Chiều 11/1, phiên xử ông Phạm Công Danh (cựu Chủ tịch HĐQT VNCB, Tổng giám đốc Tập đoàn Thiên Thanh), Trầm Bê (Cựu phó chủ tịch HĐQT Sacombank) và 44 đồng phạm về tội Cố ý làm trái quy định của nhà nước trong quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng tiếp tục với phần xét hỏi liên quan khoản vay Sacombank 1.800 tỷ đồng của ông Danh.
Theo điều tra, sau khi chỉ đạo cấp dưới sử dụng pháp nhân 6 công ty làm hồ sơ khống vay 1.800 tỷ đồng của Sacombank, ông Danh dùng số tiền này trả nợ hai khoản vay của BIDV từ năm 2012. Việc trả nợ được thực hiện tại BIDV chi nhánh Hải Vân và BIDV chi nhánh Sở giao dịch 2, tổng cộng là gần 1.700 tỷ đồng. Còn lại chuyển về tài khoản cá nhân của ông Danh 166 tỷ đồng.
Để làm rõ hai khoản vay này, đại diện VKS đã mời ông Đoàn Ánh Sáng (Phó tổng giám đốc BIDV) lên thẩm vấn. Lần đầu xuất hiện sau nhiều lần tòa triệu tập, ông Sáng cho biết đã chuyển đến địa chỉ mới sống nên không nhận được văn bản của toà.
Ông này khẳng định trước đó có cho Tập đoàn Thiên thanh vay hai khoản, gồm 2.600 tỷ đồng từ 2012 "chứ không phải cho các công ty do Danh thành lập vay".
VKS liền đặt câu hỏi: "Hiện các cơ quan tố tụng đã chứng minh được đường đi của khoản tiền 1.800 tỷ đồng. Giả sử chúng tôi xác định đây là tiền do ông Danh phạm tội mà có, ông nghĩ gì về việc này?".
Ông Sáng nói: "Chúng tôi không biết nguồn tiền này ở đâu, đến hạn thì chúng tôi thu. Về câu hỏi của VKS chúng tôi không trả lời được". Đồng thời, Phó tổng giám đốc Sáng giải thích, tiền về tài khoản của doanh nghiệp trong khi doanh nghiệp đang có nợ không trả, nên ngân hàng phải thu hồi.
Theo VKS, truy thu như thế nào thì cơ quan tố tụng và HĐXX sẽ xem xét. Trong những ngày tiếp theo, để làm rõ gói vay 4.700 tỷ đồng của ông Danh tại BIDV, "yêu cầu ông Sáng có mặt tại tòa".
Trước đó, VKS hỏi ông Danh về việc Phan Thành Mai (nguyên Tổng giám đốc VNCB) có hay không biết vay 1.800 tỷ đồng của Sacombank để trả hai khoản vay cho BIDV? Ông Danh nói "không rõ" nhưng hầu hết các khoản vay đều giao cho Mai.
Bị hỏi về 2 lần vay tiền của BIDV là khoản vay cá nhân? Bị cáo Mai nói: "Không nhớ rõ nhưng được biết sau này anh Danh dùng chi chăm sóc khách hàng".
Liên quan việc phê duyệt cho ông Danh sử dụng 12 pháp nhân các công ty do mình thành lập vay 4.700 tỷ đồng dẫn đến thiệt hại 2.550 tỷ đồng của VNCB, trước đó, HĐXX triệu tập ông Trần Bắc Hà (nguyên Chủ tịch HĐQT, Trưởng Phân ban rủi ro tín dụng BIDV), ông Đoàn Ánh Sáng và Trần Lục Lang (hai phó Tổng giám đốc BIDV) đến tòa với tư cách người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan, người làm chứng.
Tuy nhiên những người này đều có đơn xin vắng mặt. Trong đó, ông Hà xin vắng mặt để điều trị bệnh ung thư gan.
Kết quả điều tra xác định, năm 2013, do cần tiền tăng vốn điều lệ theo đề án tái cơ cấu ngân hàng, ông Danh đến hội sở BIDV gặp ông Đoàn Ánh Sáng đặt vấn đề "sẽ giới thiệu khách hàng của VNCB" (là các doanh nghiệp) sang BIDV vay vốn kinh doanh vật liệu xây dựng. Nếu khách hàng không đủ tài sản thì VNCB sẽ dùng tài sản của mình để bảo đảm.
Được lãnh đạo BIDV chấp thuận, ông Danh chỉ đạo cấp dưới lựa chọn 12 công ty, chuẩn bị hồ sơ gửi cho nhà băng này, đề nghị vay tổng cộng 4.700 tỷ đồng.
Ông Đoàn Ánh Sáng đồng ý và xin chủ trương của Phó Tổng Giám đốc BIDV Trần Lục Lang và Tổng Giám đốc, ủy quyền cho Giám đốc chi nhánh các nội dung về điều kiện cấp tín dụng. Ông Lang duyệt và trình Ủy ban quản lý rủi ro đề nghị xem xét, phê duyệt chủ trương theo thẩm quyền (không xin ý kiến Tổng giám đốc).
Ủy ban quản lý rủi ro không họp mà lấy ý kiến từng thành viên phân ban rủi ro tín dụng thuộc Ủy ban quản lý rủi ro, sau đó lập báo cáo tổng hợp các ý kiến các thành viên phân ban rủi ro tín dụng, đầu tư và được ông Trần Bắc Hà (Trưởng phân ban) ký phê duyệt.
Cơ quan điều tra xác định ông Trần Bắc Hà, Đoàn Ánh Sáng và Trần Lục Lang đã ký tờ trình phê duyệt cho vay vốn, song không đủ căn cứ xác định họ liên quan đến Phạm Công Danh, nên không xử lý hình sự. Cơ quan điều tra đã kiến nghị kiểm điểm và xử lý hành chính những người này.
Tại tòa, đại diện VKS kiến nghị HĐXX tiếp tục điều tra làm rõ hành vi của những người này để "không bỏ lọt tội phạm".
Dự kiến, phiên tòa ngày mai sẽ thẩm vấn các bị cáo liên quan đến khoản vay 4.700 tỷ tại BIDV.
Theo cáo buộc, trong giai đoạn tham gia tái cơ cấu VNCB, để có tiền chi chăm sóc khách hàng, trả nợ… ông Danh chỉ đạo cấp dưới sử dụng 29 lượt pháp nhân các công ty do mình thành lập hoặc đi mượn để lập hợp đồng vay khống tiền của các ngân hàng Sacombank, BIDV, TPBank. Do những công ty này không hoạt động kinh doanh, ông Danh cam kết sử dụng tiền của VNCB để đảm bảo cho các khoản vay, dẫn đến thất thoát hơn 6.000 tỷ đồng. Trong đó, ông Trầm Bê bị cáo buộc giúp ông Danh rút trái phép 1.800 tỷ đồng của VNCB. Nhóm bị cáo thuộc Ngân hàng BIDV gián tiếp gây thiệt hại cho VNCB 2.550 tỷ đồng, số thiệt hại còn lại do người của TPBank giúp sức ông Danh gây ra. Ngoài ra, trong thời gian điều hành VNCB, ông Danh và đồng phạm còn thực hiện nhiều hành vi sai phạm gây thiệt hại số tiền 9.000 tỷ đồng của nhà băng này. Vụ việc được đưa ra xét xử trong giai đoạn đầu của vụ án. Năm ngoái ông bị TAND Cấp cao tại TP HCM giữ nguyên mức án 30 năm tù, buộc cùng người liên đới bồi thường số tiền thất thoát. |
Hải Duyên