Luật sư Phan Trung Hoài là người đầu tiên tham gia bào chữa cho ông Huỳnh Ngọc Sĩ đã băn khoăn, liệu việc tách hành vi đưa và nhận hối lộ 262.000 USD ra khỏi những lần khác như cơ quan tiến hành tố tụng đã làm có phù hợp với quy định của pháp luật hay không? Cáo trạng cho rằng, ông Sĩ nhiều lần gặp các quan chức PCI tại khách sạn Norfolk, quán karaoke… để thỏa thuận việc đưa và nhận hối lộ thì địa điểm, thời gian cụ thể như thế nào?... Vị luật sư cho rằng hồ sơ vụ án chưa đảm bảo căn cứ pháp lý buộc tội “nhận hối lộ” với thân chủ mình.
 |
|
Ông Sĩ đề nghị được tranh luận thêm. Ảnh: Vũ Mai. |
Theo VKS, hồ sơ có đầy đủ chứng cứ buộc tội. Nếu PCI không đưa hối lộ cho Huỳnh Ngọc Sĩ thì bị cáo đã không làm những điều có lợi cho phía nhà thầu. Bị cáo đã chấp nhận mức lương cho chuyên gia Nhật Bản cao hơn rất nhiều trong khi lại giảm lương của chuyên gia trong nước. Lời khai của những nhân chứng cho thấy bị cáo đã làm nhiều điều lợi khác cho phía PCI như: được ký kết hợp đồng, được thanh toán tiền trong khi chưa đảm bảo, được thanh toán tạm ứng khi chưa đủ điều kiện…
Luật sư Hoài cho rằng, mọi tờ trình của ông Sĩ đều được các cơ quan có thẩm quyền thẩm định. Tranh luận về vấn đề này, đại diện VKS không bác bỏ nhưng cho rằng ông Sĩ là người đứng đầu, đã lợi dụng chức vụ là giám đốc Ban Quản lý dự án để làm lợi cho mình và cho phía PCI. “Nếu bị cáo không là người đàm phán, thỏa thuận thì ai là người làm việc này? Nếu bị cáo không làm tờ trình thì người này có thẩm quyền làm? Vấn đề là bị cáo lợi dụng việc làm, trách nhiệm được giao để làm lợi cho mình và cho đối tác một cách trái pháp luật”, vị công tố nhấn mạnh.
Khi luật sư Hoài cho rằng ông Sĩ không có trình độ tiếng Anh thì không thể thỏa thuận việc “đi đêm” với PCI. VKS khẳng định, trong văn bản gửi thành phố danh sách những người trong đoàn tham gia thương thảo đều có trình độ tiếng Anh, có khả năng đọc hiểu ngôn ngữ này. Mặt khác, chính ông Lê Quả cũng khai rằng bị cáo Sĩ có thể giao tiếp được bằng tiếng Anh. Như vậy, phía PCI khai đã thỏa thuận với ông Sĩ bằng tiếng Anh là có căn cứ.
Luật sư Hoài đặt vấn đề, cơ quan điều tra cho rằng, PCI mang 80.000 USD từ Nhật sang đưa cho ông Sĩ, nhưng theo quy định hải quan sân bay, hành khách mang 70.000 USD phải khai báo hải quan. Đại diện PCI mang số tiền trên nhập cảnh vào Việt Nam phải qua kiểm tra hải quan nhưng không hề có chứng từ khai báo với hải quan về số tiền này. Mặt khác, số tiền mà cơ quan điều tra cho rằng quan chức PCI rút từ ngân hàng để hối lộ cho ông Sĩ thực ra là tiền trả lương cho nhân viên. “Nếu đưa cho ông Sĩ thì nhân viên của họ sống bằng gì?”, luật sư chất vấn.
“Không có cơ quan nào rút tiền ra lại ghi mục đích để ‘đưa hối lộ’ cả. Nếu dùng tiền đó vào việc pháp luật không cho phép sẽ không được rút. Vì thế PCI đã phải gian dối trong việc khai báo và ghi là để trả lương”, vị công tố đáp.
Vấn đề luật sư Hoài đề nghị VKS chứng minh về đơn giá lương, chi phí mà Việt Nam trả cho tư vấn quốc tế từ thời điểm ông Sĩ ký kết với PCI đến nay đã có định mức chưa? Căn cứ nào cho rằng ông Sĩ làm lợi cho PCI khi nâng mức lương cho chuyên gia nước ngoài? Theo VKS: “Đúng là chưa có định mức về vấn đề này. Cũng vì thế nên chúng ta mới phải thương lượng, đàm phán làm thế nào cho giá càng giảm càng tốt nhưng đằng này bị cáo lại ký cho họ cao hơn”.
