Nhiều thầy lang dạo không có chứng chỉ hành nghề hoạt động ở vùng nông thôn Ấn Độ, nơi hệ thống y tế còn yếu kém và người nghèo không đủ tiền đi bệnh viện. Ảnh: Reuters.
Cảnh sát ở Unnao, một huyện nông thôn cách Lucknow, thủ phủ bang Uttar Pradesh, khoảng hai giờ lái xe về phía tây nam, hôm 6/2 phát thông báo truy tìm một lang băm vì nghi ngờ ông này đã truyền virus HIV cho nhiều người bệnh. Theo mô tả, người đàn ông này ngoại tứ tuần, thường đi xe đạp tới nhiều ngôi làng và cho thuốc uống hoặc tiêm để trị cảm cúm, ho và nhiều bệnh khác.
Tại Ấn Độ tồn tại nhiều thầy lang gọi là jhola chhaap, những người này thường mang túi vải đựng thuốc và đi khắp nơi chữa bệnh, theo New York Times. Đa số họ không được đào tạo bài bản và nhiều người áp dụng những phương pháp chữa bệnh rất nguy hiểm nhưng tại Ấn Độ, nơi hệ thống y tế đang gặp thách thức lớn, nhiều người nghèo không có lựa chọn nào khác là trả vài rupee cho lang băm để chữa trị và hy vọng bệnh tình tiến triển.
Từ tháng 7/2017, giới chức y tế Unnao bắt đầu lo ngại khi một lượng lớn bất thường bệnh nhân tới bệnh viện nhà nước để xét nghiệm sàng lọc HIV. Họ đã làm xét nghiệm cho hàng trăm người sống cùng một khu vực và phát hiện có bệnh nhân dương tính với HIV, bao gồm cả những người bề ngoài trông hoàn toàn khỏe mạnh.
Ít nhất 33 người dương tính với HIV, virus gây Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải (AIDS). Tất cả đều cho biết họ đã được một thầy lang dạo điều trị.
Ông ta nói với bệnh nhân rằng tiêm thuốc sẽ làm họ khá hơn. Sau khi tiêm, ông ta lại tái sử dụng ống tiêm mà không làm sạch hay khử trùng. Nếu bị bắt, cảnh sát cho biết ông ta có thể bị buộc tội làm lây lan bệnh nguy hiểm, mạo nhận bác sĩ và hành nghề không giấy phép.
Mohan Rao, người đứng đầu Trung tâm Y tế Xã hội và Sức khỏe Cộng đồng ở Đại học Jawwaharalal Nehru tại New Delhi, cho biết xã hội tồn tại nhiều bác sĩ jhola chaap do hệ thống y tế quá tải.
"Người dân tuyệt vọng tìm cách chữa bệnh", ông nói. "Đó là thất bại của xã hội Ấn Độ, của nền chính trị Ấn Độ. Ngân sách dành cho y tế cộng đồng của chúng tôi thấp nhất thế giới".
Theo Ngân hàng Thế giới (WB), chính phủ Ấn Độ chi 1,4% GDP cho chăm sóc sức khỏe năm 2014. Cùng năm, con số này ở Trung Quốc là 3,1% và ở Mỹ là 8,3%. Tháng trước, chính phủ Ấn Độ tuyên bố sẽ đưa ra chương trình chăm sóc y tế trị giá nửa tỉ đô dành cho người nghèo ở nước này nhưng tới nay nhiều chi tiết của kế hoạch vẫn chưa hoàn thành.
Hồng Hạnh