Bản đồ khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương của Nhật. Đồ họa: Bộ Ngoại giao Nhật.
Ông Kentaro Sonoura, cố vấn đặc biệt của Thủ tướng Shinzo Abe, sáng nay thuyết trình về "Chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương tự do và mở" trước các sinh viên Đại học Việt - Nhật.
Chiến lược ngoại giao mới được Thủ tướng Abe công bố trong bài phát biểu quan trọng tại Kenya năm 2016 và đề cập trong Sách Xanh ngoại giao của Nhật năm 2017. Trong chuyến thăm Nhật hồi tháng 11, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Abe thống nhất cùng thúc đẩy "Chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương tự do và mở".
Chiến lược xác định chìa khóa cho sự ổn định và thịnh vượng của cộng đồng quốc tế là động lực dựa trên sự kết hợp hai châu lục: Á và Phi, hai vùng biển: Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương. Nhật dự định tăng cường "tính kết nối" giữa châu Á và châu Phi thông qua vùng Ấn Độ - Thái Bình Dương tự do và mở, thúc đẩy ổn định, thịnh vượng trong khu vực.
Ông Sonoura cho biết trụ cột đầu tiên của chiến lược là phổ biến và định hình các giá trị cơ bản như tự do hàng hải, thượng tôn pháp luật, kinh tế thị trường, thúc đẩy hợp tác với Mỹ, Ấn Độ, Australia, các nước thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), châu Âu và Trung Đông.
Thứ hai, Nhật muốn tăng cường tính kết nối thông qua việc hoàn thiện cơ sở hạ tầng chất lượng cao, theo tiêu chuẩn quốc tế như cảng biển, đường sắt, đường bộ, tăng cường hợp tác kinh tế và cải thiện môi trường kinh doanh.
Thứ ba, Nhật muốn thúc đẩy các hoạt động vì hòa bình và ổn định, bao gồm nâng cao năng lực thực thi pháp luật trên biển cho các nước duyên hải ở Ấn Độ - Thái Bình Dương, hợp tác hỗ trợ nhân đạo và cứu hộ thiên tai, giải quyết vấn đề khủng bố, cướp biển.
Ông Kentaro Sonoura, cố vấn đặc biệt của Thủ tướng Nhật Shinzo Abe, sáng nay phát biểu trước các sinh viên tại Hà Nội. Ảnh: Trọng Giáp
"Nhật sẵn sàng hợp tác với bất kỳ quốc gia nào tán thành chiến lược này và trong đó, Việt Nam là quốc gia then chốt", ông Sonoura cho hay. Cố vấn đặc biệt của Thủ tướng Nhật Shinzo Abe về an ninh quốc gia lý giải Việt Nam tiếp giáp với Biển Đông, là cửa ngõ hành lang kinh tế đông tây và hành lang kinh tế phía nam, đồng thời hai nước là đối tác chiến lược.
"Trên đường biển trong khu vực, có thể nói Nhật Bản và Việt Nam là nước láng giềng trên biển, có thể dễ dàng chia sẻ quan điểm về chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương", ông Sonoura nói.
Về hạ tầng cơ sở, Nhật đã viện trợ ODA cho các cảng Đà Nẵng và cảng Thị Vải - Cái Mép ở Bà Rịa - Vũng Tàu. Nước này cũng cung cấp 6 tàu tuần tra đóng mới nhằm hỗ trợ Việt Nam nâng cao năng lực thực thi pháp luật trên biển.
Trọng Giáp