Các sản phụ sau sinh ở Trung Quốc thường không được rời khỏi nhà, tắm rửa, và phải ăn các món cháo nóng, tránh các đồ ăn được cho là lạnh. Ảnh minh họa: rayallychina |
Người mẹ trẻ trên đã tuân theo tập tục kiêng cữ gọi là "zuoyuezi" và đã chết vì nóng sau khi quấn mình trong một cái chăn đồng thời tắt điều hòa nhiệt độ, bất chấp thời tiết nắng nóng giữa hè.
Một bi kịch tương tự cũng xảy ra vài tháng trước đây liên quan đến một người mẹ trẻ khác vì không chịu vận động và sau đó đã qua đời vì tắc động mạch phổi.
"Ở cữ"
Zuoyuezi tiếng Trung Quốc nghĩa là "ở cữ". Y học cổ truyền Trung Hoa cho rằng phụ nữ sau khi sinh nở sẽ nhạy cảm hơn với cái lạnh, vì vậy việc họ kiêng tắm giặt và thay đồ là bình thường. Các sản phụ sau sinh không được rời khỏi nhà và phải ăn các món cháo nóng, tránh các đồ ăn được cho là lạnh.
Hồi tháng 5, công nương Catherine của Anh đã vô tình khơi mào cho một cuộc tranh cãi trên truyền thông xã hội Trung Quốc khi xuất hiện nơi công cộng cùng với chồng và con gái trong trang phục mỏng manh chỉ 10 tiếng sau khi sinh.
Ngược lại, hai ngày sau khi sản phụ Yang Xue hạ sinh một bé gái tại bệnh viện Bắc Kinh, cô trở về nhà và tuân thủ theo những qui tắc "ở cữ" là ở trong nhà hơn một tháng và không tắm rửa.
"Thật đáng sợ nếu phụ nữ sau sinh không ở cữ. Tôi thì chỉ theo truyền thống thôi", Yang Xue nói. "Có thể ban đầu sẽ cảm thấy khó chịu nhưng sau đó tôi sẽ quen dần".
Mặc dù có cha mẹ đẻ và cha mẹ chồng đến phụ giúp, cô vẫn chi thêm 8.000 nhân dân tệ (gần 1.300 USD) để thuê bảo mẫu chăm sóc cho mình và em bé mới sinh.
Yang được ăn theo một chế độ đặc biệt. Bảo mẫu nấu cháo cá và cháo móng giò cho cô ăn hàng ngày với niềm tin rằng các loại thực phẩm này sẽ giúp cho sản phụ tăng lượng sữa cho con bú.
Thay đổi cách nhìn nhận
Tuy nhiên, hiện nay có dấu hiệu cho thấy rằng cách nhìn nhận của xã hội đối với việc "ở cữ" đã thay đổi bởi quá trình này có thể dẫn đến tình trạng mất vệ sinh và thậm chí là nguy hiểm đến tính mạng. Tháng trước, một tờ báo địa phương của Trung Quốc trích lời của một bác sĩ đông y nói về cách hài hòa giữa việc "ở cữ" với cuộc sống hiện đại.
Bác sĩ này cho hay các bà mẹ sau sinh nên tránh gió lùa bằng việc đóng các cửa sổ và cửa ra vào nhưng cũng nói thêm rằng, nếu cần thiết, họ có thể sử dụng điều hòa hoặc quạt và giữ cho luồng gió không hướng thẳng vào người. Việc không đánh răng hoặc gội đầu là hoàn toàn không có cơ sở khoa học, lương y cho biết.
Nhiều bà mẹ giống như Du Fei, một người dân gốc Bắc Kinh sống tại Thượng Hải, đã hoàn toàn từ bỏ các tập tục truyền thống. Du sinh con tháng 6 vừa qua và thoải mái làm mọi việc, kể cả đưa em bé mới sinh ra ngoài trời ngay tuần đầu tiên.
"Tôi chẳng thấy ở cữ có lý gì cả", Du nói. "Tôi không bao giờ cho rằng sinh nở là điều gì đó nghiêm trọng. Việc duy nhất tôi không làm trong tuần đầu là nấu ăn bởi vì tôi hơi mệt sau khi sinh".
Phần lớn những người bạn của Du không kiêng khem sau sinh kiểu truyền thống nhưng họ vẫn thuê bảo mẫu để giúp đỡ việc nhà.
Các trung tâm "ở cữ"
Một bác sĩ chăm sóc trẻ sơ sinh tại trung tâm hậu sản ở Thượng Hải. Trung tâm cung cấp dịch vụ 5 sao với một đội ngũ gồm các bác sĩ phụ khoa, sản khoa, nhi khoa, dinh dưỡng và tâm lý học cho mỗi bà mẹ. Ảnh: China Daily |
Với những người khác, tập tục "ở cữ" lại đem đến một cơ hội kinh doanh tốt. Hàng trăm trung tâm sau sinh đã nở rộ trên khắp Trung Quốc, Hong Kong và Đài Loan. Một số trung tâm còn hút khách bằng những dịch vụ xa xỉ chẳng khác gì khách sạn hạng sang.
Gwo Dreyer, một phụ nữ ngoại quốc đã hai lần lưu lại một trung tâm phụ sản ở Đài Loan sau khi sinh hai đứa con. Cô không đặc biệt quan tâm đến các khái niệm về đông y nhưng cho rằng cách chăm sóc khi "ở cữ" của châu Á hỗ trợ tốt hơn cho các bậc cha mẹ.
"Tôi không lớn lên ở châu Á và chồng tôi cũng không phải là người châu Á. Chúng tôi không thuộc tuýp người kiểu truyền thống", Dreyer nói. "Nhưng đối với quá trình sau sinh ở Mỹ, người ta tập trung hết vào đứa trẻ, trong khi ở châu Á, không chỉ đứa trẻ được chăm sóc mà cả người mẹ cũng vậy".
Những trung tâm "ở cữ" như trên sẽ là một nguồn hỗ trợ lớn, đặc biệt là trong bối cảnh đang có những thay đổi về mô hình gia đình ở Trung Quốc, nhiều thế hệ không còn sống chung một mái nhà, và với chính sách một con của chính phủ, sinh nở đều là việc lần đầu mà nhiều bậc cha mẹ đối mặt.
"Bên cạnh việc tới một trung tâm thì bạn có thể nhờ bà đỡ đến giúp tại nhà nhưng ở trung tâm giống như trường học hoặc trường học tại nhà vậy. Rất hữu ích cho nhiều người", Dreyer nói.
Minh Châu (theo CNN)