Vòng đàm phán về trần nợ quốc gia giữa Đảng Dân chủ và Cộng hòa tại Nhà trắng vừa kết thúc ngày làm việc thứ 5 liên tiếp mà không mang lại kết quả. Sự căng thẳng lên đến đỉnh điểm khi thủ lĩnh phe Dân chủ, Thượng nghị sĩ Harry Reid lớn tiếng gọi người đồng nhiệm bên phía Đảng Cộng hòa Eric Cantor là “đồ trẻ con”. Tất cả chỉ vì 2 bên không tìm được tiếng nói chung để giải quyết khoản nợ lên tới hơn 14.460 tỷ USD của nước Mỹ.
Vòng đàm phán giữa 2 đảng đã kéo dài 5 ngày mà không mang lại kết quả. Ảnh: AFP |
Khoản một, Điều 8 Hiến pháp Mỹ quy định rõ, Quốc hội là cơ quan duy nhất có quyền quyết định về trần nợ quốc gia, vốn được coi là giới hạn cuối cùng cho các khoản vay nợ của Chính phủ. Kể từ năm 2001 nay, trần nợ này đã được xem xét 10 lần và mức hiện tại (được điều chỉnh vào đầu tháng 2/2010) là 14.294 tỷ USD.
Tuy nhiên, tính đến hết tháng 6 vừa rồi, con số nợ nần của Chính phủ Mỹ (chủ yếu là đối với khu vực công) đã lên tới 14.460 tỷ USD, tương đương 98,6% GDP năm 2010 của nền kinh tế lớn nhất thế giới và vượt xa trần nợ hiện tại. Quốc hội Mỹ sau đó có một tháng để xem xét nới trần nợ, trước khi nước này bị coi là vỡ nợ kể từ 1/8 tới.
Sự kiện này nhận sự chú ý đặc biệt từ cộng đồng quốc tế bởi sức ảnh hưởng của nó tới kinh tế toàn cầu là rất khó đo đếm. Ngay trong ngày 14/7, Standard & Poor’s trở thành hãng xếp hạn tín nhiệm thứ 2 sau Moody’s cảnh báo về khả năng đánh tụt hạng tín nhiệm quốc gia đối với Mỹ nếu câu chuyện nợ không sớm được giải quyết.
Tuy nhiên, bài toán kinh tế này lại không dễ có lời đáp khi nó liên quan mật thiết tới các vấn đề chính trị. Theo tờ Chicago Tribune, phe Dân chủ (đảng của Tổng thống Obama) mà đứng đầu là Thượng nghị sĩ Harry Reid đề xuất cho phép nâng trần nợ và giải quyết khoản thâm hụt 1.500 tỷ USD của Chính phủ trong vòng 10 năm tới.
Tuy nhiên, Đảng Cộng hòa lại cho rằng thực hiện kế hoạch này sẽ khiến ngân sách dành cho phúc lợi xã hội giảm, trong khi thuế đánh vào người giàu tăng cao. Đây là nhân tố gây ảnh hưởng lớn tới việc làm và đầu tư. Theo đề xuất của Thượng nghị sĩ Eric Cantor, một gói giải cứu ngắn hạn là “đủ” để giải quyết vấn đề, thay vì một kế hoạch ngân sách kéo dài, vắt qua kỳ bầu cử Tổng thống năm 2012.
Khá căng thẳng trước những bất đồng giữa 2 bên, kết thúc phiên làm việc ngày 14/7, Tổng thống Barrack Obama kết luận: “Chúng ta sẽ gặp lại nhau vào ngày mai để quyết định xem thế nào là đủ”.
“Nếu không tìm được giải pháp, vòng đàm phán sẽ được tiếp tục trong 2 ngày cuối tuần”, ông Obama cảnh báo.
Nhật Minh