“Đề nghị VKS cho biết trong quá trình kiểm sát điều tra, VKS có biết được giấy bảo lãnh của ngân hàng Tokyo Mitsubishi được lập lần đầu (ngày 14/11/2001) trước khi Ban Quản lý dự án ký xác nhận thanh toán tạm ứng không? Việc thanh toán cho PCI khi chưa có biên bản nghiệm thu được xác định là làm lợi cho PCI, nhưng về phía Việt Nam thì có bị thiệt hại gì không ?”, ông Hoài truy.
Riêng vấn đề này VKS đã không tranh luận và quyết định rút lại quan điểm cáo buộc ông Sĩ ký và thanh toán tiền cho PCI khi chưa có bảo lãnh thanh toán tạm ứng của ngân hàng (một trong bốn hành vi làm lợi cho PCI). Tuy nhiên, theo VKS, bản chất sự việc vẫn không thay đổi, vẫn có đầy đủ chứng cứ buộc tội bị cáo Huỳnh Ngọc Sĩ nhận hối lộ 262.000 USD.
Liên quan đến những căn nhà của Huỳnh Ngọc Sĩ đã bị cơ quan điều tra kê biên trong quá trình điều tra, luật sư Hoài đề nghị tòa giải tỏa kê biên căn nhà thuộc sở hữa của hai vợ chồng ông Sĩ vì cho rằng ảnh hưởng đến quyền lợi của vợ bị cáo.
 |
|
Ông Sĩ vẫn tỏ thái độ lạc quan với người nhà dù bị đề nghị án chung thân. Ảnh: Vũ Mai. |
Cũng trong buổi làm việc hôm nay, luật sư Trần Văn Tạo và Phạm Công Út cũng tranh luận rất nhiều với VKS về những căn cứ buộc tội ông Sĩ. Theo các luật sư, hồ sơ vụ án còn nhiều điểm chưa được làm rõ. Từ đó họ đề nghị HĐXX hoàn trả hồ sơ để điều tra lại.
Cuối buổi làm việc, ông Sĩ tỏ ra rất bức xúc khi đề nghị VKS phải tiếp tục tranh luận bởi không phục những quan điểm buộc tội của cơ quan này. Theo bị cáo, khi gửi mức lương đến Bộ Kế hoạch - Đầu tư, Bộ này đã không đồng ý, bắt Ban Quản lý dự án thương lượng lại rồi mới trình Chính phủ ký duyệt. Đây là mức phù hợp với lương chuyên gia ở Việt Nam. Khi ký hợp đồng các gói thầu bị cáo đều làm đúng trình tự, làm vì tiến độ công việc.
“Tôi làm lợi cho họ ở chỗ nào? Tôi lợi dụng chỗ nào? Tôi gặp phía PCI ở đâu, chỗ nào không có nghĩa là tôi nhận hối lộ. Đề nghị VKS làm rõ chứ đừng suy diễn để đề nghị án chung thân đối với tôi”, ông Sĩ nói.
Tuy nhiên, đề nghị này của Huỳnh Ngọc Sĩ đã bị từ chối vì VKS cho rằng tất cả những vấn đề yêu cầu đối đáp đều đã được tranh luận với luật sư trước đó.
Được nói lời sau cùng, ông Sĩ nghèn nghẹn cho biết rất đau lòng vì hoàn cảnh lúc này. Suốt thời gian qua ông đã suy nghĩ rất nhiều bởi ông đã đem hết khả năng, trí tuệ, không làm điều gì có hại về vốn ODA, vốn ngân sách. Khi thực hiện dự án phải đền bù giải tỏa hơn 7000 tỷ, tốn nhiều công sức để mang lại hiệu quả lớn cho xã hội, hiệu quả kinh tế đến hàng trăm tỷ đồng.
“Tôi nói thế không phải để tính công nhưng thật sự tôi đã xem dự án này còn hơn cả gia đình mình. Lần sai thứ nhất vì muốn tăng thu nhập cho anh em nên đã phải lãnh án 6 năm tù, giờ cũng vì dự án mà lại bị đề nghị án chung thân. Tôi không phạm tội nên không xin giảm án nhưng tôi có niềm tin rất lớn về phiên tòa. Xin HĐXX xem xét kỹ hồ sơ, công bằng, làm rõ hành vi cáo buộc. Cảm ơn cơ quan điều tra thời gian qua đã chăm sóc tôi rất tốt”, ông Sĩ nói.
Ngày 18/10, TAND TP HCM sẽ tuyên án.
Vũ Mai