Sáng 8/5, TAND TP HCM mở phiên xét xử bà Hứa Thị Phấn (71 tuổi, nguyên Cố vấn cao cấp HĐQT Ngân hàng Đại Tín - TrustBank) và 27 người khác về các tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
Bị cáo buộc giúp sức tích cực cho bà Phấn trong vụ án, Bùi Thị Kim Loan (kế toán Công ty Phú Mỹ) được tại ngoại, bế theo con mới sinh ba tuần đến tòa. Để đảm bảo sức khỏe cho mẹ con bị cáo, HĐXX đã yêu cầu lực lượng y tế túc trực tại tòa.
Được xác định là người giữ vai trò cầm đầu vụ án, song bà Phấn vắng mặt vì được xác định mất 93% sức khỏe.
Bà Phấn trong lần ra tòa tại phiên xử ông Danh năm 2015. Ảnh: CTV.
Phiên tòa do thẩm phán Phạm Lương Toản (Chánh tòa Hình sự TAND TP HCM) làm chủ tọa. Đại diện VKSND TPHCM theo sự phân công của VKSND Tối Cao là ông Đỗ Mạnh Bông và bà Nguyễn Quỳnh Lan.
HĐXX cũng triệu tập gần 180 người, đơn vị có quyền nghĩa vụ liên quan, người làm chứng và hơn chục ngân hàng. Trong đó có bị án Phạm Công Danh, đại diện cho toàn bộ cổ đông nhóm Thiên Thanh (người mua lại Đại Tín).
Công ty cổ phần đầu tư Phương Trang (đơn vị được cho là bị bà Phấn đẩy nợ khống hàng nghìn tỷ đồng để hợp thức hóa số tiền đã chiếm đoạt của Đại Tín), có 4 luật sư bảo vệ là Phan Trung Hoài, Nguyễn Huy Thiệp, Nguyễn Thành Công và Vũ Phi Long (nguyên Phó tòa Hình sự TAND TP HCM).
Xin hoãn tòa vì đại gia Sáu Phấn 'không thể tiếp xúc'
Bà Phấn cũng có 4 luật sư bào chữa, trong đó có bà Trương Thị Minh Thơ - nguyên thẩm phán TAND Tối cao tại TP HCM. Trước đó, họ có đơn xin hoãn phiên tòa do lần gặp thân chủ mới nhất (ngày 4/5), sức khỏe bà Phấn rất yếu, không thể nói chuyện, tiếp xúc hay trao đổi về bất cứ nội dung gì được nêu trong cáo trạng.
Ngoài bản kết luận giám định pháp y hồi tháng 5 năm ngoái của Trung tâm Pháp y TP HCM do Bộ Công an trưng cầu (thể hiện bà Phấn bị mất 93% sức khỏe, không thể đi lại), hiện không có bản kết luận giám định nào khác thể hiện bà có đủ sức khỏe tham gia phiên tòa.
Các luật sư cho rằng, trường hợp bà Phấn là bị bệnh hiểm nghèo thuộc trường hợp bất khả kháng, cần hoãn xử. Kết luận giám định sức khỏe của bà này đã có từ một năm trước không phản ánh đúng tình trạng sức khỏe thực tế của thân chủ. Do đó, các luật sư kiến nghị phải lập hội đồng giám định mới xác định lại sức khỏe của bà Phấn trước khi mở phiên tòa.
Sau phần thủ tục hôm nay, các luật sư tiếp tục đề nghị hoãn phiên tòa, song HĐXX không chấp thuận.
Trong phạm vi xét xử giai đoạn này của vụ án, bà Phấn và đồng phạm bị cáo buộc gây thiệt hại hơn 6.340 tỷ đồng.
Cựu Chủ tịch Ngân hàng Đại Tín Hoàng Văn Toàn, tổng giám đốc Trần Sơn Nam... tại tòa hôm nay. Ảnh: Hải Duyên.
