúng ta nên kêu gọi và chúng ta phải phát động một cuộc nổi dậy trước kẻ thù Do thái", Reuters hôm nay dẫn lại lời ông Ismail Haniyeh, lãnh đạo Phong trào Hamas nói trong bài diễn thuyết ở Gaza.
Các cuộc biểu tình chống Mỹ đã bùng lên gần như ngay sau khi ông Trump tuyên bố coi Jerusalem là thủ đô của Israel ngày 6/12. Nhiều người Palestine đổ xuống đường để phản đối, kêu gọi tuần hành trong ba ngày. Tại Bờ Tây và dải Gaza, người biểu tình Palestine và quân đội Israel đã đụng độ khiến nhiều người bị thương.
Hamas là phong trào Hồi giáo chính ở Palestine, thành lập ít lâu sau khi phong trào chống Israel đầu tiên bùng nổ năm 1987. Tổ chức này phản đối tiến trình hoà bình Oslo và mục tiêu của họ là buộc Israel phải rút quân toàn bộ khỏi lãnh thổ Palestine.
Phong trào Hamas kiểm soát dải Gaza từ năm 2007, độc lập với chính quyền Nhà nước Palestine, do Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO) vận hành.
Israel và Mỹ coi Phong trào Hamas là tổ chức khủng bố. Hamas không công nhận sự tồn tại của Israel và thực hiện nhiều cuộc đánh bom tự sát trong cuộc nổi dậy gần nhất, từ năm 2000 đến 2005.
Các lãnh đạo thế giới đã bày tỏ mối quan ngại sâu sắc trước quyết định của Tổng thống Mỹ. Ai Cập và Jordan ngày 6/12 bác bỏ quyết định của Mỹ. Arab Saudi cho rằng bước đi của Mỹ "thiếu trách nhiệm và không có lý do chính đáng". Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đánh giá động thái của Mỹ là coi thường nghị quyết năm 1980 của LHQ về tình trạng của Jerusalem, việc thực hiện bước đi như vậy sẽ "ném khu vực vào vòng lửa'. Giáo hoàng Francis cho biết không thể "giữ im lặng", bày tỏ mối lo ngại lớn về tình hình.
Liên đoàn Arab dự kiến tổ chức cuộc họp khẩn vào ngày 9/12 để thảo luận về diễn biến.
Khánh Lynh