CocaCola, PepsiCo và Dr Pepper Snapple Group đang phải nỗ lực rất nhiều nhằm đảo ngược tình thế cho đồ uống soda, khi mà lượng tiêu thụ mặt hàng này trên đà giảm. Người dân Mỹ ngày càng tiếp cận nhiều hơn với nước lọc, cà phê và các loại thức uống khác.
Doanh số bán đồ uống soda ở các cửa hàng giảm trong nửa cuối năm ngoái, ngay cả trong những ngày nghỉ, thường là lúc những người tổ chức tiệc tùng chi nhiều cho thức uống hơn.
Qua số liệu doanh số bán nước giải khát mới nhất, Steve Powers, một nhà phân tích nước giải khát tại Sanford C. Bernstein, cho rằng vấn đề về lợi nhuận giảm của nước uống soda từ thời điểm này có thể là một tiêu chí mới.
 |
|
Các hãng nước giải khát hàng đầu của Mỹ đang chuyển hướng sản xuất đồ uống có chứa lượng calo bằng zero. Ảnh: Bloomberg |
Các công ty sản xuất nước giải khát soda đã nâng giá bán vào năm 2011 sau khi chi phí hàng hóa tăng mạnh. Giá bán tiếp tục tăng lên một chút vào cuối năm 2012, cho dù doanh số giảm mạnh.
Đường có trong đồ uống đã trở thành nỗi lo ngại về vấn đề sức khỏe của người tiêu dùng Mỹ, chẳng hạn như bệnh tiểu đường và béo phì. Trong lúc, thế hệ trẻ đang dần lão hóa, và thị trường truyền thống nước uống soda nhắm vào giới trẻ nay đã được chuyển sang dùng nước uống có năng lượng và cà phê.
Doanh số bán nước giải khát soda giảm 0,6% vào năm ngoái, tính đến 30/12/2012, đạt 28,70 tỷ USD ở các cửa hàng Mỹ, theo số liệu của tập đoàn SymphonyIRI. Về mặt khối lượng, doanh số bán đã giảm 1,8%.
Tốc độ doanh số bán giảm trở nên tệ hơn vào cuối năm 2012. Xét theo tỷ giá USD, doanh số bán đã trượt 2,5% trong 12 tuần, kết thúc vào 30/12/2012 so với một năm trước đó, và giảm 2,8% chỉ tính riêng trong tháng 12, theo công ty nghiên cứu thị trường. Sau khi các nhà sản xuất nước giải khát tăng giá, nhu cầu tiêu thụ tiếp tục giảm nhiều hơn. Tính theo khối lượng, doanh số bán đã giảm 3,55% trong suốt 12 tuần và 4,9% trong tháng 12.
Coke, Pepsi, Dr Pepper Snapple đã tích cực mở rộng danh mục sản phẩm, bao gồm các nước uống dành cho thể thao và nước uống trái cây, nhằm gỡ gạc lại sự sụt giảm doanh thu nước uống soda kéo dài. Nước uống soda chiếm gần 25% thị trường nước giải khát ở Mỹ. Tỷ lệ thị phần lớn này đã bảo đảm mức lợi nhuận của các hãng nước giải khát trong nhiều thập niên.
Coke chiếm khoảng 60% thị phần ở Mỹ - là nước uống có nguồn gốc từ đồ uống có ga nhẹ - so với PepsiCo chỉ chiếm lợi nhuận khoảng một phần tư. Hơn 70% doanh số bán của Dr Pepper Snapple, đứng thứ 3 ở Mỹ, đến từ nước uống soda và khoảng 90% lợi nhuận của công ty có được là từ thị trường Mỹ. Không giống như Coke và PepsiCo, công ty dù không bán bất cứ nước ngọt cola nào (cola là một thức uống ngọt, có gas axit cacbonic thường có màu caramel và chứa caffeine), nhưng lợi nhuận đã bị sụt rất mạnh.
Coca-Cola và PepsiCo đã chi khoảng 20 tỷ USD vào năm 2010 để mua lại những hãng sản xuất chai lớn nhất ở Mỹ, điều này đã làm cả 2 hãng thâm hụt tài chính khá nhiều và làm cho lợi nhuận của họ “mỏng” hơn.
Các hãng nước giải khát cho biết về mặt lâu dài tài chính của họ có thể bị đe dọa. Nước uống soda đang tăng trưởng tốt ở nhiều nơi trên thế giới, nhất là Coke và PepsiCo, lần lượt đạt lợi nhuận 60%, 50% ở thị trường nước ngoài.
Coke tung ra những mẫu quảng cáo mới trên truyền hình trong tuần này để trấn an sự lo ngại của người dùng Mỹ về béo phì. Thành phố New York có kế hoạch đưa ra một số giới hạn tỷ lệ thành phần soda tại các cửa hàng bán lẻ vào tháng 3.
Các mẫu quảng cáo muốn thuyết phục người dùng là không nên xem nước uống soda là nguyên nhân làm tăng cân mà thay vào đó khuyến khích người dân Mỹ có thể “đốt cháy” lượng calo qua khiêu vũ và các hoạt động khác.
Các công ty nước giải khát cũng đang nghiên cứu để sản xuất ra chất làm ngọt tự nhiên có lượng calo thấp hay bằng 0. Tuy nhiên, dòng sản phẩm có lượng calo thấp chỉ có thị phần khoảng 30% trên tổng thị trường nước soda.
Năm ngoái, PepsiCo đã tung ra dòng PepsiNext trên toàn nước Mỹ, một sản phẩm chứa chất làm ngọt tự nhiên. Gần đây hơn, công ty lại tiếp tục bổ sung chất làm ngọt tự nhiên với khối lượng calo bằng zero qua đồ uống Diet Pepsi.
Coke đã bắt đầu thử nghiệm chất làm ngọt tự nhiên, lượng calo thấp thông qua sản phẩm nước uống Sprite và Fanta ở một số siêu thị ở Mỹ vào mùa hè năm ngoái. Dr Pepper Snapple cũng giới thiệu, chất làm ngọt tự nhiên với lượng calo khoảng 10 qua sản phẩm 7-Up, Sunkist và 3 loại đồ uống soda khác trong năm nay sau khi vừa giới thiệu nước uống Dr Pepper, vào năm 2012.
Tất cả những nỗ lực nói trên vẫn chưa giúp đồ uống soda quay trở lại thời kỳ hoàng kim. Thực tế, Pepsi Next và Dr Pepper 10 chỉ chiếm dưới 1% thị phần. Một số chuyên gia cho rằng các hãng nước giải khát đã không đủ sức “bao sân” trên các loại đồ uống khác để có thể lôi cuốn người dùng Mỹ quay lại.
"Họ đang quá tập trung vào mỗi sự kiện chứa chất làm ngọt có trong đồ uống soda và đã bỏ ngõ việc cải tiến trên những đồ uống truyền thống như hương vị và thành phần", ông Mark Swartzberg, một nhà phân tích nước giải khát tại Stifel Nicolaus nói.
Mai Phương (theo WSJ)