Mua bán lòng vòng, nâng khống giá bất động sản
Năm 2007 bà Hứa Thị Phấn đại diện nhóm Phú Mỹ (gồm Công ty đầu tư phát triển Phú Mỹ và 14 người trong gia đình) đứng ra mua gần 85% cổ phần của ngân hàng, giữ chức vụ cố vấn cấp cao Hội đồng quản trị. Đại diện pháp luật là ông Hoàng Văn Toàn (Chủ tịch HĐQT), Trần Sơn Nam (Tổng giám đốc) nhưng họ chỉ là người quản lý, điều hành trên danh nghĩa.
Cáo trạng của VKSND Tối cao xác định, lợi dụng tư cách cổ đông lớn nắm quyền chi phối, bà Phấn điều hành mọi hoạt động của nhà băng, thâu tóm toàn bộ HĐQT, Ban điều hành, cán bộ, nhân viên chỉ đạo thực hiện nhiều hành vi sai phạm.
Bà Phấn thông qua các công ty do mình thành lập và nhân viên dưới quyền có quan hệ họ hàng đứng tên mua 26 bất động sản rồi mua đi bán lại trong nhóm, nâng khống giá trị gấp nhiều lần giá thị trường. Sau đó, bà này chỉ đạo Hội đồng tín dụng và Ban điều hành mua lại chúng với tổng giá trị hơn 3.580 tỷ đồng (cao hơn vốn điều lệ) để rút ruột, chiếm đoạt.
Trong đó, riêng căn nhà số 5 Phạm Ngọc Thạch bán cho Đại Tín, bà Phấn và đồng phạm đã chiếm đoạt hơn 1.105 tỷ.
Các luật sư tại tòa. Ảnh: Hải Duyên.
Hạch toán khống, đẩy nợ cho đối tác
Bà Phấn còn bị cáo buộc, thông qua Bùi Thị Kim Loan (kế toán Công ty Phú Mỹ, trợ lý) chỉ đạo cán bộ, nhân viên Đại Tín tại chi nhánh Sài Gòn và Lam Giang lập chứng từ hạch toán khống trên hệ thống SmartBank hơn 5.256 tỷ đồng, sau đó đẩy nợ cho Công ty Phương Trang, cấn trừ vào số tiền đã chiếm đoạt.
Cụ thể, từ tháng 5/2010 đến tháng 2/2012, Đại Tín đã giải ngân cho Công ty Cổ phần Đầu tư Phương Trang cùng 18 công ty và 22 cá nhân có quan hệ hợp tác tổng cộng 83 khoản vay và một khoản phát hành trái phiếu với số tiền trên sổ sách là gần 16.500 tỷ đồng. Thực tế Công ty Phương Trang chỉ được giải ngân hơn 3.900 tỷ.
Bà Phấn bị cho là lợi dụng doanh nghiệp này đang cần vốn để mở rộng hoạt động kinh doanh, chỉ đạo người của Đại Tín buộc Phương Trang ký trước hồ sơ vay, chứng từ giải ngân và chứng từ nhận tiền mặt, phê duyệt cho vay và giải ngân không thông báo cho Phương Trang. Có khi Đại Tín không giải ngân, hoặc chuyển tiền không đủ cho Phương Trang.
Bà Phấn và đồng phạm bị khởi tố (ngày 22/3/2017). Trước đó hai ngày, bà nhập viện ở quận 7, TP HCM. Nữ đại gia được xác định mất 93% sức khỏe, do tăng huyết áp độ ba và tiểu đường tuýp II, thoát vị đĩa đệm, khô khớp... Tuy nhiên, bà vẫn ký đơn kháng cáo trong vụ án OceanBank và có nhiều đơn tố cáo, kiến nghị khác.
Liên quan đến những sai phạm trong việc chuyển nhượng Ngân hàng Đại tín cho Hà Vă Thắm (cựu chủ tịch HĐQT OceanBank), bà Phấn vừa bị TAND Cấp cao tại Hà Nội tuyên y án 17 năm tù về tội Vi Phạm quy định cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Phiên tòa lần này dự kiến kéo dài đến ngày 31/5.
Hải Duyên