Cách đây khoảng 10 năm, ông bạn người Mỹ của tôi rất tự hào về chiếc xe Ford Ranger "made in USA". Đến khi xe hỏng phải mở ra xem thì ôi thôi, động cơ của Mazda, hộp số của Mitsubishi, ngoài cái logo Ford ra thì chẳng có gì "made in USA" cả. Thị trường ôtô Mỹ những năm 90 đầu 2000 là thế, bên ngoài, các hãng Mỹ-Nhật cạnh tranh khốc liệt, đằng sau lại ký với nhau những bản hợp đồng lớn.
Do các hãng Mỹ ngày đó không sản xuất các dòng xe nhỏ, nhưng để không mất "miếng bánh" vào tay người Nhật, họ hợp tác "đặt hàng" các hãng xe Nhật sản xuất những dòng xe đó. Nếu tinh ý, người tiêu dùng có thể nhận ra Ford Escape đời cũ là "chị em sinh đôi" của Mazda Tribute, tương tự với Toyota Matrix và Pontiac Vibe (GM).
Người Hàn đến sau, nhưng họ không mất quá lâu để làm quen. Đầu những năm 2000, một liên minh được thành lập giữa Chrysler, Mitsubishi và Hyundai để nghiên cứu và chế tạo động cơ. Chrysler là một trong 3 ông lớn của Mỹ, còn Mitsubishi từng chế tạo cả động cơ máy bay. Hiện Chrysler đã mua lại toàn bộ cổ phần của liên minh và sát nhập vào đế chế riêng, người ta vẫn thấy dấu ấn hợp tác trong động cơ của 3 hãng này. Thực tế nhìn lại thì xe Hàn cũng chỉ mới đột phá từ khoảng năm 2005, đó cũng là lúc liên minh của 3 hãng cho ra những thành quả đầu tiên. Thế nên, nếu ai đó vẫn còn so sánh theo kiểu kinh nghiệm người Nhật nhiều hơn, có lẽ họ không biết rằng xe Hàn cũng có dùng chung công nghệ.
Những so sánh theo kiểu kinh nghiệm hay công nghệ giữa các hãng chỉ đúng trong giai đoạn cách mạng công nghiệp. Bây giờ đã là thời đại công nghệ thông tin. Các hãng xe thừa hiểu họ không thể giấu được công nghệ cho các sản phẩm thương mại. Chỉ cần một sản phẩm được tung ra thị trường, không ai có thể cản đối thủ của họ mua sản phẩm đó về mổ xẻ và học hỏi, rồi cho ra đời công nghệ tương tự hoặc tốt hơn ngay sau đó. Nên, thay vì giữ kín để cạnh tranh, các hãng xe, châu Âu đến Mỹ, Nhật, Hàn, không ngại hợp tác nghiên cứu để đôi bên cùng có lợi.
Xét cho cùng, không hãng nào tự sản xuất một chiếc xe từ đầu đến cuối. Cũng giống như Apple và Samsung, bên ngoài thì lôi nhau ra toà, đằng sau lại ký với nhau những hợp đồng béo bở. Thị trường thế giới là như thế. Trong khi người Việt vẫn còn so sánh xe Nhật - Hàn thì ngay cạnh chúng ta, ngành công nghiệp ôtô của Ấn Độ và Trung Quốc cũng đang bước đi trên con đường tương tự. Một ngày không xa, người tiêu dùng sẽ lại so sánh ôtô Trung Quốc, Ấn Độ, mà không biết rằng đằng sau đó là công nghệ Mỹ, châu Âu.
Độc giả Htth1221