Từ 1/3/2008, luật Đặc xá sẽ có hiệu lực thi hành.
Luật quy định: Đặc xá là sự khoan hồng đặc biệt của nhà nước do Chủ tịch nước quyết định tha tù cho người bị kết án phạt tù có thời hạn, chung thân nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước hoặc các trường hợp đặc biệt.
Chủ tịch nước có quyền ra quyết định đặc xá vì lý do đối nội, đối ngoại vào bất kể thời gian nào. Trường hợp này áp dụng cả với trường hợp bị kết án tù hay đang được hoãn, tạm đình chỉ chấp hành hình phạt tù.
Theo quy định của luật, chỉ xét đặc xá với người đủ điều kiện liên quan đến thái độ cải tạo trong quá trình chấp hành án, không có khả năng gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự khi được xét đặc xá; đã chấp hành ít nhất 1/3 thời hạn tù có thời hạn hoặc 14 năm với hình phạt tù chung thân. Riêng với người bị kết tội về tham nhũng phải chấp hành xong hình phạt bổ sung bằng tiền, bồi thường thiệt hại, án phí hoặc các nghĩa vụ dân sự khác.
Phạm nhân lập công lớn trong quá trình cải tạo; đang mắc bệnh hiểm nghèo hoặc đau ốm thường xuyên; phạm tội khi chưa thành niên hoặc từ 70 tuổi trở lên... có thể được Chủ tịch nước ưu tiên khi xét đặc xá.
Người không được xét đặc xá nếu đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi phạm tội khác; trước đó đã được đặc xá; có từ hai tiền án trở lên; bản án hoặc quyết định của tòa án với người đó đang có kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm; hoặc các trường hợp khác do Chủ tịch nước quyết định.
Bộ Công an cho biết, từ năm 1945 đến 2006 có gần 40 đợt đặc xá. Trong 16 năm gần đây, hơn 80.000 người đã được đặc xá, tha tù, tỷ lệ tái phạm 4,2%. Khi trở về địa phương, những người này đã được chính quyền tạo điều kiện ổn định cuộc sống như nhập hộ khẩu, cấp lại chứng minh thư, giúp có công ăn việc làm...
Trong sáng 14/12, luật Tương trợ tư pháp cũng được Văn phòng Chủ tịch nước công bố. Luật có hiệu lực từ 1/7/2008.
Hoàng Khuê