Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Reuters.
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 6/12 tuyên bố công nhận Jerusalem là thủ đô Israel và sẽ chuyển đại sứ quán Mỹ ở Tel Aviv về thành phố này, đi ngược lại chính sách của Washington nhiều năm qua, Reuters đưa tin.
Israel hoan nghênh quyết định của ông Trump. Thủ tướng Benjamin Netanyahu gọi đây là "bước đi quan trọng hướng tới hòa bình". Ông kêu gọi các quốc gia khác hành động giống Mỹ và "Jerusalem là thủ đô Israel" cần được nêu trong thỏa thuận hòa bình với Palestine.
Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas nói Jerusalem là "thủ đô vĩnh cửu của Nhà nước Palestine". Tuyên bố của Trump đồng nghĩa "Mỹ từ bỏ vai trò trung gian hòa bình".
Jerusalem là nơi có nhiều khu vực linh thiêng của Do Thái giáo, Hồi giáo và Cơ Đốc giáo, đặc biệt là ở khu vực Đông Jerusalem. Israel chiếm khu vực trong cuộc chiến tranh Trung Đông năm 1967, coi toàn bộ Jerusalem là thủ đô không bị chia cắt. Phía Palestine cho rằng Đông Jerusalem là thủ đô của nhà nước tương lai.
Liên minh châu Âu (EU) và Liên Hợp Quốc cảnh báo việc Mỹ định chuyển đại sứ quán tại Israel về Jerusalem và hậu quả đối với nỗ lực khôi phục tiến trình hòa bình Israel - Palestine.
Nhiều đồng minh lớn của Mỹ cũng bất đồng với quyết định coi Jerusalem là thủ đô Israel. Pháp bác bỏ tuyên bố "đơn phương", đồng thời kêu gọi khu vực bình tĩnh. Anh nói động thái này không hữu ích cho tiến trình hòa bình, Jerusalem nên được chia đôi cho Israel và nhà nước Palestine tương lai.
Đức khẳng định trạng thái Jerusalem chỉ nên được quyết định dựa trên giải pháp hai nhà nước. Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng Mỹ đã hành động "vô trách nhiệm". Qatar mô tả việc ông Trump đang làm là "án tử cho những người tìm kiếm hòa bình", "sự leo thang nguy hiểm".
Ai Cập nói tuyên bố của Mỹ không làm thay đổi trạng thái tranh chấp pháp lý của Jerusalem. Tổng thống Lebanon Michel Aoun nhận định Mỹ tự làm mất uy tín là bên trung gian cho hòa bình ở Trung Đông. Một số cuộc biểu tình đã diễn ra ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, và Amman, Jordan, để phản đối Mỹ.
Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc sẽ họp vào ngày 8/12 theo yêu cầu của 8 nước thành viên Pháp, Bolivia, Ai Cập, Italy, Senegal, Thụy Điển, Anh và Uruguay để thảo luận về quyết định của ông Trump.
Như Tâm