Trong quá trình khám xét các bị can đã chấp hành nghiêm chỉnh quy định của pháp luật. Ông Trần Thu, Phó viện trưởng VKSND Tối cao, cho biết đã niêm phong một số tài liệu để sẽ sử dụng trong quá trình điều tra. Trong trường hợp các bị can vi phạm lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú, cơ quan điều tra sẽ áp dụng biện pháp ngăn chặn khác.
Đây là một trong những bước cuối cùng để kết thúc điều tra trong vòng 10 ngày tới. Hồ sơ chuyên án Năm Cam sẽ được chuyển sang VKSND Tối cao làm cáo trạng trong không quá một tháng - rút ngắn so với thời gian luật định, rồi chuyển sang toà án tiến hành và hoàn tất việc xét xử trước Tết âm lịch.
Cơ quan Cảnh sát Điều tra đã khởi tố ông Bùi Quốc Huy, nguyên là trung tướng, thứ trưởng Bộ Công an về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng theo Điều 285 Bộ luật Hình sự (BLHS); Khởi tố ông Phạm Sỹ Chiến, nguyên viện phó VKSND Tối cao, về tội nhận hối lộ theo Điều 279 BLHS. Ông Trần Mai Hạnh, nguyên tổng thư ký Hội Nhà báo Việt Nam, kiêm tổng biên tập báo Nhà báo và Công luận bị khởi tố về 2 tội nhận hối lộ theo điều 279 BLHS và cố ý làm lộ bí mật công tác theo điều 286 BLHS.
Điều 285. Tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
1. Người nào vì thiếu trách nhiệm mà không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nhiệm vụ được giao gây hậu quả nghiêm trọng, nếu không thuộc trường hợp quy định tại các điều 144, 235 và 301 của Bộ luật này, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 5 năm. 2. Phạm tội gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng, thì bị phạt tù từ 3 năm đến 12 năm. 3. Người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm. |
Ông Bùi Quốc Huy, từ năm 1996 đến 2001, với cương vị là Giám đốc Công an TP HCM, đã không thực hiện và thực hiện không đúng nhiệm vụ được giao như: chỉ chú trọng công tác an ninh, còn công tác giữ gìn trật tự an toàn xã hội đã giao hẳn cho hai phó giám đốc phụ trách Cảnh sát.
Ông Huy cũng không đánh giá đúng bản chất nguy hiểm của bọn tội phạm có tổ chức như Năm Cam; không chỉ đạo giám sát; không kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện nhiệm vụ của cấp dưới; quá tin vào cán bộ cấp dưới, đặc biệt là Cảnh sát Hình sự và Cảnh sát Điều tra. Đến cuối năm 1999, đầu năm 2000 mới có kế hoạch đấu tranh với bọn tội phạm có tổ chức, nhưng chưa kiên quyết; chưa tập trung cao. Ngoài ra, ông Huy chỉ đạo phối hợp giữa các lực lượng của Công an thành phố chưa tốt, chưa có biện pháp ngăn chặn kịp thời các hoạt động gây án của bọn tội phạm.
Chính vì vậy, băng nhóm của Năm Cam đã ngang nhiên hoạt động phạm tội có tổ chức theo kiểu “xã hội đen” trong một thời gian dài, gây ra những thiệt hại to lớn cho xã hội nói chung và tại địa bàn TP HCM nói riêng; gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng về chính trị, kinh tế, an ninh và trật tự an toàn xã hội, làm mất lòng tin của nhân dân vào lực lượng Công an.
Đặc biệt, là giám đốc nhưng ông Bùi Quốc Huy đã không thực hiện và thực hiện không đúng nhiệm vụ trong công tác quản lý, đề bạt cán bộ, dẫn đến nhiều cán bộ, đảng viên vi phạm kỷ luật, vi phạm pháp luật, bị Năm Cam và đồng bọn lợi dụng, lôi kéo làm tha hoá, biến chất, thậm chí trở thành tay chân đắc lực cho bọn tội phạm nguy hiểm trong băng nhóm của Năm Cam. Đây chính là trách nhiệm chủ yếu và trực tiếp của ông Bùi Quốc Huy.
Về hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, cơ quan điều tra xác định: Ông Bùi Quốc Huy biết Hồ Việt Sử là đối tượng hình sự (có nhân thân xấu, đã bị Công an bắt giam vì buôn lậu ô tô và môi giới hối lộ, một tên cờ bạc, cá độ chuyên nghiệp), nhưng ông Huy và gia đình đã quan hệ thân thiết với hắn trong một thời gian dài.
