Video: Trần Quang
Sáng 19/6, phiên tòa khai mạc dưới sự điều hành của thẩm phán cao cấp, chủ toạ Nguyễn Vinh Quang. Ông Đinh La Thăng có bốn luật sư bào chữa. Dự kiến, phiên tòa phúc thẩm kéo dài đến ngày 25/6.
Ông Hà Văn Thắm (cựu chủ tịch Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Dương, Oceanbank) được TAND Cấp cao tại Hà Nội triệu tập với tư cách nhân chứng. Ông Thắm bị kết án tù chung thân trong vụ cố ý làm trái xảy ra tại Oceanbank do bị cáo buộc ra chủ trương, chỉ đạo chi lãi ngoài trái luật hơn 1.500 tỷ đồng.
Tại phiên phúc thẩm, ông Nguyễn Xuân Sơn (cựu phó tổng giám đốc PVN) khai có đơn rút kháng cáo toàn bộ tư cách bị cáo, có nghĩa rút yêu cầu xem xét lại mức hình phạt 30 tháng tù về tội Cố ý làm trái cũng như trách nhiệm dân sự. Dù vậy, ông vẫn giữ kháng cáo với vai trò người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan.
Cựu phó tổng giám đốc PVN mong cấp phúc thẩm chấp nhận lời khai ở phiên sơ thẩm rằng mình đã đưa cho cựu kế toán trưởng PVN Ninh Văn Quỳnh 180 tỷ đồng. Số tiền này, theo ông Sơn là của Oceanbank, thông qua ông Ninh Văn Quỳnh chăm sóc PVN.
Ông Sơn cho rằng mình tới phiên phúc thẩm chỉ với tư cách người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan. Tuy nhiên chủ tọa cho rằng do bản án sơ thẩm của vụ án này chưa có hiệu lực do vì có kháng cáo của các bị cáo vì vậy, ông Sơn vẫn tham gia tố tụng với tư cách bị cáo. HĐXX yêu cầu ông Sơn rời vị trí ngồi từ khu vực dành cho người liên quan về cùng khu vực dành cho các bị cáo.
Ngoài vụ án này, ông Sơn hiện là bị án của hai vụ khác với các tội: Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, Tham ô tài sản, Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản. Mức hình phạt cao nhất mà ông Sơn phải nhận là tử hình.
Ông Đinh La Thăng khi được hỏi vẫn khẳng định vẫn giữ nguyên kháng cáo. Luật sư của ông là Phan Trung Hoài kiến nghị tòa triệu tập bổ sung đại diện Văn phòng Chính phủ bởi liên quan tới ý kiến của Thủ tướng chấp nhận cho PVN tăng vốn tại Oceanbank cũng nhưng chuyển nhượng, thoái vốn tại ngân hàng này.
Ông Hoài xin HĐXX cho mời đại diện của Bộ Công thương, cơ quan chủ quản của PVN bởi cơ quan này đồng ý cho Tập đoàn Dầu khí thoái vốn tại Oceanbank. Dù có sự hiện diện của Ngân hàng nhà nước nhưng luật sư này vẫn xin mời đại diện Ngân hàng nhà nước chi nhánh Hải Dương bởi có liên quan tới việc tăng vốn lần ba của PVN tại Oceanbank.
Ngoài ra, các luật sư bào chữa cho ông Đinh La Thăng còn cho biết họ đã làm rõ hai nhà đầu tư chấp nhận mua lại 800 tỷ vốn của PVN tại Oceanbank trước thời điểm ngân hàng này bị mua 0 đồng, nhưng cấp sơ thẩm không chấp nhận. Hôm nay luật sư trình tiếp tài liệu đã được thẩm tra trong quá trình điều tra.
HĐXX cho biết chấp nhận tài liệu luật sư trình, còn trong quá trình xét xử sẽ triệu tập những người được yêu cầu nếu thấy cần thiết.
