Anchee Min
Tên sách: Nữ hoàng Phong Lan
Tác giả: Anchee Min
Người dịch: Nguyễn Bản
NXB CAND và Công ty Văn hóa và Truyền thông Phương Đông.
Cô gái Phong Lan 17 tuổi, con một tri huyện bị bãi chức ở Vu Hồ, không có tiền chôn cất cha, bị ép một cuộc hôn nhân không tình yêu đã đem cược sinh mệnh mình vào cửa Tử Cấm Thành bằng cách dự cuộc tuyển chọn cung nữ. Là một trong ba nghìn phi nữ của Hoàng đế, cô có nguy cơ chôn vùi tuổi xuân trong Tử Cấm Thành. Trở thành người yêu của vua hoặc sẽ chết già! Cô đã làm thế nào để lọt vào giường Thiên tử, làm thế nào để sống còn trong thế giới mưu toan, giết chóc, và hơn thế, tài năng, nhan sắc, hay âm mưu nào đã đưa cô đến ngôi Nữ hoàng Phong Lan - Từ Hy. Người đàn bà này đã sống thế nào, đã yêu thế nào bằng cả tinh thần và thân xác?
 |
|
Trang bìa cuốn sách. |
Lôi cuốn bởi vô vàn chi tiết sống động kỳ lạ về đời sống trong Tử Cấm Thành, đau thương, đẫm máu, nhưng đây không phải là cuốn sách về những âm mưu tranh đoạt để thiết lập đế chế của một nữ hoàng. Nữ hoàng Phong Lan là một câu chuyện về tình yêu. Nhà văn Mỹ gốc Hoa Anchee Min, vốn quen thuộc với độc giả Việt nam qua các bản dịch của Nguyễn Bản: Đỗ quyên đỏ, Trở thành Mao phu nhân, Katerina, lần này đã cống hiến những trang viết thi vị nhưng không kém phần mãnh liệt về tình yêu, dục vọng, đặc biệt chị có những trang đẹp hiếm thấy về nỗi tuyệt vọng. Khái quát và chi tiết, nồng nàn mùi vị phồn thực, chị đã làm sống động những tính cách như Từ Hy, Hàm phong, Hoàng hậu Nuharoo, Tổng thái giám Shim, thái giám An Thế Hải...
Người đọc Việt Nam vốn thông thuộc lịch sử Trung Hoa, đã biết đến nhân vật Từ Hy qua chính sử, dã sử, qua khá nhiều tác phẩm văn chương và phim ảnh, sẽ bất ngờ bởi một Thái hậu khác hẳn: thấm đẫm nội lực yêu thương, đầy ý thức bổn phận, và trên hết, bà là một minh quân "yêu nước chu đáo". Làm vợ vị Hoàng đế yếu đuối Hàm Phong, bà buộc phải giúp chồng công việc triều chính. Khi Hàm Phong băng hà, bà phải tranh đấu để giữ ngai vàng cho con trai. Làm mẹ một ông vua 5 tuổi, bà phải là sức mạnh của con. Nhưng đi đến cuối cùng của những tranh đấu, trên cả thân phận bà, trên cả sự sống còn của vương triều, điều lớn lao nhất bà phải làm là giữ gìn Trung Hoa. Dù thất bại trong nỗ lực làm sống dậy Trung Hoa thì sự thật bà đã giữ gìn Trung Hoa cho đến khi bà chết.
Chính sử và dã sử kết tội Từ Hy làm suy kiệt nhà nước phong kiến và để Trung Hoa bị xâu xé bởi nước ngoài. Chính sử và dã sử kết tội bà về đạo đức. Nhưng đế chế của bà đã đứng vững trong 40 năm. Và, liệu nhìn lại lịch sử, thì sẽ là ai ngoài người phi nữ đáng thương của Hàm Phong có thể gánh vác Trung Hoa vào ngày tàn của chế độ phong kiến?
Thân phận của Nữ hoàng là ở giữa ba đào của thời cuộc và lịch sử. Nhưng dã sử và chính sử đã không cần suy xét Từ Hy trong thân phận con người. Còn Anchee Min, chị đã nhìn ngắm nữ hoàng như một người nữ đáng thương và đáng khâm phục.
Vì là đàn bà nên Anchee Min đã bênh vực một người đàn bà, cũng như Đỗ Quyên đỏ hay Trở thành Mao phu nhân, là những câu chuyện về những người đàn bà chống lại số phận đàn bà trong nền văn hóa kinh miệt phụ nữ? "Tôi bị họ lôi cuốn bởi tôi thích tìm ra sự thật" - Min nói thế trong một lần trả lời phỏng vấn. Vì muốn đi đến cùng sự thật, chị đã mất nhiều năm thu thập tư liệu cho cuốn tiểu thuyết lịch sử này.
Tuy nhiên Nữ hoàng Phong Lan mới chỉ là cuốn thứ nhất trong bộ sách về cuộc đời Thái hậu Từ Hy. Cuốn thứ hai Hoàng đế cuối cùng (Last Empress), đang được dịch giả Nguyễn Bản chuyển thể Việt ngữ, sẽ ra mắt độc giả đầu năm 2009.
Hà Trần