Cụ thể là, năm 1992, Hồ Việt Sử nhờ ông Huy tác động để nhập hộ khẩu về TP HCM; Năm 1994, Sử đưa Năm Cam đến thăm ông Huy tại Hà Nội; Năm 1995, sau khi Năm Cam bị bắt, Sử lại đưa Long “đầu đinh”, Hiệp “phò mã” tới thăm ông Huy ở Hà Nội để đưa đơn kêu oan cho Năm Cam; Năm 1996 gia đình ông Huy nhờ Sử hoặc qua Sử mua 3 xe ôtô (1 xe ôtô nhập lậu 4 chỗ ngồi hiệu Toyota Camry của Công ty Anh Lâm, mới trả 8.000 USD, còn nợ Anh Lâm 16.000 USD; 1 xe Toyota 15 chỗ ngồi và 1 xe tải); Năm 1997, vợ ông Huy cùng con gái đi với chị Kim Sen (vợ Sử) sang Singapore chữa bệnh; Năm 1998, vợ con ông Huy đã được Hồ Việt Sử cho mượn tổng số tiền là 22.000 USD; Năm 2001, Sử cho vợ ông Huy 15.000.000 đồng để sang Trung Quốc chữa bệnh.
Trong quá trình quan hệ thân thiết với Hồ Việt Sử, với chức vụ Giám đốc Công an TP HCM ông Huy đã giới thiệu và đồng ý cho Sử liên doanh làm kinh tế với phòng Hậu cần, công an thành phố. Sau khi được liên doanh, Hồ Việt Sử đã đưa Bùi Minh Tấn (con trai ông Huy chưa có bằng cấp III, không có công ăn việc làm ổn định) làm Phó giám đốc kinh doanh Công ty Song Tiến với mức lương 2.079.360 đồng, áp dụng từ tháng 3/1997 và 3.926.160 đồng áp dụng từ 1/12/2001.
Việc đưa Hồ Việt Sử vào liên doanh làm kinh tế với Công an TP HCM đều do ông Huy chỉ đạo. Ban đầu ông Huy chủ trương tìm đối tác kinh doanh và được Ban giám đốc thông qua với nội dung: Đối tác là doanh nghiệp trong nước, có vốn đầu tư, để thu hồi vốn nhanh, có lời. Nhưng khi triển khai kế hoạch, ông Huy lại giới thiệu Hồ Việt Sử mà ông biết chắc là không có vốn, không phải là doanh nghiệp. Sau khi Hồ Việt Sử đưa 6 tỷ vào liên doanh để làm thủ tục cấp giấy phép thành lập công ty, chỉ 11 ngày sau, Sử đã rút 5,4 tỷ, chỉ để lại 600 triệu đồng. Vì vậy, liên doanh không hoạt động được, không có lợi nhuận, và còn gây thiệt hại cho Công an TP HCM - không thu được 960.000.000 đồng tiền cho thuê đất.
Ông Trần Mai Hạnh, nguyên tổng thư ký Hội Nhà báo Việt Nam, kiêm tổng biên tập báo Nhà báo và Công luận bị khởi tố về 2 tội nhận hối lộ và cố ý làm lộ bí mật công tác.
Điều 279. Tội nhận hối lộ. 1. Người nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn, trực tiếp hoặc qua trung gian đã nhận hoặc sẽ nhận tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác dưới bất kỳ hình thức nào có giá trị từ 500 nghìn đồng đến dưới 10 triệu đồng hoặc dưới 500 nghìn đồng, nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây để làm hoặc không làm một việc vì lợi ích hoặc theo yêu cầu của người đưa hối lộ, thì bị phạt tù từ 2 năm đến 7 năm: 2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 7 năm đến 15 năm: 3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 15 năm đến 20 năm: 5. Người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 1 năm đến 5 năm, có thể bị phạt tiền từ một lần đến năm lần giá trị của hối lộ, tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài. |
Cụ thể là, năm 1995-1997, Dương Ngọc Hiệp (con rể Năm Cam) và Trần Văn Thuyết (Thuyết "buôn vua") đưa tiền cho ông Hạnh 4 lần: Lần thứ nhất, tại nhà riêng của Trần Văn Thuyết, ông Hạnh đến ăn cơm trưa. Trước khi ông Hạnh về, Thuyết có chuẩn bị một phong bì trong có 1.000 USD (loại 100 USD), Hiệp còn kiểm tra xem là có đúng 1.000 USD không, rồi đưa cho ông Hạnh. Theo lời khai của Thuyết thì thời gian đưa tiền là thời gian gia đình Hiệp chuyển đơn để nhờ ông Hạnh đăng báo, không nhớ cụ thể ngày tháng năm nào.