Theo bản án sơ thẩm, từ tháng 9/2008, ông Đinh La Thăng đã chỉ đạo và quyết định để tập đoàn này góp vốn vào Oceanbank. Ông biết rõ năng lực yếu kém của Oceanbank, biết theo các quy định pháp luật khi muốn đầu tư vốn để trở thành cổ đông chiến lược của tổ chức tín dụng này phải báo cáo xin chủ trương và được sự đồng ý của Thủ tướng song cố ý không thực hiện và chỉ đạo cấp dưới làm trái các quy định của Nhà nước.
Các bị cáo Vũ Khánh Trường, Nguyễn Thanh Liêm, Nguyễn Xuân Thắng, Phan Đình Đức lúc ấy là thành viên Hội đồng thành viên PVN cùng ông Nguyễn Xuân Sơn (phó tổng giám đốc), Ninh Văn Quỳnh (kế toán trưởng) đã thực hiện chỉ đạo và chủ trương của ông Thăng.
Do Oceanbank mắc nhiều sai phạm và bị Ngân hàng Nhà nước mua lại giá 0 đồng vào giữa năm 2015, 800 tỷ đồng vốn góp của PVN bị mất. Nguyên nhân dẫn đến thiệt hại 800 tỷ đồng, theo nhà chức trách do hành vi trái pháp luật của ông Đinh La Thăng và các bị cáo đồng phạm.
TAND Hà Nội cho rằng có đủ cơ sở kết luận ông Đinh La Thăng có thẩm quyền cao nhất tại PVN, có trách nhiệm quản lý, bảo toàn và phát triển vốn do Nhà nước giao, nhưng đã chỉ đạo và quyết định góp vốn vào Oceanbank trái quy định của pháp luật.
TAND Hà Nội tuyên phạt ông Thăng 18 năm tù về tội Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế (điều 165 Bộ luật Hình sự 1999) và buộc bồi thường cho PVN hơn 600 tỷ đồng.
Sáu người còn lại nhận các mức án từ 15 tháng cải tạo không giam giữ tới 7 năm tù về cùng tội danh. Riêng ông Ninh Văn Quỳnh còn bị cáo buộc chiếm đoạt tiền của Oceanbank thông qua ông Nguyễn Xuân Sơn nên cấp sơ thẩm tuyên phạt thêm tội Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản với mức án 16 năm tù.
Sau khi cấp sơ thẩm ra bản án, cả bảy người nói trên đều kháng cáo. Ông Đinh La Thăng kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm và đề nghị TAND Cấp cao tại Hà Nội xem xét lại cả về tội danh, hình phạt và trách nhiệm dân sự cho bản thân.
Ông Thăng cho rằng bản án sơ thẩm đã không xem xét đến bối cảnh PVN quyết định đầu tư vào OceanBank chỉ là phương án giải quyết hệ lụy của việc không được thành lập Ngân hàng TMCP Hồng Việt. Ông không có trách nhiệm với số tiền PVN bị thất thoát, vì thế việc cấp sơ thẩm tuyên buộc bản thân bồi thường hơn 600 tỷ đồng là không đúng.
Sáu bị cáo còn lại cũng chống án với nguyện vọng xin cấp phúc thẩm xem xét nguyên nhân, hoàn cảnh phạm tội để giảm hình phạt cũng như mức bồi thường dân sự.
Riêng ông Nguyễn Xuân Sơn còn đề nghị TAND cấp cao tại Hà Nội xem xét, chấp nhận lời khai của bản thân về việc đã đưa cho bị cáo Ninh Văn Quỳnh số tiền 180 tỷ để thay Oceanbank “chăm sóc khách hàng là PVN”. Theo quan điểm của ông Sơn, việc cấp sơ thẩm chỉ kết luận ông Quỳnh nhận của mình 20 tỷ đồng với mục đích chi cho cá nhân là không chính xác.