Sáng 12/12, TAND tỉnh Bình Phước mở phiên tòa xét xử vụ án Giết người và Hiếp dâm trẻ em liên quan đến bị cáo Lê Bá Mai (30 tuổi, ngụ xã An Khương, thị xã Bình Long, Bình Phước). Phiên xử thu hút sự quan tâm của nhiều người bởi đây được xem là một "kỳ án" không chỉ vì tính chất nghiêm trọng của vụ việc mà còn do bị cáo đã 10 lần ra tòa mà vẫn chưa có kết luận cuối cùng từ cơ quan xét xử.
Phòng xử khoảng 200m2 chật cứng người thân của bị cáo và bị hại, phóng viên, rất đông cán bộ VKSND tỉnh Bình Phước cùng người dân. Khi bị cáo Mai được dẫn giải vào phòng, ông Lê Bá Triệu (bố Mai) liên tục dặn dò con trai đề nghị hoãn phiên xét xử vì một trong 2 luật sư bảo vệ là ông Bùi Quang Nghiêm (Phó chủ nhiệm Đoàn luật sư TP HCM) vắng mặt.
Lê Bá Mai và con chó đan bằng dây. Ảnh: Chế Bắc |
Vừa ngồi vào vành móng ngựa, tuy bị cùm cả nhân lẫn tay nhưng bị cáo Mai vẫn cố móc túi lấy ra một con chó đan bằng dây nhờ các cảnh sát dẫn giải đưa cho bố mẹ để làm kỷ niệm.
Vừa nghe chủ toạ HĐXX thông báo trong hai người báo chữa cho bị cáo chỉ có luật sư Trịnh Thanh (Trưởng văn phòng luật sư Người Nghèo, TP HCM) có mặt, luật sư Nghiêm vắng mặt, bị cáo Mai ngay lập tức đề nghị hoãn phiên tòa, chờ khi nào có đầy đủ hai luật sư.
Luật sư Trịnh Thanh cho rằng, việc bị cáo xin hoãn phiên tòa vì sự vắng mặt của luật sư bào chữa là chính đáng. Ngoài ra, phiên xét xử hôm nay cũng vắng mặt một số nhân chứng quan trọng, ảnh hưởng rất lớn tới quá trình xét xử. Vì vậy, luật sư Trịnh Thanh cũng đề nghị hoãn phiên tòa.
Theo đại diện VKSND tỉnh Bình Phước, các nhân chứng vắng mặt đều đã có lời khai trong hồ sơ vụ án. Sự vắng mặt của họ "không ảnh hướng đến phiên tòa". Về luật sư Nghiêm, cơ quan công tố đã viện dẫn Điều 190 Luật tố tụng hình sự quy định, khi đã nhận bào chữa cho bị cáo luật sư phải có nghĩa vụ sắp xếp thời gian để bào chữa cho bị cáo. Lý do luật sư Nghiêm vắng mặt do "đi công tác nước ngoài là không chính đáng". Đại diện VKS đề nghị tiếp tục xét xử.
Sau khi hội ý, HĐXX cho rằng việc vắng mặt một trong hai luật sư và các nhân chứng sẽ ảnh hưởng đến việc xét xử nên hoãn phiên tòa, rời sang ngày 3-4/1/2013.
Theo cáo trạng, Mai làm thuê cho trang trại của ông Dương Bá Tuân (xã An Khương, huyện Hớn Quản). Sáng 11/12/2004, trong lúc đang rải phân cho cây trồng, Mai phát hiện bé Út (11 tuổi) và Hằng (13 tuổi) đi mót củ sắn liền nảy sinh tà ý. Mai lấy xe máy chở Út đến khu vườn mít gần đó để giở trò đồi bại.
Cơ quan điều tra cho rằng, bị nạn nhân chống cự, Mai lấy quần của chính bé gái xiết cổ đến chết rồi vùi xác gần cây mít. Sau khi gây án, Mai về chòi trong rẫy đi tắm và ăn cơm. Biết Út lên xe đi cùng Mai, Hằng đuổi theo nhưng không kịp nên quay về báo cho người thân.
Cha mẹ nạn nhân. Ảnh: Chế Bắc |
Năm 2005, TAND tỉnh Bình Phước đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm và tuyên phạt bị cáo mức án tử hình cho cả hai tội Hiếp dâm trẻ em và Giết người. Tòa phúc thẩm TAND Tối cao tại TP HCM sau đó giữ nguyên bản án này.
Sau hai phiên xử, Mai liên tục kêu oan và cho rằng bị cơ quan điều tra ép cung nên mới nhận tội. Ngày 12/12/2006, Viện trưởng VKSND Tối cao ra kháng nghị giám đốc thẩm, đánh giá cấp sơ thẩm và phúc thẩm kết tội Mai là "chưa có căn cứ vững chắc" và yêu cầu làm rõ một số vấn đề. Sau đó, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao ra quyết định giám đốc thẩm, hủy cả hai bản án để điều tra lại vì "có vi phạm nghiêm trọng về tố tụng và có nhiều vấn đề mâu thuẫn cần được làm rõ".
Tháng 5/2011, TAND tỉnh Bình Phước đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm lần hai. Cho rằng không đủ chứng cứ buộc tội, HĐXX đã tuyên bị cáo "không phạm tội", trả tự do ngay tại tòa. Không lâu sau, VKSND tỉnh Bình Phước đã kháng nghị, yêu cầu Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP HCM xét xử lại theo hướng buộc tội đối với bị cáo. Theo cơ quan công tố, những chứng cứ thu thập được có đủ cơ sở kết luận Mai phạm tội Hiếp dâm trẻ em và Giết người. Vụ án mặc dù có một số sai sót về tố tụng nhưng không ảnh hưởng nghiêm trọng tới quá trình giải quyết.
Đến ngày 18/5, tròn một năm từ khi được trả tự do sau 2 lần bị tuyên án tử, Mai bị công an bắt tạm giam với lý do "để đảm bảo cho việc xét xử phúc thẩm và thi hành án".
Trong phiên phúc thẩm lần hai mở vào tháng 6, TAND Tối cao tại TP HCM cho rằng quá trình điều tra có thiếu sót nhưng không làm thay đổi bản chất vụ án. Việc tòa sơ thẩm tuyên bị cáo Mai không phạm tội là bỏ lọt tội phạm. Vì vậy, Tòa phúc thẩm tuyên hủy trắng án để điều tra và xét xử lại từ đầu.
Chế Bắc