Lần thứ hai: Cách lần thứ nhất khoảng một tháng, tại nhà Trần Văn Thuyết, chỉ có Hiệp, Thuyết và ông Hạnh, Thuyết chuẩn bị một phong bì bên trong có 1.000 USD (loại 100 USD). Hôm đó ông Hạnh đến nhà Thuyết ăn cơm trưa, khi ăn xong, ông Hạnh ra về, Hiệp chạy theo và bỏ phong bì tiền vào túi áo veston của ông Hạnh. Thuyết khai, thời điểm này là sau khi ông Hạnh cho đăng báo đơn kêu oan cho Năm Cam của Phan Thị Trúc.
Lần thứ ba: Tại phòng làm việc của ông Hạnh, thời gian Hiệp không nhớ, có Hiệp và Thuyết với ông Hạnh, Thuyết chuẩn bị phong bì có 1.000 USD. Hiệp chứng kiến việc Thuyết đưa tiền cho ông Hạnh.
Lần thứ tư: Khi báo đăng nội dung kiến nghị của VKSND Tối cao đề nghị trả tự do cho Năm Cam, thì Thuyết nói Hiệp chuẩn bị phong bì 3.000 USD. Sau đó Hiệp và Thuyết đến cơ quan ông Hạnh bằng xe của Thuyết. Phong bì này ông Hạnh nhận từ Thuyết có sự chứng kiến của Hiệp.
Vào năm 1996, Dương Ngọc Hiệp lấy chiếc đồng hồ Rolex trị giá 5.000 USD của Năm Cam, cùng đi với Thuyết mang đến cho ông Hạnh. Nhưng ông Hạnh không thích chiếc đồng hồ này vì đeo thử thấy to. Ông Hạnh thích chiếc đồng hồ Omega của Thuyết đang đeo trên tay, do đó nhận chiếc này (trị giá 2.500 USD). Thuyết đã lấy chiếc đồng hồ Rolex của Hiệp để sử dụng.
Về việc ông Hạnh xây nhà, có hỏi mượn Thuyết 20 cây vàng. Thuyết hỏi mượn Hiệp 10.000 USD để đưa cho ông Hạnh. Sau này, ông Hạnh đã trả Thuyết 40 triệu, còn 100 triệu đồng, theo Thuyết khai là ông Hạnh biết tiền đó của Hiệp nên không trả nữa. Năm 1999, Thuyết lắp cho ông Hạnh một dàn máy nghe nhạc (dàn máy gồm: một tivi 21 inch, một dàn đĩa CD, một đầu video, một âm ly, hai loa thùng là loại hàng của Nhật Bản).
Trong quá trình nhận tiền và tài sản của Hiệp và Thuyết, ông Hạnh đã làm theo yêu cầu của họ như sau: cho đăng hai bài trên báo Nhà báo và Công luận; gửi hai công văn hỏi VKSND Tối cao về việc giải quyết vụ kiện của gia đình Năm Cam. Mặc dù ông Hạnh không thừa nhận đã nhận tiền, đồng hồ Omega, dàn máy nghe nhạc của Thuyết và Hiệp, nhưng việc Thuyết và Hiệp khai đưa tiền cho ông Hạnh 4 lần đều có mặt cả 2 đối tượng này (khi Hiệp đưa tiền thì Thuyết chứng kiến hoặc khi Thuyết đưa tiền thì Hiệp chứng kiến). Lời khai của Thuyết và của Hiệp phù hợp với nhau, phù hợp với những việc mà ông Hạnh đã làm theo yêu cầu của Thuyết và Hiệp. Do đó cơ quan điều tra đủ căn cứ xác định hành vi của ông Trần Mai Hạnh có dấu hiệu của tội nhận hối lộ quy định tại Điều 279 BLHS.
