Sáng 2/5, TAND TP HCM xét xử ông Hoàng Văn Toàn (cựu Chủ tịch Ngân hàng Đại Tín – TrustBank) và đồng phạm về tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng với khung hình phạt 10-20 năm tù.
Được dẫn đến tòa khá sớm, ông Toàn cùng cựu Tổng giám đốc TrustBank - Trần Sơn Nam trông hom hem, gầy hơn lúc bị bắt và tóc bạc khá nhiều.
Phiên tòa do thẩm phán Huỳnh Anh Kiệt – Phó chánh tòa Hình sự làm chủ tọa. Tòa cũng triệu tập bị án Phạm Công Danh (cựu Chủ tịch VNCB), Phan Thành Mai (cựu tổng giám đốc VNCB) với vai trò là người có quyền nghĩa vụ liên quan, người làm chứng.
Cựu Chủ tịch Hoàng Văn Toàn (trái) và tổng giám đốc Trần Sơn Nam tại tòa hôm nay. Ảnh: Hải Duyên.
Kết quả điều tra xác định, khi phê duyệt cấp tín dụng cho 2 công ty của ông Danh vay vốn, ông Toàn và các thành viên hội đồng tín dụng đã không thực hiện đúng quy định, gây thiệt hại 470 tỷ đồng.
Là người đầu tiên được thẩm vấn, ông Toàn cho rằng cáo buộc của VKS không đúng, ông đã làm đúng theo quy định của ngân hàng. Khi phê duyệt cấp tín dụng cho hai công ty của ông Danh vay 650 tỷ đồng, ông căn cứ vào hồ sơ vay vốn, đề nghị vay của chi nhánh Sài Gòn; tài sản đảm bảo và chứng thư thẩm định giá trị lô đất tại sân vận động Chi Lăng, Đà Nẵng.
Tuy nhiên, khi chủ tọa hỏi có tận mắt xem sổ đỏ khu đất không, cựu Chủ tịch TrustBank nói "không thấy". Ông tin tưởng cấp dưới cũng như quy trình xét duyệt tín dụng của ngân hàng và sổ đỏ này là hợp pháp nên không xem xét lại.
Còn đối với chứng thư thẩm định giá, ông Toàn cho rằng mình không đủ năng lực để tái thẩm định nó là đúng hay không. Hơn nữa, công ty thẩm định giá DATC là của Bộ Tài chính và cũng được Ngân hàng Nhà nước chấp thuận thì ông mới quyết định giải ngân. Cựu chủ tịch Toàn còn cho biết việc phê duyệt hai khoản vay này có tổ chức HĐQT và hội đồng tín dụng.
Ngay sau đó, HĐXX gọi một số cấp dưới của ông Toàn lên đối chất. Họ cho biết không có bất kỳ cuộc họp nào liên quan tới hai khoản vay này.
Trả lời thẩm vấn, cựu tổng giám đốc Nam cũng nói đã làm đúng theo quy trình. "Bị cáo căn cứ vào chứng thư thẩm định giá, đối chiếu tình hình tài chính và khả năng thu hồi nợ phù hợp nên quyết định ký cấp tín dụng. Do quá tin tưởng nên bị cáo không cho người ra Đà Nẵng kiểm tra rõ lô đất tại Sân vận động Chi Lăng", ông Nam khai.
Cựu tổng giám đốc cho biết bản thân chỉ làm việc với mục đích tốt cho ngân hàng chứ không nghĩ sẽ gây thiệt hại. Việc cấp tín dụng nằm trong hạn mức quy định của Ngân hàng Nhà nước.
"Bị cáo biết rõ Ngân hàng Đại Tín đang bị đặt vào diện kiểm soát đặc biệt, mọi giao dịch trên 5 tỷ đồng thì phải có sự đồng ý của tổ giám sát. Vì vậy khi xem xét hồ sơ bị cáo đã trình lên tổ giám sát và được đồng ý. Lúc đó ông Hà Tấn Phước đang làm tổ trưởng tổ giám sát", bị cáo Nam khai tại tòa.
Tương tự, các bị cáo khác cũng cho rằng mình làm đúng quy trình, việc hồ sơ vay vốn bị người của ông Danh làm khống quá tinh vi nên không thể biết.
Ông Danh và một số bị án khác được triệu tập đến tòa. Ảnh: Hải Duyên.
TrustBank tiền thân là Ngân hàng Nông thôn Cổ phần Rạch Kiến có trụ sở tại tỉnh Long An. Tháng 6/2010, TrustBank được nâng vốn điều lệ lên 3.000 tỷ đồng, bà Hứa Thị Phấn nắm 85% cổ phần và giữ chức vụ Cố vấn cấp cao. Đại diện theo pháp luật gồm ông Hoàng Văn Toàn - Chủ tịch HĐQT và Tổng giám đốc Trần Sơn Nam.
Ông Phạm Công Danh sau đó mua lại Trustbank từ nhóm cổ đông Phú Mỹ do bà Phấn làm đại diện và đổi tên thành Ngân hàng TMCP Xây dựng Việt Nam - VNCB.
Theo cáo buộc của VKSND Tối cao, trước khi chuyển giao quyền điều hành ngân hàng cho ông Danh, cuối tháng năm 2012, ông Toàn và dàn lãnh đạo cấp dưới đã thẩm định, phê duyệt cấp tín dụng cho Công ty Thịnh Quốc vay 370 tỷ đồng và Công ty Đại Hoàng Phương vay 280 tỷ với lãi suất 15% trong thời hạn 12 tháng.
Hai công ty này do ông Danh thành lập, thuê nhân viên bảo vệ của Tập đoàn Thiên Thanh làm giám đốc, không hoạt động kinh doanh. Ông Danh chỉ đạo cấp dưới làm hồ sơ khống để hai công ty này vay tiền ngân hàng với mục đích mua lại lô đất hơn 5.000 m2 tại khu vực Sân vận động Chi Lăng (Đà Nẵng) thuộc một công ty khác của ông Danh trị giá gần 940 tỷ đồng.
Tài sản bảo đảm cho hợp đồng tín dụng chính là giá trị lô đất này. Tiền giải ngân được chuyển về tài khoản của Tập đoàn Thiên Thanh cho ông Danh trả nợ các khoản vay trước đó.
Hồi tháng 9/2016, quá trình xét xử giai đoạn một vụ án ông Danh và đồng phạm gây thiệt hại hơn 9.000 tỷ đồng cho VNCB, TAND TP HCM đã ra quyết định khởi tố vụ án Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng đối với các thành viên Hội đồng tín dụng của TrustBank do ông Hoàng Văn Toàn đứng đầu. Đến đầu năm 2017, ông và dàn lãnh đạo cấp dưới bị bắt.
Quá trình điều tra, ông Toàn và các bị can kêu oan cho rằng mình đã làm đúng trình tự thủ tục. Nguyên nhân dẫn đến thiệt hại là, sau khi tiếp quản ngân hàng ông Danh cùng dàn lãnh đạo cấp dưới đã điều chỉnh lãi suất xuống 12% và gia hạn khoản vay thêm một năm. Đến hạn tất toán nhưng VNCB đã không thu hồi được các khoản vay này.
Hải Duyên