Cuối tuần qua, tại trụ sở TAND huyện Tuần Giáo, bà Đặng Thị Nga (82 tuổi, trú tại huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên) cùng đại diện quyền lợi đã có buổi thương lượng lần thứ nhất với TAND tỉnh Điện Biên về việc bồi thường do cơ quan tố tụng truy tố, xét xử oan sai 28 năm nay (từ năm 1990 đến tháng 10/2017).
Trong một ngày gặp (18/5) và thương lượng, giữa bà Nga và tòa đã thống nhất được khoản bồi thường bốn tỷ đồng.
Ông Sùng A Xà (Phó Chánh tòa TAND tỉnh Điện Biên) chủ trì buổi thương lượng xác nhận, trong số khoản tiền trên, tòa đã chấp thuận bồi thường cho mỗi người con của bà Nga hơn một tỷ đồng.
Theo luật sư Vũ Thị Nga, đại diện quyền lợi cho gia đình bà Nga, các khoản chưa thương lượng được gồm số tiền yêu cầu bồi thường thiệt hại do tổn thất về mặt tinh thần cho bà Nga, hai con tính theo số ngày bị giam giữ, truy tố oan sai. Tòa áp dụng Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước năm 2009, trong khi luật sư đề nghị theo Luật 2017 (ngày 1/7 tới Luật này mới có hiệu lực) nhằm đảm bảo quyền lợi cho bà Nga và các con.
Về ý kiến trên của đại diện gia đình bà Nga, ông Xà cho hay, đến thời điểm nào thì áp dụng đúng Luật của thời điểm đó. Ngoài ra, tòa còn yêu cầu người được bồi thường trình hóa đơn, chứng từ chứng minh về thu nhập thực tế bị mất, giảm sút…
Theo ông Xà, hai bên vẫn tiếp tục cân nhắc trên tinh thần dân chủ để tìm được tiếng nói chung việc bồi thường sau này.
Lần thương lượng thứ hai về các khoản bồi thường còn lại, bà Nga cho biết, do tuổi đã cao nên mong muốn được tòa xem xét, giải quyết bồi thường theo luật quy định. 28 năm sống trong tủi nhục vì mang tội giết chồng, bà và các con chỉ mong được cơ quan tố tụng thực hiện trách nhiệm của họ.
Ông Trịnh Huy Dương (con trai thứ hai) chia sẻ, đồng tình với quan điểm của luật sư Nga về việc cơ quan tố tụng nên áp dụng theo Luật 2017 sắp có hiệu lực, để đảm bảo quyền lợi cho ông cùng mẹ và anh trai (đã mất).
Trong đơn gửi TAND tỉnh trước đó, bà Nga đề nghị bồi thường 18 tỷ đồng về việc bị giam giữ, truy tố oan sai 28 năm; tổn thất tinh thần cho bà và ba người con.
Vụ án oan 30 năm dưới chân đèo Pha Đin Chiều 18/9/1989, bà Nga phát hiện thi thể chồng dưới giếng nước nên báo cơ quan chức năng. Căn cứ khám nghiệm hiện trường, tử thi, công an huyện Tuần Giáo (khi đó thuộc tỉnh Lai Châu) đã khởi tố bà Nga về tội Giết người. Hồ sơ vụ án sau đó được chuyển lên công an tỉnh Lai Châu giải quyết theo thẩm quyền. Tháng 10/1989, quá trình điều tra mở rộng, công an ra quyết định khởi tố ông Hiến và Dương tội giết người và chuyển sang VKSND tỉnh Lai Châu đề nghị truy tố. Tháng 1/1990, VKSND tỉnh Lai Châu đã ra cáo trạng, truy tố Hiến và Dương tội Giết người, bà Nga được chuyển sang hành vi Che giấu tội phạm. Tháng 4 cùng năm, TAND tỉnh Lai Châu xét xử sơ thẩm tuyên phạt bị cáo Hiến 18 năm tù, Dương 12 năm tù về tội Giết người, bà Nga ba năm tù cho hưởng án treo. Sau đó, cả ông Hiến và Dương đều có đơn xin giảm nhẹ hình phạt. Tuy nhiên, cả hai ông đều thay đổi lời khai, kêu oan, không phạm tội giết cha. Ngày 18/12/1990, Tòa phúc thẩm TAND Tối cao đã tuyên hủy bản án sơ thẩm với lý do có một số thiếu sót trong điều tra. Trong thời gian điều tra bổ sung, ông Hiến và em trai được tại ngoại sau 28 tháng bị tạm giam. Suốt gần 30 năm, vụ án treo lơ lửng, không có bất cứ kết luận nào dù gia đình bà Nga liên tục gửi đơn kêu oan. Năm 2016, bà Nga gửi đơn tới các cơ quan tố tụng liên ngành của tỉnh Điện Biên. Tháng 9/2017, Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình đề nghị cơ quan tố tụng liên ngành sớm làm rõ vụ án dưới chân đèo Pha Đin. Ngày 11/10/2017, liên ngành tố tụng tỉnh Điện Biên trực tiếp báo cáo và xin ý kiến chỉ đạo của Liên ngành tố tụng Trung ương về việc giải quyết vụ án và giải quyết đơn của bà Nga; đồng thời chỉ đạo Cơ quan tố tụng tỉnh Điện Biên đình chỉ điều tra vụ án, đình chỉ điều tra đối với các bị can Nga, Hiến, Tương, công khai xin lỗi và bồi thường theo quy định pháp luật. Ngày 24/10/2017, TAND tỉnh Điện Biên đã tổ chức xin lỗi công khai ba mẹ con cụ Nga vì truy tố, xét xử oan sai. Hơn ba tháng sau, cụ Nga đã gửi đơn đề nghị TAND tỉnh Điện Biên bồi thường các khoản là 18 tỷ đồng. |