Ngoài ra, việc ông Hạnh còn cho đăng trên báo nội dung công văn số 1333 của VKSND Tối cao do ông Phạm Sĩ Chiến ký cũng là trái pháp luật. Bởi đây là công văn có đóng dấu "Mật", chỉ gửi Bộ Nội vụ, Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Thủ tướng, Văn phòng Chủ tịch nước. Đến nay ông Hạnh không chịu khai ra ai đã cung cấp công văn này. Đồng thời, ông Hạnh xin chịu trách nhiệm hoàn toàn. Theo cơ quan điều tra, hành vi này của ông Hạnh đã có dấu hiệu phạm tội làm lộ bí mật công tác được quy định tại khoản 2, Điều 286 BLHS.
Ông Phạm Sỹ Chiến, nguyên viện phó VKSND Tối cao bị khởi tố về tội nhận hối lộ. Cơ quan điều tra xác định rằng, trước năm 1995, Trần Văn Thuyết chưa quen biết ông Chiến. Sau khi Năm Cam bị bắt, Thuyết đã nhờ Nguyễn Thập Nhất (nguyên trưởng phòng giam giữ cải tạo VKSND TP Hà Nội) dẫn Thuyết và Hiệp đến gặp ông Chiến để tác động, nhằm huỷ bỏ quyết định tập trung cải tạo đối với Năm Cam. Mối quan hệ giữa ông Chiến với Trần Văn Thuyết ngày càng thân thiết cho đến tận khi Thuyết bị bắt.
Năm 1996, sau khi nghe có kiến nghị của VKSND Tối cao đề nghị huỷ bỏ quyết định tập trung cải tạo đối với Năm Cam, Thuyết mua tặng ông Chiến một dàn máy nghe nhạc trị giá 3.000 USD, lắp tại tầng 3 nhà ông Chiến ở An Dương, Yên Phụ, Hà Nội. Theo ông Chiến, việc này là có thật, nhưng ông cho rằng mình nhờ Thuyết mua hộ và vợ ông đã trả tiền. Nhưng bà Chức (vợ ông Chiến) lại nói không thống nhất: Lúc bà khai có nhờ chú Thuyết mua dàn máy nghe nhạc nói trên; có lúc lại khai là chị Hoà con bà mua dàn máy này. Việc trả tiền bà khai có lúc là do bà trả, lúc lại khai do con gái bà trả; lúc khác nói dàn máy đã bị mất khi chuyển nhà nhưng sau đó lại khai dàn máy vẫn còn.
Ngoài việc Thuyết đưa hối lộ cho ông Chiến một dàn máy, thì vào dịp tết năm 1995-1996, 1996-1997, Hiệp và Thuyết còn biếu túi quà tết có 10 triệu đồng Việt Nam. Theo lời khai của Thuyết, hai túi quà tết trên trị giá 2.500 USD.
Cơ quan điều tra xác định lời khai của Thuyết là chính xác, phù hợp với lời khai của anh Thông (lái xe, người đến lắp dàn máy nghe nhạc cho nhà ông Chiến), phù hợp với việc làm của ông Chiến theo yêu cầu của Thuyết là đã chỉ đạo cho Vụ 2b ra nhiều văn bản trao đổi với Cục cảnh sát điều tra Bộ Nội vụ với nội dung không đồng tình về việc tập trung cải tạo Năm Cam. Bản thân ông Chiến đã ký văn bản số 1333 ngày 18/9/1996: kiến nghị Bộ Nội vụ huỷ bỏ quyết định tập trung cải tạo đối với Năm Cam. Việc này đã đáp ứng đúng yêu cầu nguyện vọng của gia đình Năm Cam và của Thuyết.
Đến nay các cơ quan có thẩm quyền đã kết luận: “Việc tập trung cải tạo Năm Cam thời điểm năm 1995 là đúng; việc ông Chiến ký kiến nghị huỷ bỏ quyết định tập trung cải tạo đối với Năm Cam là sai; việc ra kiến nghị số 1333 không đúng, khi lộ ra ngoài, báo chí đăng công khai đã gây hậu quả là một số cá nhân kể cả gia đình Năm Cam lợi dụng để khiếu naị, gây phức tạp cho việc xử lý đối với Năm Cam, để một số cá nhân thoái hoá biến chất lợi dụng việc này để tiêu cực". Do đó, có căn cứ xác định hành vi của ông Phạm Sĩ Chiến có dấu hiệu của tội nhận hối lộ quy định tại điều 279 BLHS.
Thảo Nguyên